تحولات ناشی از ورود هوش مصنوعی در حسابداری

جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل مجموعه‌ای از داده‌های مالی، بخش مهمی از کار یک حسابدار است. از این داده‌ها، انتظار می‌رود حسابدار اطلاعات مربوط به سلامت و عملکرد یک کسب‌وکار را استخراج کند. با این حال، امروزه بسیاری از ابزارهای مبتنی بر کامپیوتر برای کمک به وظایف تحلیل مالی در دسترس هستند. یکی از مهم‌ترینِ این ابزارها هوش مصنوعی است. در واقع، هدف هوش مصنوعی در حسابد‌‌‌‌‌‌اری، افزایش کارایی در روش‌های اساسی است، به‌گونه‌ای که در نهایت منجر به تصمیم‌گیری‌های تجاری بهتر شود. با وجود این، هوش مصنوعی نقش مهمی در حسابداری و امور مالی ایفا می‌کند. در حقیقت، سیستم‌های مالی و حسابداری مبتنی بر هوش مصنوعی راهی برای شرکت‌ها برای ماندن رقبای قوی در یک بازار رقابتی فزاینده است، زیرا به‌نوعی در زمان، صرفه‌جویی می‌کنند و بینش عمیقی را ارائه می‌دهند. در این مقاله به نقش هوش مصنوعی در حسابد‌‌‌‌‌‌اری می‌پردازیم.

نقش هوش مصنوعی در حسابدار‌‌‌‌‌‌ی چیست؟

واقعیت آن است که تقریباً تمام وظایف حسابداری، از جمله حقوق و دستمزد، مالیات، بانکداری و حسابرسی، به وسیله فناوری هوش مصنوعی خودکار شده‌اند، به طوری که صنعت حسابداری سنتی را مختل کرده و تغییر بزرگی در نحوه انجام تجارت ایجاد کرده‌اند. از طرفی، با هوش مصنوعی خطای انسانی نیز کاهش می‌یابد و در نتیجه کیفیت خروجی افزایش می‌یابد. در واقع، در سال‌های اخیر، نقش هوش مصنو‌‌‌‌‌‌عی در حسابداری چنان پررنگ شده که به پیش‌بینی‌های این صنعت اعتماد می‌شود و مثلاً اگر این حرفه به صورت هوشمند مورد استفاده قرار بگیرد، به پیش‌بینی دقیق صورت‌های مالی کمک می‌کند و متخصصان مالی قادرند روندهای آینده را بر اساس آن داده‌ها پیش‌بینی نمایند. از طرفی، الگوریتم‌های یادگیری ماشین (ML) داده‌های حجیم را غربال می‌کنند، مشکلات احتمالی کلاهبرداری را شناسایی می‌نمایند و آن‌ها را برای بررسی علامت‌گذاری می‌کنند، تا از ایجاد سوءاستفاده و از دست دادن درآمد جلوگیری نمایند و این موضوع نقش هو‌‌‌‌‌‌‌ش مصنوعی در حسابداری را بیشتر نمایان می‌کند.

اهمیت هوش مصنوعی در حسابداری چیست؟

اگرچه هوش مصنوعی تقریباً در هر زمینه‌ای از کسب‌وکار مفید است، اما در حقیقت در عرصه حسابداری انقلابی به پا کرده است. مثلاً حسابداران به جای اینکه روزها را صرف بررسی ستون‌های اعداد کنند، به لطف هوش مصنوعی می‌توانند اطلاعات مورد نیاز خود را با کلیک یک دکمه استخراج نمایند. این مسئله به عنوان اهمیت هوش مصنوعی در حسابداری نه‌تنها در زمانشان صرفه‌جویی می‌کند، بلکه داده‌های هدفمندتری را نیز به آن‌ها ارائه می‌دهد. در واقع، داده یک عنصر اساسی در هوش مصنوعی و حسابداری محسوب می‌شود. ظرفیت هوش مصنوعی برای جمع‌آوری، سازماندهی، تجزیه و تحلیل و تفسیر اطلاعات عددی می‌تواند آن را به ابزاری ارزشمند برای یک حسابدار تبدیل کند. زمانی که از ظرفیت آن به طور کامل و درست استفاده شود، هوش مصنوعی در حسابداری این امکان را برای یک شرکت ایجاد می‌کند که یک استراتژی حسابداری جامع‌تر ایجاد کند، استراتژی که می‌تواند بر اساس حسابداری کارآمدتر و دسترسی مالی ایجاد شود. در نهایت، به کار بردن هوش مصنوعی در حسابداری، به طور چشمگیری سیستم کار را تغییر می‌دهد و موجب افزایش توانایی برای ارائه دقیق‌ترین اطلاعات مالی می‌گردد.

