کاربرد هوش مصنوعی در مدیریت منابع انسانی
تیم تحریریه- ۲۶ تیر ۱۴۰۲
هوش مصنوعی در حال نزدیک‌تر کردن انسان‌ها و ماشینها به یکدیگر است و این یک اتفاق هیجان‌انگیز به شمار می‌رود. پس از ورود هوش مصنوعی به بسیاری از حوزه‌های دیگر، هم‌اکنون تأثیرات هوش مصنوعی در مدیریت منابع انسانی نیز احساس می‌شود. هوش مصنوعی در این زمینه برای خودکارسازی فرایندهای تجاری، افزایش کارایی و کاهش سوگیری مورداستفاده قرار می‌گیرد. در حقیقت، آخرین پیش‌بینی مک کینزی در مورد تأثیر هوش مصنوعی بر اقتصاد جهانی این است که تا سال 2030 هوش مصنوعی باعث ایجاد 13 تریلیون دلار فعالیت اقتصادی در سراسر جهان می‌شود.
با این وجود، کماکان جای پیشرفت در این حوزه وجود دارد و مدیران ارشد به‌دنبال هوش مصنوعی برای توسعه کسبوکار خود هستند. یک نظرسنجی جدید که از طرف پرایس واترهاوس کوپر انجام‌شده نشان می‌دهد که 72٪ از مدیران معتقدند هوش مصنوعی در آینده نزدیک مزایای قابل‌توجهی در کسبوکار و تجارت آنها ایجاد خواهد کرد. در نظرسنجی دیگری ازIBM ، 66 درصد از مدیران عامل معتقدند که هوش مصنوعی می‌تواند ارزش چشم‌گیری برای منابع انسانی به وجود آورد و برخی از آنها در حال بررسی این فرصت‌ها هستند. به‌عنوان‌مثال، اوبر با بکارگیری کامیونی که توسط هوش مصنوعی کنترل می‌شد توانست، اولین محموله باری در جهان را به مقصد برساند. در ادامه به بررسی کاربردهای هوش مصنوعی در مدیریت منابع انسانی به صورت جزئی‌تری خواهیم پرداخت.
10 کاربرد هوش مصنوعی در مدیریت منابع انسانی
اتوماسیون وظایف
اتوماسیون وظایف و ادغام هوش مصنوعی در مباحث و ابزارهای حرفه‌ای منابع انسانی جای تعجب ندارد. با استفاده از دستیار صوتی اپل یا اکو آمازون، مردم از هوش مصنوعی در زندگی روزمره خود و خانه‌هایشان استفاده می‌کنند. از آنجایی که مردم به استفاده از این ابزارهای هوشمند در زندگی شخصی خود عادت کرده‌اند، بنابراین منطقی است که این تکنولوژی به محیط کار راه یابد و در ابزارها و موضوعات حرفه‌ای HR ادغام شود.
در بیشتر محیط‌های حرفه‌ای، هوش مصنوعی برای انجام کارهای پیش‌پاافتاده مانند پاسخ دادن به سؤالات مربوط به آب‌وهوا یا روشن کردن چراغ‌ها مورداستفاده قرار نمی‌گیرد، بلکه از هوش مصنوعی کاربردهای بیشتری انتظار می‌رود. راه‌حل‌های توسعه هوش مصنوعی به راحتی صدها فعالیت را به‌صورت خودکار انجام می‌دهد، فعالیت‌هایی مانند ورود به سیستم با هوش مصنوعی ساده می‌شوند. هوش مصنوعی می‌تواند تصمیمات هوشمندانه‌ای را در حین خودکارسازی وظایف در محیط کاری اتخاذ نماید.
کاهش سوگیری انسانی
انسان‌ها ذاتاً دارای سوگیری هستند، حتی زمانی هم که تلاش می‌کنند این ویژگی را در تصمیمات خود وارد نکنند، باز هم ممکن است این اتفاق برایشان بی‌افتد. در این راستا، هرچند متخصصان HR برای کاهش سوگیری انسانی در تصمیمات خود تلاش‌اند، اما با این حال ممکن است برخی از آنها ناخودآگاه به سمت یک مصاحبه‌شونده خاص متمایل گردند. به‌عنوان‌مثال، مصاحبه کننده ممکن است به صورت ناخودآگاه به سمت شخصی که بیشتر شبیه اوست تمایل پیدا کند.
