تهیه طرح تحولی مدیریت پسماند با بکارگیری تکنولوژی‌های هوشمند

سومین جلسه از سلسله نشست‌های مدیران ارشد شهری با شرکت‌های دانش‌بنیان، با محوریت موضوعاتی همچون دفن و تفکیک زباله از مبدا و لزوم همکاری شهروندان در مدیریت پسماند، در حالی برگزار شد که، تنها ۱۰ درصد از شهروندان در مدیریت پسماند با شهرداری همکاری دارند. براین‌اساس هوشمندسازی تفکیک زباله با الگوبرداری از طرح مدیریت هوشمند شهری برای پایتخت صورت می‌پذیرد. این طرح متکی بر استفاده از سنسورهای الکترونیکی جمع‌آوری داده‌ها و پردازش آنهاست، تا از این طریق بتوان نظارت هوشمندی بر تمامی فرآیندهای مدیریت شهری از جمله مدیریت پسماند اعمال کرد.

به گزارش هوشیو به نقل از پایگاه خبری و تحلیلی شهر، در ابتدای این جلسه ایمان صادق‌زاده سرپرست مرکز تهران هوشمند با اشاره به اینکه برخی بر این باورند که نباید از ظرفیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان استفاده کرد افزود: براساس بررسی‌های انجام‌شده و نتیجه به‌دست‌آمده از این بررسی‌ها، شاهد عدم تساوی سطح توانمندی‌های موجود با نیازهای شهر بزرگی همچون تهران بودیم و در این راستا تصمیم به همفکری با شرکت‌های خلاق و نوآور فعال در این حوزه گرفته شد.

صادق‌زاده با اشاره به اینکه تاکنون سه جلسه همفکری با محوریت پسماند برگزار شده، اظهار داشت: در نخستین جلسه به شناسایی نیازهای حوزه حمل‌و‌نقل و ترافیک تهران پرداخته شد و از میان ۲۷ شرکت حاضر در این نشست، ۱۲ شرکت توانستند، پاسخ‌های متناسبی با در نظر‌گرفتن نیازهای شهری همچون تهران داشته باشند. این ۱۲ شرکت در مرحله عقد قرارداد قرار داشتند و البته ۴ شرکت هم به‌صورت پایلوت به اجرای طرح‌های خود در این زمینه می‌پردازند.

سرپرست مرکز تهران هوشمند در خصوص موضوع نشست دوم اظهار داشت: این نشست به بررسی موضوعاتی همچون محیط‌زیست و آبرسانی فضای سبز می‌پرداخت، که در آن بیش از ۳۰ شرکت حضور داشته و به بررسی نیازها در این عرصه پرداختند. درصدد هستیم تا در اسرع وقت طرح‌های مورد نظر این شرکت‌های دانش‌بنیان را جمع‌آوری کنیم و با قرار دادن پایلوتی در اختیارشان به آنها این امکان را دهیم تا بتوانند به تست محصولات خود بپردازند.

وی یادآور شد: توانمندی‌های ارائه‌شده از سوی این شرکت‌ها به‌صورت مکتوب ارائه شده و در این راستا ارتباطی تخصصی مابین سازمان‌های متولی، کارشناسان و شرکت‌های ارائه‌کننده ایده‌ها در رابطه و در جهت رفع نیازهای شهر تهران برقرار می‌گردد. همچنین پلتفرمی با هدف تست محصولات شرکت‌های دانش‌بنیان در اختیار مجموعه‌ها قرار داده خواهد شد، تا بتوانند باقیمانده پروسه کاری خود را از این طریق طی کنند.

دفن زباله در پایتخت را باید به حداقل برسانیم

مهدی عزیزی مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهر تهران در ادامه این نشست با اشاره به تولید روزانه ۵۳ هزار تن پسماند در کشور، افزود: از این میان تهران سهمی بالغ بر ۶ هزار تن را به خود اختصاص داده، که تنها ۵ هزار تن آن به مجموعه آراد‌کوه منتقل می‌گردد.

عزیزی ادامه داد: البته در این میان در حدود ۱۰۰۰ تن از پسماندها نیز به‌صورت مجاز و غیر مجاز از سطح شهر جمع‌آوری می‌شوند، که نشانگر لزوم مدیریت صحیح و اصولی در این زمینه است.

