اجرای آزمایش تشخیص بیماری آب سیاه در عرض ده ثانیه از طریق نرم‌افزارهای تلفن همراه
تیم تحریریه- ۱۵ آذر ۱۴۰۰
آب سیاه Glaucoma بیماری بسیار شایعی است که اگر درمان نشود، عواقبی جدی و خطرناک به دنبال خواهد داشت. گروهی از مهندسان و چشم‌پزشکان استرالیایی با علم بر اهمیت تشخیص زودهنگام این بیماری و با تکیه بر هوش مصنوعی، رویکردی جدید طراحی کرده‌اند که می‌تواند آب سیاه را تنها در عرض ده ثانیه تشخیص دهد.
آب سیاه یک بیماری چشمی است که با افزایش فشار داخل چشم بر روی عصب بینایی، فشار وارد می‌کند. اگر این فشار ادامه یابد، منجر به آسیبی همیشگی و نقص بینایی می‌شود. این بیماری قابل‌درمان است، اما قبل از هر چیز باید بتوان آن را تشخیص داد.
تشخیص آب سیاه معمولاً با انجام آزمایشی سی دقیقه‌ای به دست چشم‌پزشکان یا مراجعه به کلینیک‌های مربوطه صورت می‌گیرد. بااین‌حال، همه مردم به این متخصصان و امکانات، دسترسی ندارند.
دینش کومار، استاد مؤسسه فناوری رویال ملبورن (RMIT) و همکارانش با تکیه بر هوش مصنوعی، روشی آسان برای تشخیص آب سیاه طراحی کرده‌اند که با توجه به تأثیر این بیماری بر روی پاسخ‌دهی مردمک چشم به نور عمل می‌کند.
گروه کوچکی از آزمودنی‌ها در این مطالعات شرکت کردند: 13 نفر مبتلا به آب سیاه، 13 نفر عضو گروه کنترل (سالم) و 13 فرد جوان‌تر. آزمودنی‌ها در نور محیط به نقطه‌ای خاص نگاه می‌کردند و در همین زمان، از چشمان‌شان تصویربرداری می‌شد (60 فریم بر ثانیه). سپس یک الگوریتم یادگیری ماشین، با بررسی این داده‌ها، تغییرات دقیقه‌ای مردمک را در میان 13 نفر مبتلا به آب سیاه و اعضای گروه کنترل، مقایسه کرد. جزئیات این مدل در مقاله این محققان در ژورنال IEEE به چاپ رسیده است.
نحوه کار نرم‌افزار
کوئوک کوآنگ ان‌جیو، از دیگر محققان RMIT و نویسندگان این مقاله، توضیح می‌دهد: «نرم‌افزار ما می‌تواند تغییرات مردمک در پاسخ به نور محیط را اندازه بگیرد و تک‌تک این تغییرات کوچک را ثبت کند. آزمایش‌های مجهز به هوش مصنوعی که اکنون برای تشخیص آب سیاه به کار می‌روند، مستلزم این هستند که بیمار برای 10 دقیقه کاملاً ثابت و بدون حرکت بماند؛ اما فناوری ما، بدون اینکه از دقت کار کم کند، زمان را به تنها 10 ثانیه کاهش داده است.»
این فناوری به افراد سراسر دنیا که در معرض ابتلا به آب سیاه قرار دارند، کمک می‌کند. این دستاورد به‌ویژه برای افراد بالای 60 سال حائز اهمیت است، چون احتمال بروز بیماری مذکور در این رده سنی بیشتر می‌شود.
کومار می‌گوید: «در نتیجه این تحقیقات، آزمایشی کم‌هزینه، با اجرای آسان و بدون نیاز به تماس مستقیم، در دست قرار گرفته است که می‌تواند در مراکز درمانی نیز به کار رود. علاوه بر این‌ها، با کمک این مدل می‌توان یک طرح غربالگری عمومی در مقیاس بزرگ پیاده کرد که به افراد اجازه دهد، در زمان مناسب این بیماری را تشخیص دهند و به سراغ درمان بروند.»
در این مطالعات از فناوری رهگیر حرکات چشم استفاده شده است؛ بااین‌حال، کومار امیدوار است روزی بتوان از طریق یک نرم‌افزار ساده بر روی گوشی‌های همراه نیز از این مدل استفاده کرد. محققان به زودی احتمال ساخت چنین فناوری را بررسی خواهند کرد. علاوه بر این، در سال آینده، این مدل به صورت بالینی به آزمایش گذاشته خواهد شد.
جدیدترین اخبار هوش مصنوعی ایران و جهان را با هوشیو دنبال کنید
