
پیشبینی انواع جدید ویروس قبل از همهگیری آنها عنوان
محققان دانشگاه آکسفورد و دانشکده پزشکی هاروارد یک ابزار هوش مصنوعی را برای پیشبینی انواع جدید ویروسها قبل از همهگیری آنها توسعه داده اند. آنها ادعا میکنند که این مدل از هوش مصنوعی میتواند جهشهای ویروس کووید 19 را در طول زمان پیشبینی کند و از این طریق در تولید واکسن و برنامهریزی برای انجام اقدامات لازم جهت جلوگیری از شیوع ویروس، موثر عمل باشد.
EVEscape
به گزارش هوشیو این مدل هوش مصنوعیEVEscape نام دارد که در واقع مخفف عبارت انگلیسی Evolutionary Model of Variant Effect به معنی «مدل تکاملی اثر متغیر» است. نحوۀ کار EVEscape به این صورت است که یادگیری عمیق و بررسی چگونگی تکامل یک ویروس را با اطلاعات بیولوژیکی و ساختاری دقیق در مورد آن ترکیب میکند و به این شکل دادههایی قابل توجه ارائه میدهد که میتوان از آنها جهت پیشبینی جهشهای ویروس استفاده کرد.
محققان امیدوار اند که این مدل بتواند با مطالعه چگونگی جهش ویروسها و بررسی پاسخ سیستم ایمنی انسان به آنها، به تسهیل روند تولید واکسن کمک کند و مراحل پیشگیری و درمان را سادهتر نماید.
به گفته محققان دانشگاه آکسفورد، این فناوری «آینده» را پیشبینی میکند و از این طریق به دانشمندان و پزشکان در تشخیص نوع ویروس و برنامهریزی برای انجام اقدامات لازم کمک خواهد کرد.
در مصاحبهای با مجله نیچر، تیم تحقیقاتی این پروژه نحوه عملکرد EVEscape را این طور توضیح داد که این مدل قادر است احتمال یک جهش ویروسی که توانایی فرار از پاسخهای ایمنی بدن را به شکلهای مختلف مثلا جلوگیری از اتصال آنتیبادیها دارد، پیشبینی کند.
در طول همهگیری کووید 19 انواع مختلفی از ویروس که دستخوش تغییرات ژنتیکی شده بودند، ایجاد شدند. این جهشها میتوانند رفتار ویروس را تغییر دهند و باعث گسترش سریعتر یا دشوارتر شدن مبارزه و جلوگیری از شیوع آن شوند. مثلا سویه امیکرون که در اواخر سال 2021 شیوع پیدا کرد، دقیقا همین روند را طی کرد و با ظهور آن کار برای محققان دشوارتر شد.
EVEscape دقیقا روی همین موضوع تمرکز میکند و با پیشبینی و شناخت سویههای مختلف یک ویروس به مبارزه با آنها، قبل از همهگیری کمک خواهد کرد.

ارزش فوقالعاده
پاسکال نوتین، یکی از محققان این پژوهش، اظهار داشت که اگر در ابتدای همهگیری کووید 19، از این ابزار هوش مصنوعی استفاده میشد، شایعترین جهشهای این ویروس با دقت زیاد قابل پیشبینی بودند؛ زیرا EVEscape قادر به بررسی دقیق و پیشبینی آنها بود.
او همچنین افزود که این کار هم برای پایش بیماریهای همهگیر و هم برای تولید و طراحی واکسنهایی که در برابر ظهور جهشهای خاص جدید نیز مقاوم باشند، ارزش فوقالعادهای دارد.
جمع بندی
دانشگاه آکسفورد با همکاری دانشکده پزشکی هاروارد مدل جدیدی از هوش مصنوعی را توسعه داده است که میتواند جهشهای ویروسی را پیش از همهگیری آنها پیشبینی کند. این مدل از هوش مصنوعی EVEscape نام دارد و امید است که بتواند به تولید واکسنهایی که در برابر انواع و سویههای مختلف یک ویروس مقاوم هستند، کمک کند. تیم تحقیقاتی این پژوهش مدعی است که اگر از EVEscape در زمان همهگیری کووید 19 استفاده میشد، سویههای مختلف این بیماری قابل پیشبینی بود و در نتیجه روند تولید واکسن تسهیل میگشت.