وی اذعان داشت: چیزی در حدود ۳۲ درصد از پسماندهای شهری تهران خشک بوده و ۶۴ درصد آن پسماند‌تر و حدود ۴ تا ۵ درصد نیز ریجکتی‌ها هستند. در‌حالی‌که با اعمال فرایند تفکیک اصولی از مبدا پسماندهای منتقل‌شده به مجموعه آراد‌کوه، تنها ۴۰ درصد آنها قابل تفکیک هستند و ۵۵ درصد از زباله‌های تولیدی معادل ۲۵۰۰ تن دفن می‌گردند.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهر تهران درخصوص اسناد بالادستی در حوزه مدیریت پسماند گفت: هرچند سند چشم‌انداز و طرح جامع پسماند تهران جهت مدیریت پسماند برای پروسه زمانی ۲۰ ساله تعریف شده، اما شهردار فعلی تهران معتقد است باید این روند تسریع گردد و حل مشکلات در این حوزه با سرعت بیشتری همراه شود.

عزیزی با تاکید بر به حداقل‌رسیدن روند دفن زباله در تهران افزود: در این راستا و براساس نظر شهردار تهران مبنی بر این امر کاهش ۳۰ درصدی دفن زباله، در پروسه زمانی ۴ ساله را در نظر داریم. در‌واقع از ما انتظار می‌رود تا در این بازه زمانی دفن حداقلی پسماند داشته باشیم. رفع معضل پسماند یکی از دغدغه‌های تمامی مجموعه‌های متولی از جمله شهرداری تهران، استانداری و دولت است.

وی گفت: در دوره مدیریت شهری فعلی سند طرح تحول مدیریت پسماند تهیه گردیده و در آن به ۳ رویکرد اصلی شامل کاهش تولید زباله، تفکیک زباله از مبدا و کاهش دفن پسماند اشاره شده است.

عزیزی درخصوص طرح‌های M. R. F اظهار داشت: پایتخت دارای ۸ پهنه M. R. F است، که ما در این پهنه‌ها بحث کاهش تولید، تفکیک و کاهش دفن را پیش برده و همچنین مدل سرمایه‌گذاری این طرح را هم تدوین کرده‌ایم.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهر تهران ابراز کرد: هرچند در حال حاضر در شهرداری تهران مزایده برای مدیریت پسماند برگزار می‌شود، اما در مجموع می‌توان اینگونه گفت که، به‌رغم تفکیک زباله در مبدا، آموزش‌های لازم و انتقال پسماند، هزینه‌های این جریان در اصل به شهرداری تهران وارد می‌شود. به‌عبارت‌دیگر درآمد حاصل از انجام این پروسه به جیب عده‌ای دیگر می‌رود. در همین راستا با یکپارچه‌کردن مدیریت پسماند شهر تهران تحت عنوان M. R. F، سعی داریم تا با جذب سرمایه‌گذار این مشکل را رفع و مدیریت کنیم.

عزیزی بیان کرد: مسئولان وزارت کشور مجدانه در تلاشند تا تجربه‌های تهران را در این حوزه به سایر شهرها منتقل کنند. در نظر داریم تا در خصوص طرح‌های حوزه پسماند سرمایه‌گذاری به‌طور کامل از سوی شرکت‌های دانش‌بنیان انجام شود.

همکاری بسیار پایین شهروندان در مدیریت پسماند

در بخش دیگری از این جلسه شادی مالکی معاون امور مناطق سازمان مدیریت پسماند شهر تهران افزود: در دوره کنونی مدیریت شهری استفاده از توان شرکت‌های دانش‌بنیان مورد توجه ویژه شهردار تهران قرار دارد.

مالکی اظهار داشت: البته در این خصوص اسناد بالادستی نیز وجود دارد، کما‌اینکه در مصوبه ۸۳ قانون مدیریت پسماند، آئین‌نامه اجرایی ۸۴ و حتی طرح جامع نیز، به بهره‌گیری هرچه بیشتر از توانمندی شرکت‌های خصوصی و دانش‌بنیان اشاره شده است.

وی ادامه داد: برمبنای طرح جامع می‌توان مدیریت هوشمند و نوآورانه را برای تهران متصور شد. براساس تعاریف شهر هوشمند شهری است که محل زندگی شهروندان در آن بوده و با کمک سنسورهای الکترونیکی جمع‌آوری داده‌ها در آن انجام می‌شود، تا با پردازش این داده‌ها بتوانیم نظارت تمام و کمالی در فرآیندهای مدیریت شهری به‌صورت هوشمند داشته باشیم.