مزایای هوش مصنوعی در حسابداری

شرکت‌هایی که با استفاده از هوش مصنوعی در مسیر تحول دیجیتالی قرار می‌گیرند، از این مزیت برخوردارند که می‌توانند هوش مصنوعی را در تمام جنبه‌های حسابداری، از جمله بهبود بهره‌وری عملیاتی، کاهش هزینه‌ها و بازگشت سرمایه قابل توجه‌تر به کار ببرند. برخی از مزایای هوش مصنوعی در حسابدار‌‌‌‌‌‌‌‌ی از این قرارند:

۱- رسیدگی به مطالبات: پردازش صورتحساب یکی از بخش‌های وقت‌گیر و پرزحمت شرکت محسوب می‌شود. سیستم‌های مدیریت فاکتور مبتنی بر هوش مصنوعی با افزایش حجم، به انجام پردازش خطای صفر و بهبود روابط فروشنده کمک می‌کند.

۲- حضور تأمین‌کننده: رویکرد مبتنی بر هوش مصنوعی در یک سیستم، به گسترش دسترسی مشتریان، افزایش درآمد و ارزیابی تأمین‌کنندگان با کمترین مداخله انسانی کمک می‌کند.

۳- کاهش خطای انسانی: کاهش خطای انسانی فرایند حسابداری را ساده‌تر می‌کند، زیرا به حداقل رساندن اشتباهات به طور طبیعی به زمان کمتری برای کشف، ردیابی و تصحیح اشتباهات نیاز دارد. این امر می‌تواند یک تجارت را کمتر در معرض پرداخت‌های ازدست‌رفته یا جریمه‌های مالیاتی قرار دهد.

۴- کاهش خطر تقلب: با حسابداری دستی، مدیریت فرایندهای مربوط به هزینه‌ها با اسناد پیچیده پر می‌شود و مستعد تقلب و نقض داده‌ها نیز می‌گردد. اتوماسیون مدیریت هزینه‌ها تقریباً خطاهای صفر را تضمین می‌کند و در صورت رخ دادن به تیم، هشدار می‌دهد. در واقع، الگوریتم‌های یادگیری ماشینی می‌توانند به سرعت مقادیر عظیمی از داده‌ها را برای تشخیص مشکلات احتمالی کلاهبرداری یا فعالیت مشکوک که ممکن است توسط انسان‌ها نادیده گرفته شده باشد، بررسی کنند.

۵- صرفه‌جویی در هزینه‌ها: یکی دیگر از مزایای هوش مصنوعی در حسابدار‌‌‌‌ی، صرفه‌جویی در هزینه‌هاست. در واقع، فرایندهای خرید و تدارکات به معنای کاغذبازی‌های زیاد است. با جریان‌های کاری مبتنی بر هوش مصنوعی، تیم‌های مالی می‌توانند داده‌های بدون ساختار را با کمترین هزینه پردازش کنند.

۶- صرفه‌جویی در زمان: یک برنامه قوی هوش مصنوعی حسابدار را کارا می‌کند و چون هوش مصنوعی در حسابدار‌‌‌‌‌ی در درجه اول مربوط به داده‌ها و اتوماسیون است، لذا حسابدار را از انجام فعالیت‌هایی مانند جمع‌آوری داده‌ها برای حسابرسی یا تجزیه و تحلیل هزینه‌های سازمانی باز می‌دارد و در نتیجه در زمان صرفه‌جویی می‌شود.

۷- قابلیت حسابرسی: تجزیه و تحلیل داده‌ها دامنه حسابرسی را تعیین می‌کند و ارزیابی ریسک و تجزیه و تحلیل ردیابی تراکنش‌های معمول را تسهیل می‌نماید. در واقع، هوش مصنوعی امکان ردیابی تراکنش‌های پیچیده‌تری را ممکن می‌سازد که با تخمین‌ها و قضاوت‌ها همراه هستند.

