تمپست با قابلیت ذهن خوانی، هدایت جت جنگی را به عهده می‌گیرد

چند شرکت هواپیمایی بزرگ، مشغول ساخت جتی هستند که قادر به ذهن‌خوانی خلبان در شرایط سخت و پرفشار است. این جت که  تمپست نام دارد، به لطف مجهز بودن به ابزارهای هوش مصنوعی، قابلیت‌های فوق‌العاده‌ای در خود گنجانده است.

به گزارش سایت خبری هوشینه، آنچه در این هوش مصنوعی به ذهن‌خوانی خلبان کمک می‌کند، در واقع حسگرهای تعبیه شده در کلاه خلبان است. این حسگرها قادر بر نظارت بر سیگنال‌های مغزی و سایر داده‌های زیستی او هستند. اطلاعاتی که از خلبان طی پروازهای پیاپی مخابره می‌شود، دیتا بیسی جامع از اطلاعات زیست‌سنجی و روانسنجی خلبان را به سیستم مزبور مخابره می‌کند.

این اطلاعات بایگانی شده، که براساس مشخصات فردی هر خلبان متفاوت خواهد بود، به هوش مصنوعی اجازه می‌دهد در شرایط خاص و پر فشار وارد عمل گردد. یکی از جالب‍‌ترین مثال‌ها در خصوص این هوش مصنوعی مربوط به زمانی است که خلبان  در اثر افزایش نیروی جاذبه بیهوش می‌شود. در چنین مواقعی این هوش مصنوعی وارد عمل شده و هدایت هواپیما را در دست می‌گیرد و به این ترتیب سرنشینان هواپیما را از خطر سقوط نجات می‌دهد.

شرکت BAE Systems بریتانیا، رولز- رویس، گروه موشکی اروپا، MBDA و شرکت لئوناردو از ایتالیا، شرکت‌های سازنده این هوش مصنوعی ذهن‌خوان هستند. در میان این شرکت‌ها BAE Systems مدعی شده که تا سال ۲۰۲۷ این جت را در پایگاه وارتون، واقع در لنسشایر به پرواز در می‌آورد. BAE Systems، هدف این پرواز آزمایشی را تست برخی از فناوری‌‌های به کار رفته در این محصول دانسته است.

شایان ذکر است که، قابلیت‌های دیجیتالی فراوانی که در این جنگنده به کار رفته،‌ محصول ۶۰ پروژه‌ی هواپیمایی مجزا است. ضمن آنکه شماری از این قابلیت‌ها تماماً مبتنی بر نرم‌افزار هستند.

ظاهر کنونی این جت از اولین تصاویری که در سال ۲۰۱۸ از این جت منتشر شده، تغییرات بسیاری داشته است. از جمله‌ی این تفاوت‌های ظاهری می‌توان به کاهش وزن و باریک شدن بدنه آن اشاره کرد.

این جت جنگی در مدت زمان پرواز دو پهپاد جنگی بی‌سرنشین را در اطراف خود خواهد داشت. کنسرسیوم ویژه تمپست این پهپادها را «الحاقات» این جنگنده نامیده‌اند.

البته لازم به ذکر است که، این پیشرفت‌ها و قابلیت‌ها مستلزم سیستم‌های نظارتی و کنترلی کاملاً جدیدی هستند و نمی‌توان از روی نسخه‌های قدیمی آن‌ها را ساخت.

جان استاکر، مدیر توسعه تجاری این جت می‌گوید: «باید خود را به سرعت با تغییرات فناوری همگام سازیم. در گذشته، نیازهای بخش دفاعی بود که اختراعات و نوآوری‌های فناوری را به پیش می‌‌راند، اما امروزه این فناوری‌های تجاری هستند که جلوتر از همه گام برمی‌دارند.»

به گفته‌ی استاکر، روزی می‌رسد که ساخت جت‌های جدید با سیستم‌های قابل ارتقاء، به آسانی دانلود نرم‌افزار بر روی گوشی‌های همراه خواهد بود.

یکی از نکات قابل توجه در فرآیند ساخت این محصول آن است که، بخش عمده‌ای از مراحل ساخت این جت به صورت خودکار انجام می‌شود. در حقیقت ربات‌های به کار رفته در خط تولید، داده‌های مربوطه را با تأمین‌کنندگان تجهیزات به اشتراک می‌گذارند، تا اجزای موردنیاز هرچه سریع‌تر به دست‌شان برسند.

