هوش مصنوعی، کلید شناسایی نویسندگان نسخه‌های خطی قرون وسطایی!

به‌راستی دست‌نوشته‌های خیلی قدیمی را چه کسانی نوشته‌اند؟ مثلاً  نسخه‌های خطی قرون وسطایی توسط چه کسانی انجام یا کپی شده‌اند؟ اگر بخواهیم به طور اساسی به این موضوع بپردازیم، باید به عقب برگردیم و جایگاه اصلی این نسخه‌ها را کنکاش کنیم. در حقیقت، صومعه‌ها مجموعه‌های گسترده‌ای از نسخه‌های خطی قرون وسطایی در اختیار دارند که در بیشتر موارد، اطلاعاتی از تعداد کاتبان این نسخه‌های خطی در دست نیست. حتی کسی نمی‌داند که آیا آن‌ها بین صومعه‌ها در رفت‌وآمد بودند یا خیر.

به گزارش هوشیو، یک پروژه تحقیقاتی جدید به نام Scribe ID AI از دانشگاه علوم کاربردی سنت پولتن، موفق شده است از هوش مصنوعی برای شناسایی کپی‌کنندگان نسخه‌های خطی قرن دوازدهم در کتابخانه صومعه کلوسترنوبورگ استفاده کند.

صومعه کلوسترنوبورگ که در سال ۱۱۱۳ تأسیس شده، در شرق اتریش قرار دارد. این صومعه در طول قرون وسطی به عنوان یک مکان مهم تلقی می‌شد، به طوری که هم‌اکنون کتابخانه آن شامل ۱۲۵۰ نسخه خطی قرون وسطایی است.

پیش از این، تجزیه و تحلیل سبک نگارش این نسخه‌های خطی به طور سنتی انجام می‌شد و متخصصان در فرایندی خسته‌کننده و زمان‌بر آن را مورد بررسی قرار می‌دادند؛ اما به‌تازگی با استفاده از هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی، می‌توان صفحات را سریع‌تر تجزیه و تحلیل نمود. البته باید گفت هدف از این کار، این نیست که کاتبان این دست‌نوشته‌ها تک‌تک شناسایی شوند و نام آن‌ها دانسته شود، بلکه بیشتر به این هدف است که مشخص شود آیا متون مختلف از کاتبان یکسانی است یا هر دست‌نوشته را کاتبی جدا نوشته است.

با وجود اینکه رویکردهای مختلفی برای شناسایی نسخه‌های خطی کاتبان قرون وسطی با کمک یادگیری ماشینی وجود دارد، اما در واقع نمی‌توان آن‌ها را برای اعمال تجزیه و تحلیل خودکار در حجم زیادی از نسخه‌های خطی مورد استفاده قرار داد.

برای این کار از یادگیری ماشین و تخصص انسانی با هم استفاده می‌شود. بدین شکل که ماشین یک کاتب خاص را به نسخه‌شناسان پیشنهاد می‌کند. آن‌ها نیز می‌توانند آن را بپذیرند یا رد کنند یا پیشنهاد دیگری ارائه دهند. مدل کامپیوتری به‌تدریج از طریق ارزیابی کارشناسان بهبود می‌یابد.

مارتین هالتریچ، رئیس کتابخانه صومعه‌ای در کلسترنوبورگ، در این باره می‌گوید: «هدف این پروژه فقط این نیست که بر روی تحقیقات تاریخی کار شود، بلکه از طریق هوش مصنوعی می‌توان به پرسش‌های حل‌نشده بزرگ‌تری درباره سازمان‌دهی کلام مکتوب در این صومعه‌ها پاسخ داد.»