۸- جریان‌های نقدی ماهانه و فصلی: ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد، تا فعالیت‌های مالی را به سرعت تطبیق دهند و با حسابرسی سابقه کار، نیازهای نقدی آینده را پیش‌بینی کنند. همچنین با جمع‌آوری داده‌ها از منابع متعدد و یکپارچه‌سازی داده‌ها، تضمین می‌کنند که همه فرایندهای مالی ایمن هستند.

۹- پشتیبانی از چت‌بات: یکی دیگر از مزایای هوش مصنوعی در حسابد‌‌‌‌‌اری، پشتیبانی این فناوری از چت‌بات‌هاست. در واقع، ربات‌های گفت‌وگوی مبتنی بر هوش مصنوعی به حل سریع و کارآمد سؤالات کاربر، از جمله سؤالات مربوط به موجودی حساب، صورت‌های مالی، وضعیت حساب و… کمک می‌کنند.

۱۰- مدیریت وظایف حسابداری: هوش مصنوعی می‌تواند تعدادی از وظایف حسابداری را مدیریت و ساده کند. مثلاً مسئولیت‌های یکنواختی مثل واردات تراکنش‌های بانکی خودکار یا فاکتورهای تکراری را کاهش می‌دهد یا می‌تواند فرایند تطبیق و دسته‌بندی حساب‌ها را ساده‌تر کند و در نتیجه شما بر روی کسب‌وکارتان تمرکز کنید.

چالش‌های هوش مصنوعی در حسابداری

علاوه بر مزایای هوش مصنوعی در حسابدار‌‌‌‌‌‌ی، استفاده از ابزارهای این فناوری و حضور آن در حرفه حسابداری، به نوبه خود با برخی از چالش‌ها دست به گریبان است. به عنوان مثال، تهیه سیستم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی در حسابد‌‌‌اری هزینه‌بر است و این مسئله جزو چالش‌های هوش مصنوعی در حسابداری محسوب می‌شود. همچنین، مدیران باید هزینه آموزش حسابدارها و مدیران مالی به عنوان نیروی انسانی آن بخش برای کار با این سیستم‌ها را در نظر بگیرند. نکته دیگر اینکه گاه شده است حسابدارها برای مدتی با چالش یادگیری مطالب جدید حسابداری مواجه‌ هستند و این خود باعث می‌گردد از پذیرش آن خودداری کنند. اما در واقع، متخصصان مالی و حسابداری باید تغییرات ناشی از ورود هوش مصنوعی را در سیستم خود بپذیرند و خود را به مهارت‌ها و دانش لازم مجهز نمایند. تیم‌های مالی باید قدردان باشند که به لطف هوش مصنوعی و بینش‌های حیاتی ناشی از آن، اکنون آزادند، تا در روابط تجاری جدید مشارکت کنند و شراکت‌های موجود را بهبود بخشند. در این صورت، تیم‌های مالی و حسابداری که از هو‌‌‌‌‌‌ش مصنوعی در حسابداری استفاده می‌کنند، بهتر می‌توانند حجم عظیمی از داده‌ها را تجزیه و تحلیل نمایند.

نتیجه‌گیری مبحث هوش مصنوعی در حسابداری

هوش مصنوعی در هر صنعتی که وارد شده، آن صنعت را به طرز شگفت‌آوری دگرگون کرده است. یکی از اموری که با ورود این فناوری تغییرات ویژه‌ای را به خود دیده صنعت حسابداری و مالی است. با اینکه فناوری هوش مصنوعی، تازه وارد صنعت حسابداری و امور مالی شده است، با این حال، این فناوری در حال پیچیده‌تر شدن است و ابزارها و سیستم‌های موجود برای پشتیبانی از حسابداری با سرعت زیادی در حال گسترش‌اند و حتی حسابداران به این موضوع واقف هستند که هوش مصنوعی در حسابداری چقدر توانسته است آن‌ها را در شغل خود بهتر و مؤثرتر جلوه دهد. این موضوع که فناوری هوش مصنوعی قادر است چندین فرایند حسابداری داخلی از جمله صورتحساب، سفارش‌های خرید، گزارش هزینه‌ها و حساب‌های پرداختی را به بهترین شیوه بهبود ‌بخشد، موضوعی است که به طور حتم در آینده‌ای نزدیک جزو عادی‌ترین مسائلی خواهد شد که در این سیستم به کار می‌رود، چراکه هوش مصنوعی تحولات قابل‌تأمل‌تری را برای این حرفه در نظر خواهد گرفت.

انواع کاربردهای هوش مصنوعی در صنایع مختلف را در هوشیو بخوانید