در پروژه ساخت این جت، شرکت BAE Systems و لئوناردو، با شرکت میتسوبیشی ژاپن نیز همکاری خواهند داشت، چون پروژه جنگنده F-X میتسوبیشی شباهت زیادی با جت تمپست دارد. این همکاری برای صنعت هوافضای اروپا پدیده‌ی نوظهوری به شمار می‌رود. همانطور که استاکر نیز گفته، این همکاری با توجه به ماهیت دیجیتالی این پروژه امکان‌پذیر گردیده است، چون همکاری در عرصه‌ی دیجیتال خیلی سریع‌تر و راحت‌تر شکل می‌گیرد و از قوانین و آداب فرمالیته به دور است. گروهی از کارکنان و مترجمان از هر دو زبان انگلیسی و ژاپنی که بر مسائل فنی تسلط پروژه دارند، مسئول همکاری و تعامل با گروه توسعه‌ی جنگنده F-X هستند.

تجهیزات راداری لئوناردو، واقع در ادینبرگ، نیز با میتسوبیشی ارتباط دارند. رادارها، به عنوان دیش چرخانی که سیگنال‌های مربوط به اشیاء نزدیک را اسکن کرده و نشان می‌دهند، مسیر را برای تحلیل دیجیتالی داده‌های حسگر هموار می‌کنند.

با این حال، جزئیات دریافتی از حسگرها آن‌قدر زیاد هستند که، مغز انسان‌ از پس پردازش آن‌ها برنمی‌آید. به همین دلیل است که هوش مصنوعی در تحلیل و پردازش این حجم داده نقش اساسی ایفا می‌کند.

سازندگان این جت جنگی امیدوارند که هوش مصنوعی در این عرصه به عنوان ناظر و نگهبان عمل کرده و از ورود فشار بیش از حد بر خلبان جلوگیری کند.

ضمنا این پروژه با عملیات‌های شرکت تسلیحاتی MBDA نیز ارتباط دارد. موشک‌های تمپست روی یکی از الحاقات رباتی آن قرار می‌گیرند تا برای اهداف فوری از میزان دقت بالاتری برخوردار گردند.

قابلیت‌های این جت جنگی، وابسته به کاربرد موتورهای جدید است. رولز- رویس علاوه بر تجهیز انرژی مورد نیاز برای پرواز، باید انرژی لازم برای سیستم دیجیتالی و پیچیده‌ی آن را نیز فراهم آورد.

از آن‌جایی که پردازش داده در خود هواپیما صورت می‌پذیرد و موجب افزایش چشمگیر دما می‌شود، مهندسان رولز-رویس در تلاش‌اند تا راهی بیابند که در عین تولید انرژی لازم برای پرواز تمپست و الحاقاتش، حرارت وسیله را نیز دفع کنند.

به گفته‌ی جان واردل، رئیس برنامه‌های آینده‌ی رولز- رویس، این شرکت قصد دارد انرژی موردنیاز برای تمام جنبه‌های سیستم را فراهم آورد.

دولت بریتانیا تا به امروز ۲ میلیارد یورو به پروژه تمپست اختصاص داده است. پیش‌بینی می‌شود تا قبل از نهایی شدن جنگنده، این رقم چندین برابر بیشتر نیز گردد.

شاید از خود بپرسید که چرا دولت به ساخت جنگنده‌های فعلی Typhoon ادامه نمی‌دهد؟ به گفته‌ی شرکت BAE Systems، تا سال ۲۰۴۰، بریتانیا و هم‌پیمانانش با تهدیدهای جدید و تسلیحات پیشرفته‌تری روبرو می‌شوند. به همین دلیل، برای پاسخگویی به این تهدیدها، کشور باید به فناوری لازم دسترسی داشته باشد. تمپست جنگنده‌ی مناسب نیمه‌ی بعدی قرن، یعنی عصر دیجیتال خواهد بود.

موفقیت Typhoon در صادرات، تا حدی اشتیاق دولت برای ساخت این جت جنگی را توجیه می‌کند. ساخت Typhoon سود ۲۱ میلیارد یورویی برای اقتصاد کشور به همراه داشت و بعد از سرمایه‌گذاری ۱۲ میلیارد یورویی دولت، ۲۰,۰۰۰ شغل ایجاد کرد. با این اوصاف، بسیار بدیهی است که کنسرسیوم ویژه تمپست و دولت بریتانیا مشتاقانه در انتظار تکرار همین نتایج خارق‌العاده باشند.

جدیدترین اخبار هوش مصنوعی ایران و جهان را با هوشیو دنبال کنید