اکنون به لطف هوش مصنوعی، الگوریتم‌ها می‌توانند برای کمک به کارفرمایان در شناسایی و حذف این سوگیری‌ها طراحی گردند. این به معنای استخدام بهتر و جذب گروه متنوع‌تری از کاندیداها است. الگوریتم‌ها همچنین می‌توانند نامزدهایی را انتخاب کنند که ممکن است به دلیل سوگیری انسانی کنار گذاشته‌شده‌اند. هوش مصنوعی به مدیران این امکان را می‌دهد تا فراتر از احساس و غریزه خود عمل کنند و به ارزیابی‌های مبتنی بر داده اعتماد نمایند.
خودکارسازی فعالیت‌های تکراری
هوش مصنوعی در مدیریت منابع انسانی، برای خودکارسازی فعالیت‌های تکراری و کم‌ارزش در نظر گرفته شده که می‌تواند زمان زیادی را از متخصصان منابع انسانی بگیرد. درنتیجه استفاده از هوش مصنوعی در این بخش، تمرکز روی فعالیت‌های استراتژیک بیشتر می‌شود. ابزارهای هوش مصنوعی را می‌توان برای طیف گسترده‌ای از وظایف منابع انسانی مانند مدیریت مزایای کارکنان، پردازش حقوق و دستمزد، بررسی رزومه و رسیدگی به سؤالات یا درخواست‌های معمول کارکنان استفاده کرد. هنگامی که یک سیستم مبتنی بر هوش مصنوعی برای انجام این قبیل کارها استفاده می‌شود، می‌تواند به سرعت مقادیر زیادی از داده‌ها و اطلاعات مرتب را پردازش کند و بینش و توصیه‌‌هایی را بر اساس آن داده‌ها به تیم‌های منابع انسانی ارائه دهد.
به طور کلی، هدف هوش مصنوعی در مدیریت منابع انسانی، ساده‌سازی فرایندهای منابع انسانی، کاهش زمان و منابع مورد نیاز برای مدیریت کارهای روزمره و اجازه دادن به متخصصان منابع انسانی برای تمرکز بر کارهای مهم‌تر است.
مدیریت اجرایی
هوش مصنوعی همچنین می‌تواند در مدیریت اجرایی و عملکرد سازمان‌ها مورد استفاده قرار گیرد. ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند به متخصصان منابع انسانی کمک کنند تا عملکرد کارکنان‌شان را ردیابی کنند، زمینه‌های بهبود را شناسایی نمایند و بازخوردهای لازم را ارائه دهند. این روند می‌تواند به بهبود بهره‌وری و مشارکت کارکنان کمک کند و در نهایت عملکرد کلی شرکت را افزایش دهد.
استخدام و جذب نیرو
یکی از مهم‌ترین کاربردهای هوش مصنوعی در مدیریت منابع انسانی، استفاده از این فناوری در فرایند استخدام و جذب نیرو است. متقاضیان کار معمولاً می‌خواهند شغلی را بیابند که مزایای مناسبی را به آنها ارائه می‌دهد و فرصت‌هایی برای رشد در اختیارشان قرار می‌دهد. با کمک گرفتن از هوش مصنوعی، این موارد متناسب با نیازهای منحصربه‌فرد آنها طراحی می‌شوند.
شرکت‌ها، «استخدام‌کنندگان هوش مصنوعی» را برای خودکارسازی مصاحبه‌های زمان‌بندی شده، ارائه بازخورد مداوم به نامزدها و پاسخ به سؤالات آنها به‌صورت برخط، پیاده‌سازی کرده‌اند. این موضوع به افراد استخدام‌کننده اجازه می‌دهد تا زمان بیشتری را برای بررسی کاندیداها صرف نمایند. علاوه بر این، ابزارهای مجهز به هوش مصنوعی می‌توانند به خودکارسازی فرایند غربالگری رزومه و حتی انجام مصاحبه‌های اولیه نیز کمک نمایند. این امر می‌تواند باعث صرفه‌جویی قابل‌توجهی در زمان و تلاش متخصصان منابع انسانی شود و به آنها اجازه دهد بر روی کارهای مهم‌تر تمرکز کنند.
