فرهنگ‌سازی؛ رمز ورود فناوری به معادن ایران

امروزه ورود فناوری‌های نوین به معادن ایران، یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های فعالان و مسئولان این حوزه است که اجرایی‌شدن آن را نه در گرو ورود نیروی انسانی ماهر، تأمین انرژی و ورود تکنولوژی‌های پیشرفته و خودکار؛ بلکه در اجرای فرهنگ‌سازی این حوزه می‌دانند.

به گزارش هوشیو به نقل از اقتصادآنلاین، در همایش «معدن‌کاری دیجیتال»، به موضوعات گسترده‌ای پیرامون چگونگی ورود فناوری‌های نوین و افزایش بهره‌وری معادن از این طریق پرداخته شد. یکی از نکات مهم بیان‌شده، لزوم هوشمندسازی و توجه مدیران ارشد معادن بزرگ، متوسط و کوچک به این موضوع بود. عدم تمایل مدیران به هوشمندسازی، کماکان کاهش بهره‌وری افزایش هزینه‌ها، تخریب و آلودگی ادامه‌دار محیط ‌زیست را به دنبال دارد و در این شرایط نمی‌توان امیدوار بود نیروهای متخصص حوزه معدن، به فعالیت در معادن مجاب شوند و یا خطرات جانی نیروی انسانی غیرمتخصص کاهش یابد.

فرهنگ‌سازی هوش مصنوعی باید از بالا به پایین و کاملاً سیستماتیک صورت بگیرد، تا از نگاه تحلیلگران، بتواند تأثیر خود را به‌جا بگذارد و با چنین نگاهی می‌توان جایگاه ایران را در کنار بزرگ‌ترین صادرکنندگان و تولیدکنندگان مواد معدنی دنیا تثبیت کرد. هرچند در این مسیر چالش‌هایی ازجمله نبود نیروی انسانی متخصص، زیرساخت‌های اینترنتی مطلوب و نقشه راه دقیق وجود دارد که باید در قالب الزامات هوشمندسازی به آنها پرداخته شود.

طی این همایش سیدهادی حسینی، مدیر آزمایشگاه ماشین‌آلات معدنی دانشگاه صنعتی اصفهان و مشاور امور تحقیق و توسعه مجتمع مس سرچشمه، درباره چالش‌های پیش‌روی هوشمندسازی معادن چنین بیان کرد: استفاده از فناوری‌های نوین باید توسط مدیران و دانشگاهیان پذیرفته شود، اما در این خصوص مقاومت بسیاری وجود دارد. او بخشی از این مقاومت‌ها را متوجه نگاه متفاوت به مقوله دیجیتالی‌شدن و هوشمندسازی دانست و گفت: اتوماسیون و هوشمندسازی تنها یک ابزار نیست، بلکه فرهنگی است که باید در بخش‌های مختلف حوزه صنعت و معدن پذیرفته شود و برای این موضوع باید چاره‌ای اندیشید.

او در ادامه افزود: هوشمندسازی چه بخواهیم و چه نخواهیم، وارد بخش صنعت و معدن خواهد شد و ما ناچاریم که دیدمان را از ابزاری‌بودن به هوشمندسازی تغییر دهیم. بسیاری از مدیران نسبت به تغییر ابزار و تجهیزات، مقاومتی از خود نشان نمی‌دهند، اما در برابر ورود تکنولوژِی مقاومت می‌کنند و ما باید تا دوسال آینده در مقابل هوشمندسازی کوتاه بیاییم. او همچنین بر لزوم تشکیل کنسرسیوم در حوزه هوشمندسازی معادن تأکید کرد و گفت: شرکت‌های دانش‌بنیانی که ادعا می‌کنند می‌توانند به‌تنهایی هوشمندسازی معادن را عملیاتی کنند، سخنی گزاف می‌گویند، چرا‌که هوشمندسازی امری چندوجهی است و عملیاتی‌کردن هر بخش آن باید برعهده یک گروه باشد.

علیرضا قره‌گوزلو، تحلیلگر ارشد تحولات دیجیتال کانادا درباره چالش‌های هوشمندسازی در ایران، چنین بیان کرد: برای اینکه بدانیم چرا مدیران داخلی در برابر هوشمندسازی مقاومت می‌کنند، باید خود را جای آنها بگذاریم. امروزه برخلاف بسیاری از کشورها در ایران، با قیمت بالای سوخت و کارگر ۶ هزاردلاری مواجه نیستیم و درنتیجه مدیران نیازی به هوشمندسازی و کاهش هزینه‌ها نمی‌بینند. ما نیاز به تغییر رفتار داریم و نه تقلید رفتار؛ ما باید ضرورت هوشمندسازی و بهره‌گیری از تکنولوژی‌های روز را درک کنیم و سپس آن را بومی‌سازی کنیم. او در ادامه افزود: ما در داخل با افرادی مواجه هستیم که به‌دلیل آسیب‌زدن یک بند از استراتژی کلان به اشتغال، با کل این استراتژی مخالفت می‌کنند. درنتیجه نیاز داریم تحلیلگران بی‌طرفی از خارج در طراحی بخشی از این استراتژی‌ها و نه تمامی آن، به ما کمک کنند و چالش‌های این‌چنینی را از ما دور کنند.

ابراهیم صبوری، مدیرعامل شرکت همراه‌هوشمند فردا، در بخشی از سخنانش به معضل اینترنت ایمن در ایران پرداخت گفت: متاسفأنه ما در اجرای بسیاری از پروژه‌های هوشمندسازی با چالش نبود اینترنت در معادن مواجه هستیم و زیرساخت‌های مناسب در دسترس ما نیست. پیگیری‌های ما تا به امروز به نتیجه نرسیده و باتوجه‌به این مسائل می‌توان گفت در مورد زیرساخت‌ها، بحث‌های زیادی داریم.

محسن یحیایی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه کوئینزلند استرالیا، یکی دیگر از سخنرانان پنل بود و بیان کرد: ورود تکنولوژی‌های نوین به معادن، نیروی انسانی را از خطرات جانی نجات می‌دهد و به‌جز موارد خاص مانند تعمیر و نگهداری، نیازی به دخالت این نیروها در بخش‌های عمیق و پرخطر نیست. نیروی کار متخصص، تمایلی به حضور فیزیکی در معادن ندارد و با به‌کارگیری تکنولوژی‌های نوین، می‌توانیم آنها را به فعالیت در بخش معادن مجاب کنیم و از تجربیات آنها در استفاده از تجهیزات هوشمندسازی استفاده کنیم.

در همایش معدن‌کاری دیجیتال غلامرضا ملاطاهری، معاون آموزش و پژوهش و فناوری سازمان ایمیدرو، چنین بیان کرد: در حال حاضر، اینترنت اشیاء، هوش مصنوعی، بیگ دیتا و روباتیک، بیشترین تأثیر را بر نوین‌سازی معادن دارند و این فناوری‌ها در سالیان اخیر پیشرفت گسترده‌ای داشته‌اند. بنابراین ما نیز باید روی این مباحث تمرکز بیشتری بگذاریم.

در انتها، عبور از سنت به‌سمت هوشمندسازی، یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های اصلی پیش روی نوین‌سازی معادن اعلام شد و مقاومت در این زمینه، در حالی دیده می‌شود که اغلب مدیران بر این باورند که برای ورود به دنیای نوین و رقابت با شرکت‌های خارجی فعال در حوزه معادن، راهی جز هوشمندسازی وجود ندارد.

جدیدترین اخبار هوش مصنوعی ایران و جهان را با هوشیو دنبال کنید