دستیابی ایران به جایگاه نخست کشورهای غرب آسیا در انتشار تحقیقات هوش مصنوعی

ایران با همت و تلاش پیگیر متخصصان و پژوهشگران به لحاظ انتشار مقالات در حوزه هوش مصنوعی در بین کشورهای پیشروی غرب آسیا موفق به کسب رتبه برتر شده است.

هوش مصنوعی، یا شبیه‌سازی فرآیندهای هوش انسانی توسط دستگاه‌ها به‌ویژه سیستم‌های رایانه‌ای، در جهان کنونی به طور گسترده‌ای مورد توجه قرار گرفته و برنامه‌های کاربردی خاص هوش مصنوعی شامل سیستم‌های متخصص، پردازش زبان طبیعی، تشخیص گفتار و چشم‌انداز ماشین نقش عمده‌ای در زندگی بشر ایفا می‌کند. از این گذشته هوش مصنوعی سهم مهمی در اقتصاد دیجیتال دارد و به همین دلایل پرداختن به علوم مربوط به هوش مصنوعی از اهمیت ویژه‌ای در پیشرفت علمی و اقتصادی کشورها دارد.

طبق برنامه‌ریزی‌ها و پیش‌بینی‌های به انجام رسیده، ایران که در تولید محتوای علمی و مقاله حائز رتبه اول هوش مصنوعی در غرب آسیا شده است، طی ده سال آتی در تمامی وجوه حوزه هوش مصنوعی در میان ۱۰ کشور برتر جهان قرار خواهد گرفت.

البته آنچه گفته شد مربوط به شاخص کلی فناوری و هوش مصنوعی در تمامی عرصه‌هاست و اگر صرفاً به موضوع تولید مقالات توجه کنیم ایران هم‌اکنون نیز دارای مقامی بالا در سطح جهان است؛ زیرا مراکز مطالعاتی مختلف که با تکیه بر بررسی شاخص‌هایی مانند عملکرد تحقیقاتی، دستاوردهای نوآورانه و تأثیرات اجتماعی، مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی را ارزیابی و درجه‌بندی می‌کنند گواهی می‌دهند که رشد ایران در زمینه انتشار مقالات علمی هوش مصنوعی پرشتاب بوده است؛ برای نمونه اس‌آی‌آر (SIR) که بر اساس عملکرد کشور‌ها و تعداد مقالاتی که در نشریات معتبر بین‌المللی به چاپ رسانده‌اند به رتبه‌بندی بین‌المللی مؤسسات آموزشی و تحقیقاتی در سراسر جهان می‌پردازد از پیشرفت ستودنی پژوهشگران ایرانی از سال ۲۰۱۸ به بعد یاد کرده است.

بررسی‌های آماری مقالات علمی حاکی از آن است که ایران از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۱۷، موفق به انتشار ۳۴ هزار و ۲۸ مقاله در حوزه هوش مصنوعی شده است و توانسته رتبه چهاردهم جهان در حوزه هوش مصنوعی را به دست آورد. هم‌اکنون نیز از این حیث کشور ما در حوزه هوش مصنوعی در بین ۱۵۵ کشور، دارای رتبه نهم است.

طبق اظهارات دبیر هیئت توسعه فناوری‌های شناختی و علوم هوش مصنوعی در سال‌های اخیر با توجه به توسعه فناوری اطلاعات، برنامه‌های کاربردی تلفن همراه، اینترنت و… بازار غیرسخت‌افزاری بزرگی پیدا کرده است و دانشجویان ایرانی پروژه‌هایی را در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی ایران طراحی می‌کنند و به مرحله اجرا می‌رسانند که موجب جهش علمی کشور در کاربرد فناوری و هوش مصنوعی گردیده است.

نظر به اینکه هوش مصنوعی در آینده‌ای نه‌چندان دور تحولات عظیمی در سراسر جهان ایجاد خواهد کرد، دانشجویان ایرانی با سعی و جدّیت دائم در حال افزایش دانش و مهارت خود هستند و بر اساس نیازهای کشور پروژه‌هایی مربوط به گنجاندن فعالیت‌های هوش مصنوعی در کسب‌وکارهای جدید را پیگیری می‌کنند. کارآفرینی با بهره بردن از هوش مصنوعی از مباحث داغ این روزهای جهان و به‌تبع آن ایران است. در فراهم آوردن فضای مناسب توسعه و پیشرفت فناوری در کنار دانشگاه‌ها نقش شرکت‌های دانش‌بنیان نیز پررنگ است.

نگارش مقالات علمی گوشه‌ای از پیشرفت ایران در هوش مصنوعی را نشان می‌دهد. از دیدی دیگر رتبه جهانی علوم کامپیوتر دانشگاه‌ها هم ملاک دیگری است که بررسی آن هم حاکی از پیشرفت ماست. بر اساس مطالعات، دانشگاه‌های ایران در دانش‌های رایانه‌ای، هوش مصنوعی، نرم‌افزار و روباتیک جایگاه خوبی در رتبه‌بندی‌های جهانی دارند؛ برای نمونه نام دانشگاه صنعتی شریف و مؤسسه تحقیقات علوم بنیادی و دانشگاه علم و صنعت ایران در فهرست ۱۰۰ مؤسسه برتر آسیا در این حوزه دیده می‌شود.

پس از شیوع عالمگیر ویروس کرونا، که چالش بزرگی را برای سیستم مراقبت‌های بهداشتی در دنیا به وجود آورد، ضرورت ارتقای سطح کیفی و کمی مراقبت‌های بهداشتی لزوم استفاده از هوش مصنوعی را بیشتر نمایان ساخت. به همین دلیل محققان و دانشجویان ایرانی سیر مطالعاتی خود را معطوف هوش مصنوعی کردند تا با دستاوردهای علمی قدمی در راه کاهش رشد و آسیب‌های این بیماری بردارند.

از جمله نتایج به‌دست‌آمده از تحقیقات دانشگاهی این است که پژوهشگران دانشگاه صنعتی شریف طراحی سیستمی را به انجام رسانده‌اند که به یاری هوش مصنوعی از راه سی‌تی‌اسکن قفسه سینه در چند دقیقه قادر به تشخیص ویروس کرونا است. دقت تشخیص بیماری در این سیستم بسیار بالا و در حدود ۹۷ درصد است.

رصد چند و چون پیشرفت علمی ایران در حوزه هوش مصنوعی به لحاظ انتشار مقالات نویدبخش آینده‌ای درخشان‌تر است و پیش‌بینی می‌شود به‌زودی در صدر کشورهای پیشرو قرار بگیریم.

جدیدترین اخبار هوش مصنوعی ایران و جهان را با هوشیو دنبال کنید