معاون سازمان مدیریت پسماند شهر تهران تصریح کرد: در حوزه مدیریت پسماند پایتخت ما با مشارکت کمتر از ۱۰ درصد شهروندان مواجه هستیم و رویکرد اصلی شهرداری در این خصوص آن است که مشارکت شهروندان را به حداکثر برساند.

مالکی یادآور شد: در حال حاضر مدیریت پسماند در تهران با دو رویکرد صورت می‌پذیرد، اولین رویکرد آن است که تفکیک از مبدا صورت پذیرد و پسماند خشک از طریق غرفه‌ها و زیر‌ساخت‌هایی که در این خصوص تعریف شده تفکیک گردد. پسماند خشک هم وارد چرخه بازیافت شده و در این مرحله هم شاهد آن هستیم که عمده کارها در چرخه بازیافت توسط شهرداری تهران انجام می‌شود.

مالکی یادآور شد: با‌وجود گذشت سال‌ها شهرداری تهران هنوز به این مساله که از چرخه بازیافت سهم جدی‌ای داشته باشد ورود نکرده و در‌حالی‌که بیشترین جا‌به‌جایی مالی عموما در این حوزه اتفاق می‌افتد. عایدی شهرداری تهران در این حوزه حداقل است و بخش دیگری از پسماند شهری تهران هم به‌صورت تفکیک‌نشده وارد چرخه بازیافت می‌گردد.

وی با اشاره به اینکه تفکیک زباله در آراد‌کوه براساس سیستم پردازشی انجام می‌شود و تنها ۵ درصد از پسماند خشک تفکیک می‌گردد و باقی پسماندهای‌تر به قسمت پالایش می‌روند تا پروسه کمپوست‌گیری از آنها آغاز گردد، افزود: پسماند خشک غیر ارزشمندی همچون چرم و پارچه نیز در حدود ۲۰۰ تن وارد زباله‌سوز گردیده و به برق تبدیل می‌شود. از این میان در حدود ۵۵ درصد پسماند آراد‌کوه نیز دفن می‌گردد. در این راستا مقرر گردیده تا میزان دفن را به حداقل برسد و میزان ورودی پسماند به آرادکوه نیز به ۱۰ درصد برسد.

معاون امور مناطق سازمان مدیریت پسماند شهر تهران گفت: متاسفانه در حوزه استفاده از ریجکت‌های حاصل از زباله تاکنون نتوانسته‌ایم تولید سوخت‌های جایگزین سوخت‌های فسیلی را داشته باشیم. یکی از دلایل این موضوع نیز ارزان‌بودن این سوخت‌های فسیلی در کشور بوده و صنایع مصرف‌کننده از این سوخت‌ها همچون کارخانه سیمان هیچگاه علاقه‌مند به استفاده از این سوخت‌های جدید نبوده‌اند.

مالکی ادامه داد: در‌صورتی‌که اگر این روند کنونی اصلاح گردد، پسماند خشک ارزشمندی به دست شهرداری می‌رسد و اصلاح این چرخه منفعتی برای شهر، شهروندان و محیط‌زیست نیز به همراه خواهد داشت.

وی در پایان خاطر‌نشان ساخت: در خصوص مدیریت هوشمند پسماند دو نکته برای ما حائز اهمیت است، نخستین مورد آن افزایش اثربخشی فرایندهای اجرایی و دومین مورد کاهش تولید پسماند است. در مورد اول کاهش زمان و انرژی هدف اصلی ماست. در حال حاضر فرایند جمع‌آوری پسماند در شهر با کمک تعداد زیادی خودروی جمع‌آوری پسماند صورت می‌پذیرد و سپس به آراد‌کوه منتقل می‌شود. برای این موضوع زیرساخت‌هایی لازم است که مهمترین آن تامین سرمایه و منابع مورد‌نیاز است، کما‌اینکه زیرساخت‌های قانونی و بومی‌سازی بسیاری از این تکنولوژی‌ها نیز در درجه اهمیت قرار دارد.

جدیدترین اخبار هوش مصنوعی ایران و جهان را با هوشیو دنبال کنید