حفظ نیروی انسانی
یکی دیگر از کاربردهای مهم هوش مصنوعی در HRM، حفظ نیروی انسانی است. ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند به متخصصان منابع انسانی کمک کنند، تا کارکنانی را که ممکن است در معرض خطر ترک شرکت و استعفا هستند، شناسایی کرده و برای حفظ آنها اقدامات لازم را انجام دهند. این ابزارها فعالیت‌های رایانه‌ای کارمندان، ایمیل‌ها، مرورگر اینترنت و موارد دیگر را ردیابی کرده و اطلاعات آنها را ذخیره می‌نمایند.
سپس هوش مصنوعی این داده‌ها را تجزیه‌وتحلیل می‌کند تا به معیاری از الگوی فعالیت طبیعی در سازمان دست یابد. بر اساس این دانش، افراد بی‌انگیزه در سازمان مشخص شده و به کارفرما اطلاع داده خواهند شد. هوش مصنوعی همچنین برای تشخیص تغییرات در رفتار کلی کارکنان مورداستفاده قرار می‌گیرد، تا پیش‌بینی شود چه زمانی کارکنان در حال فکر کردن به ترک کار هستند. از دیگر تاثیرات ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی بر حفظ نیروی انسانی می‌تواند شامل، ارائه فرصت‌های آموزشی یا توسعه‌ای بیشتر به کارکنان یا ایجاد انگیزه برای ماندن آنها باشد.
آموزش و توسعه
نیروهای تازه‌کار و کارمندان قدیمی اغلب به آموزش و توسعه نیاز دارند. توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی راه‌حل‌هایی ارائه می‌دهند که افراد را در مورد نقش‌ها و مسئولیت‌هایشان آگاه می‌سازد. با این حال، بر اساس مجموعه مهارت‌های یک شخص، هوش مصنوعی آموزش‌های لازم را برای موفقیت در یک شغل توصیه می‌نماید.
به‌طور سنتی و پیش از آنکه هوش مصنوعی در مدیریت منابع انسانی وارد شود، مدیران منابع انسانی رزومه‌ها را بررسی می‌کردند تا تعیین کنند کدام مهارت‌ها ممکن است برای یک موقعیت خاص نیاز به بهبود داشته باشند. این در حالی است که اکنون به جای این شیوه بررسی دستی، از خدمات هوش مصنوعی استفاده می‌شود که روش ساده‌تری برای ارزیابی مهارت‌ها ارائه می‌دهد. در این زمینه، هوش مصنوعی مهارت‌های ذکر شده در رزومه متقاضی را ارزیابی می‌کند و سپس تعیین می‌نماید که کدام مهارت‌ها ممکن است به توسعه بیشتر نیاز داشته باشند. در نهایت، سیستم هوش مصنوعی اسناد مورد نیاز برای آموزش و توسعه آن مهارت‌های خاص را ایجاد می‌کند.
سلامت کارکنان
هوش مصنوعی همچنین می‌تواند در موضوع سلامت کارکنان مورد استفاده قرار گیرد. ابزارهای هوش مصنوعی می‌توانند به متخصصان منابع انسانی کمک کنند تا نیازهای سلامتی خاص کارکنان را شناسایی کرده و موثرترین برنامه‌های سلامتی را به آنها ارائه دهند. این امر می‌تواند بهره‌وری و تعامل کارکنان را بهبود بخشد و در نهایت عملکرد کلی شرکت را افزایش دهد.
هوش مصنوعی همچنین می‌تواند در ساده‌سازی ارتباطات کارکنان استفاده گردد. عموم کاندیداهایی که با شرکت‌ها تماس می‌گیرند باید مدت زمانی طولانی منتظر بمانند، تا کسی از سازمان مربوطه با آنها تماس بگیرد. چت‌بات‌ها، یک تکنولوژی شگفت‌انگیز هوش مصنوعی هستند، که روند ارتباط را آسان می‌نمایند و به سوالات رایج پاسخ می‌دهند. علاوه بر این، سیستم هوش مصنوعی می‌تواند ارتباطات داخلی منابع انسانی را ساده‌تر سازد. این سیستم می‌تواند درک کند که بر اساس داده‌های ارائه‌شده چه سیاستی باید اجرا گردد.
همچنین، ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی در مدیریت منابع انسانی می‌توانند به متخصصان این حوزه کمک کنند، تا مؤثرترین برنامه‌های ارتباطی مناسب را ارائه دهند. این امر می‌تواند به بهبود تعامل و حفظ کارکنان کمک نماید و در نهایت عملکرد کلی شرکت را افزایش دهد.
