امکان ارزیابی متون خبری با هوش مصنوعی

به یاری فناوری هوش مصنوعی، سامانه «داشبورد هوشمند تحلیل اخبار» می‌تواند فعالیت هر رسانه را تحلیل و ارزیابی کند و فعالیت آن رسانه در فضای مجازی را با یک تحلیل  دقیق و قابل اعتماد بررسی کند.

طراحی و تولید سامانه «داشبورد هوشمند تحلیل اخبار» در پژوهشکده فناوری اطلاعات جهاد دانشگاهی خواجه نصیرالدین طوسی به انجام رسیده است. این سامانه با بهره‌گیری از ابزارهای پردازش زبان طبیعی متون خبری خبرگزاری‌ها، سامانه‌های خبری و پیام‌رسان‌ها را تحلیل می‌کند. این سامانه با برخورداری از دقتِ بالا، قابلیت ارزیابی کامل و همه‌جانبه فعالیت‌های هر رسانه‌ای را دارد.

به گفته طراح این سامانه، حبیب‌الله اصغری، رئیس مرکز رشد فناوری اطلاعات و ارتباطات جهاد دانشگاهی، چندی پیش اجرای پروژه بزرگی در این زمینه در اتحادیه اروپا با عنوان EMM انجام پذیرفت؛ در این پروژه علاوه بر آنکه تمامی اخبار رسانه‌های این اتحادیه به زبان‌های گوناگون ترجمه می‌شد، وظیفه پیدا کردن نقطه اوج و پیگیری قدرت نفوذ اخبار هم تعریف شده بود.

حبیب‌الله اصغری، درباره سامانه «داشبورد هوشمند تحلیل اخبار» گفت: در اقدامی مشابه آنچه در پروژه اتحادیه اروپا رخ داده بود ما در سامانه «داشبورد هوشمند تحلیل اخبار» بررسی کردیم که کدام‌یک از ویژگی‌های اخبار باعث می‌شود که آن خبرها بیشتر در رسانه‌ها منتشر شود؛ برای نمونه در این سامانه می‌توان دریافت که اگر رسانه‌ای پس از انتشار چندباره یک خبر در رسانه‌های دیگر، آن را منتشر کند، چقدر روی آن خبر قدرت نفوذ دارد؛ همچنین ویژگی دیگری که با به‌کارگیری این سامانه می‌توان فهمید این است که یک رسانه چه زمانی متوجه انتشار یک خبر مهم می‌شود تا بتواند به‌سرعت آن را بازنشر کند. یعنی زمان تأخیر یک رسانه در این زمینه چقدر است.

رئیس مرکز رشد فناوری اطلاعات و ارتباطات جهاد دانشگاهی افزود: ویژگی دیگری که توسط این سامانه از یک رسانه می‌توان فهمید چگونگیِ عملکرد آن رسانه در انتشار اخبار خاص است. سامانه در این فرآیند دو مؤلفه «زمان انتشار» و «رتبه رسانه» در انتشار آن خبر خاص را با هم در نظر می‌گیرد و اگر  رقم به‌دست‌آمده پایین باشد نشان می‌دهد که این رسانه در انتشار آن خبر موفق‌ بوده است.

اصغری در توضیح اینکه هوش مصنوعی در سامانه داشبورد هوشمند تحلیل اخبار چه نقشی دارد گفت: پارامترهای هوش مصنوعی هم در این سامانه وجود دارد که به فوریت خبر می‌پردازد؛ برای مثال با بررسی واژه‌ها به میزان اهمیت آنها در فضای رسانه‌ها پی می‌برد، مثلاً در تحلیل واژه «کارگر» اینطور تحلیل می‌کند که آیا این واژه به نام شخص، سازمان، عنوان سیاسی، یا نهاد مردمی برمی‌گردد؟ و تا چه اندازه می‌تواند توجه دیگر رسانه‌ها را جلب کند؟

از دیگر ویژگی‌های مبتنی بر هوش مصنوعی در این سامانه استفاده از پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی برای یافتن ارتباط میان نام‌های اشخاص مختلف است. این ویژگی، داشبوردی را در اختیار رسانه می‌گذارد تا آنها بدانند که اسامی در قدرت نفوذ اخبار چه تأثیری دارد.

بر طبق اظهارات اصغری، دسته‌بندی موضوعات خبری از دیگر کاربردهای این سامانه است. هر رسانه دسته‌بندی‌های مخصوص خود را در سرویس‌های خبری دارد و گاه به علت خط مشی متفاوت تداخل موضوعی بین رسانه‌ها پیش می‌آید. به همین علت دسته‌بندی این موضوعات از طریق یک سامانه هوشمند مهم است.

او درباره چگونگی دسته‌بندی موضوعات خبری در این سامانه توضیح داد: این سامانه دسته‌بندی ویژه خود را دارد. ما با گردآوری حدود ششصد هزار خبر و ارزیابی و بررسی آنها، در نهایت دسته‌بندی موضوعات را به خود این سامانه محول کرده‌ایم.

سامانه «داشبورد هوشمند تحلیل اخبار» توانایی شناخت اجزای جمله در تحلیل اخبار را نیز داراست. همچنین امکان مشابهت‌یابی اخبار را نیز دارد. بعضی از رسانه‌ها با تغییر جزئی اخباری که قبلاً توسط رسانه‌های دیگر مننتشر شده است، همان خبر را بازنشر می‌کنند. سیستم مشابهت‌یابی این تغییر جزئی را تشخیص می‌دهد و بر اساس این تحلیل میزان اصالت اخبار در هر رسانه را مشخص می‌کند.

فرآیند دیگری که این سامانه قابلیت اجرای آن را داراست خزش و بازخزش خبر است. اصغری در این باره گفت: ممکن است برخی خبرنگاران در رفتاری غیر حرفه‌ای، دست به بازانتشار اخبار داغ دیگر رسانه‌ها بزنند و با تغییر زمان انتشار خبر را به‌عنوان تولیدی رسانه خود نشان دهند؛ آنها در این فرآیند از ترفندی استفاده می‌کنند که فضای وب نمی‌تواند تشخیص دهد که اصل خبر از سوی رسانه متخلف منتشر نشده است؛ اما سامانه «داشبورد هوشمند تحلیل اخبار» با تشخیص این امر در فرآیند خزش و بازخزش با دادن امتیاز منفی به علت اصالت نداشتن اخبار منتشرشده از سوی آن رسانه جایگاه آن رسانه را تنزل می‌بخشد.

جدیدترین اخبار هوش مصنوعی ایران و جهان را با هوشیو دنبال کنید