تایپ‌کردن افراد معلول تنها از طریق امواج مغزی ممکن می‌شود
تیم تحریریه- ۲۱ آبان ۱۴۰۱
یک مرد 36 ساله دارای اختلالات حرکتی آنارتری، توانست با کمک رابط جدید مغز و کامپیوتر و بدون نیاز به صحبت‌کردن، کلمات موردنظر خود را تایپ کند.
دستگاه‌هایی که به‌منظور کمک به برقراری ارتباط افراد معلول از طریق نوشتار به‌کار گرفته می‌شود، پروتزهای عصبی نام دارند. این پروتزها با ایجاد ارتباط بیمار با کامپیوتر از طریق کاشت الکترودهای کوچک در مغز و حرکت‌های کوچک سر، امواج مغزی بیمار را رمزگشایی می‌کند و درنتیجه می‌تواند کلمات موردنظر او را تایپ کند. فردی که در این آزمایش شرکت داشت، یک مرد 36 ساله دارای معلولیت ویژه است و نخستین کسی است که از این فناوری به‌صورت عملی استفاده می‌کند. آزمایش اعمال‌شده بر روی وی موفقیت‌آمیز بوده و محققان امیدوارند بتوانند این تکنولوژی را برای افراد بیشتری به‌کار ببرند.
ازدست‌دادن قابلیت ارتباط از طریق گفتار که به اصلاح آنارتری نامیده می‌شود،به علل مختلفی رخ می دهد. از عمده علل بروز آن می‌توان به بیماری‌های عصبی، اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) و آسیب‌های مغزی اشاره کرد. آنارتری می‌تواند تاثیر بسیار زیادی بر زندگی افراد مبتلا به این بیماری داشته باشد و ارتباط آنها با اطرافیانشان را تا حد زیادی محدود کند. ازآنجایی‌که اکثر مبتلایان به این بیماری نیاز به مراقبت‌های ویژه اطرافیانشان دارند، باید بتوانند به هر طریقی که شده با آنها ارتباط برقرار کنند. به همین دلیل، لزوم توسعه چنین تکنولوژی برای کمک به این دسته از افراد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
رابط‌های مغز و کامپیوتر (BCI) فناوری نوظهوری نیستند و پیش‌ازاین هم به اشکال مختلفی در دسترس بیماران قرار گرفته بودند. برای مثال، پیش از این افراد فلج می‌توانستند به کمک BCIها و تکان دادن انگشت یا دیگر اعضای بدنشان، کلماتی را تایپ کنند و یا با ایجاد صدای بلند و هرچند نامفهوم، به کامپیوتر کمک کنند که کلمات مورد نظر آنها را پیدا کند. ازآنجایی‌که امکان فریادزدن و تکان‌دادن دست برای همه افراد معلول ممکن نبود، نیاز به ارتقاء BCIها به‌شدت احساس می‌شد.
BCI جدید از الگوریتم‌های هوش مصنوعی و یادگیری عمیق استفاده می‌کند تا امواج مغزی بیمار را رمزگشایی و منظور او را بیان کند. این الگوریتم به‌صورتی آموزش داده شده که بتواند در سکوت کامل بیمار و بدون هیچ کلمه‌ای، هجاهای زبانی را شناسایی و نگارش کند. این دستگاه به بانک داده 1152 واژه‌ای مجهز است و توانایی تایپ 29.4 کلمه در دقیقه را دارد. میزان خطای این دستگاه با چنین بانک داده‌ای 6.13 درصد بود و پس از آنکه محققان بانک داده‌های BCI را به 9000 کلمه ارتقاء دادند، درصد خطا به 8.23 افزایش یافت که رقم قابل‌قبولی است.
محققان معتقدند که برای پیشرفت این تکنولوژی به نمونه‌های آزمایشی بیشتری نیاز است و پس از آزمایش‌های بیشتر، قادرند که عملکرد این دستگاه را به‌صورت چشمگیری بهبود ببخشند. آزمایشگاه‌ها و افراد زیادی از جمله ایلان ماسک درحال تحقیق و توسعه BCIها جهت کمک به بیماران آنارتری هستند و می‌توان آینده روشنی را پیش روی این تکنولوژی متصور بود.
جدیدترین اخبار هوش مصنوعی ایران و جهان را با هوشیو دنبال کنید