انسانی‌تر شدن منابع انسانی
برای هر متخصص منابع انسانی در برهه‌ای از کار خود این سوال مطرح می‌شود: چگونه مدیریت منابع انسانی می‌تواند انسانی‌تر شود؟ شرکت کانادایی با نام Best Buy می‌گوید این کار با استفاده بیشتر از هوش مصنوعی و ماشینها امکانپذیر است و این فناوری می‌تواند به مدیریت و انسانی‌تر شدن منابع انسانی به نحو بهتری کمک کند. کریس تیلور مدیر ارشد منابع انسانی Best Buy معتقد است به‌کارگیری یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی در مدیریت سرمایه انسانی یک سرمایه‌گذاری الزامی برای آینده هر کسبوکار است.
حال سؤال این است چرا ماشین‌های بیشتری برای انسانی‌تر کردن منابع انسانی لازم است؟
نیاز به ماشین‌های بیشتر برای انسانی‌تر کردن منابع انسانی به این دلیل است که خودکارسازی وظایف از طریق فناوری هوش مصنوعی این امکان را فراهم می‌کند تا متخصصان منابع انسانی وقت بیشتری داشته باشند تا بر جنبه‌های دیگری از توانایی‌های منحصربه‌فرد انسان مانند تفکر انتقادی، خلاقیت و همدلی تمرکز نمایند. هم‌زمان که آنها با ویژگی‌های انسانی بیشتری درگیر هستند، فناوری نیز می‌تواند از عهده کارهای پیش‌پاافتاده برآید.
البته، هوش مصنوعی همچنان در حال بهبود و توسعه در بسیاری از زمینه‌های مختلف است. یعنی، اگرچه هوش مصنوعی در حال حاضر می‌تواند بر اساس کلماتی که شما استفاده می‌کنید، جستجو کرده و پاسخی مناسب ارائه دهد، اما ممکن است همیشه به درستی زمینه سوال را درک نکند یا پاسخ جامعی ارائه ندهد. با این حال، توسعه هوش مصنوعی به سمتی می‌رود که بتواند زمینه را بهتر درک کرده، به طوری که قادر باشد پاسخ‌های دقیق‌تر و مفیدتری به پرس‌و‌جوها ارائه دهد.
در واقع به‌جای نوشتن پاسخ خاص برای سؤالات خاص، هوش مصنوعی به پایگاه داده‌ای عظیمی از اطلاعات مربوط به یک حوزه دانشی خاص دسترسی پیدا کرده و به آنها اجازه می‌دهد تا سؤالات کاربران را در آن دامنه پیدا کرده و پاسخ دهند.
یکی از انتظارات اصلی متخصصان (HR) از هوش مصنوعی در مدیریت منابع انسانی آن است که می‌خواهند این فناوری کاری فراتر از پاسخ‌گویی صرف به سؤالات برای آنها انجام دهد و به کاوش اطلاعات برایشان بپردازد. آنها می‌خواهند از هوش مصنوعی به‌عنوان یک پلتفرم یادگیری استفاده کنند.
با این حال، در حال حاضر هوش مصنوعی آنقدر پیشرفته نیست که به طور کامل جایگزین یادگیری انسان شود. این فناوری می‌تواند انجام برخی کارها را به خود آموزش دهد، اما هنوز به مرحله‌ای نرسیده که بتواند مانند یک انسان، به‌عنوان یک «موتور یادگیری» برای آموزش و یادگیری وظایف پیچیده عمل نماید.
در آینده ، ممکن است چنین استفاده‌ای از هوش مصنوعی بشود، اما برای دستیابی به این امر به توسعه و سازگاری زیادی نیاز است.
نتیجه‌گیری
هوش مصنوعی تأثیر قابل‌توجهی بر آینده منابع انسانی خواهد داشت اما پاسخی به همه مسائل منابع انسانی نیست. اما برای گروه های منابع انسانی مهم است که استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی را با ورودی انسان متعادل کنند. اگرچه هوش مصنوعی می‌تواند منبع مفیدی باشد، اما جایگزینی برای انسان در تمام وظایف مرتبط با منابع انسانی نیست. بنابراین، گروه‌های منابع انسانی باید راه‌هایی را بیابند تا فناوری هوش مصنوعی را به گونه‌ای بگنجانند که مشارکت انسان را تحت الشعاع قرار ندهد و استفاده موفقیت‌آمیز از آن را تضمین نماید.
