نگاهی اجمالی به ظهور فناوری هوش مصنوعی در دامپزشکی

در حال حاضر، فناوری هوش مصنوعی در حال دگرگونی و تغییر در همه حوزه‌هاست که البته به نظر می‌رسد به اندازه تأثیری که در حوزه پزشکی داشته است، در هیچ کجا مؤثر نبوده است. اما سؤال اینجاست که کاربرد این فناوری در دامپزشکی نیز به اندازه پزشکی عمیق بوده است؟ حقیقت آن است که آخرین پیشرفت‌های فناوری هوش مصنوعی در دامپزشکی حاکی از این موضوع است که ما در حال تجربه یک تغییر اساسی در این حوزه هستیم. ظهور دستگاه‌های جدید، مانند ابزارهای پوشیدنی، رادیوگرافی دیجیتال، یا بهبود در تصویربرداری تشخیصی، پشتیبانی بزرگی را برای متخصصان در بهبود تشخیص‌های دامپزشکی ارائه می‌دهد. نتیجتاً این فناوری ردپای خود را در دامپزشکی به جا گذاشته است و طولی نخواهد کشید که به سایر جنبه‌های مدیریت دامپزشکی نیز سرایت خواهد کرد. پس عاقلانه است که محققان و دامپزشکان به سرمایه‌گذاری در فناوری و پذیرش پیشرفت‌های حاصل از هوش مصنوعی در این حوزه ادامه دهند.

هوش مصنوعی در دامپزشکی

هوش مصنوعی شامل شبیه‌سازی هوش انسان از طریق الگوریتم‌هایی است که توانایی تصمیم‌گیری را داشته باشند. این الگوریتم‌ها به لطف ویژگی‌هایشان می‌توانند خیلی سریع تکامل پیدا کنند و به حل مشکلات خاص کمک نمایند و در نتیجه از تشخیص نیز پشتیبانی کنند. این نوع فناوری بر اساس تجربیاتش ظرفیت یادگیری بالایی دارد. به عنوان مثال، در حوزه پزشکی از طریق اطلاعات صدها آزمایش خون، می‌تواند الگوها را تشخیص دهد و به یک نتیجه دقیق برسد.

نتیجه آن است که هوش مصنوعی رابطه بسیار نزدیکی با کلان‌داده‌ها دارد و با این ویژگی به طور حتم ورود قدرتمندی نیز به سایر حوزه‌ها خواهد داشت. یکی از این حوزه‌ها دامپزشکی است. نمونه‌های زیادی در بخش بهداشت و درمان دام‌ها و تشخیص‌های زودهنگام در دامپزشکی، گویای این واقعیت است که فناوری هوش مصنوعی در دامپزشکی راه یافته و به بیانی دیگر، این فناوری راه درست خود را در حوزه دامپزشکی پیدا کرده است. در واقع، این فناوری، راهکار مناسبی است برای پشتیبانی از تشخیص و یافتن سریع راه‌حل مشکلات پیچیده در این حوزه.

مزایای استفاده از هوش مصنوعی در دامپزشکی

مزایای استفاده از هوش مصنوعی در دامپزشکی را در چند مورد زیر خلاصه می‌کنیم:

۱- کارایی مراقبت در زمان واقعی: امروزه فناوری هوش مصنوعی، توانسته است کارایی ارزشمندی را به حوزه دامپزشکی بیفزاید و از این طریق، شیوه کار دامپزشکان را تغییر دهد. محققان دامپزشک به کمک این فناوری نه‌تنها نتایج آزمایش‌ها را سریع تجزیه و تحلیل می‌کنند، بلکه به کمک آن تصاویری را در اختیار شما قرار می‌دهند که می‌توانید از آن طریق، زمان بیشتری را صرف توضیح نتایج به مشتریان و درمان بیماران کنید.

۲- دقت بالا در تشخیص بیماران: فراتر از افزایش کارایی، تحلیلگران به کمک هوش مصنوعی بینش بالینی خارق‌العاده‌ای را ارائه می‌دهند. در واقع، با پیشرفت هوش مصنوعی و تکنیک‌های یادگیری ماشینی، روش‌های شناسایی سلول‌های خونی، سریع‌تر و دقیق‌تر می‌شوند و از الگوریتم‌های از پیش برنامه‌ریزی‌شده برای تسهیل شناسایی الگوهای غیرعادی رایج در نتایج CBC استفاده می‌شود.

۳- کمک به کاهش خطاها در اجرای عیب‌یابی: یکی دیگر از مزایای استفاده از هوش مصنوعی در دامپزشکی، کمک به کاهش خطاها در اجرای عیب‌یابی است. آنالایزرهای هوشمند برای ارائه هشدارهای مفید و بازخورد فوق‌العاده خاص مانند زمانی که خطاهای نمونه رخ می‌دهند، تنظیم شده‌اند، بنابراین هرگونه اصطکاک ناشی از نیاز به اجرای مجدد نمونه‌ها را کاهش می‌دهند.

کاربردهای هوش مصنوعی در دامپزشکی

برای قرن‌ها، مراقبت‌های بهداشتی انسان همیشه کانون توسعه پزشکی بود. همچنین برای ارائه پشتیبانی پزشکی بهتر، سرمایه‌گذاری‌های زیادی صرف ماشین‌های با فناوری پیشرفته و نرم‌افزار مبتنی بر هوش مصنوعی شده است. در حال حاضر که استفاده از این فناوری به‌تدریج به دامپزشکی نیز راه یافته، برنامه‌های کاربردی هوش مصنوعی به بهبود دقت و کارایی هنگام تشخیص بیماری‌های حیوانات و ارائه درمان کمک می‌کند و به‌نوعی در هنگام همکاری با دامپزشکان، دستیار خوبی تلقی می‌شود. برای انتقال بهتر مفهوم، به تعدادی از کاربردهای هوش مصنوعی در دامپزشکی اشاره می‌کنیم:

۱- تشخیص بیماری‌های نادر حیوانات: فناوری هوش مصنوعی می‌تواند به دامپزشکان کمک کند، تا به‌درستی بیماری‌های صعب‌العلاج حیوانات را شناسایی کنند. مثلاً تشخیص بیماری آدیسون در سگ‌ها.

۲- پیش‌بینی بیماری بالقوه حیوانات: همچنین کاربردهای هوش مصنوعی در دامپزشکی می‌تواند به پزشکان در پیش‌بینی وضعیت سلامت حیوانات و خطر ابتلا به بیماری‌های احتمالی در سال‌های بعد و ارائه مراقبت‌های پیشگیرانه کمک کند. مثلاً پیش‌بینی بیماری مزمن کلیه (CKD) در گربه‌ها.

۳- یادداشت‌های کد برای پزشکان: یادداشت‌برداری هم برای پزشکان و هم برای دامپزشکان بسیار ضروری است. در حال حاضر، این کار از طریق هوش مصنوعی و استفاده از پردازش زبان طبیعی، قادر به درک یادداشت‌های پزشک و تبدیل اطلاعات متنی به کدهایی است که نشان‌دهنده علائم و بیماری‌های خاص هستند. در واقع، هوش مصنوعی به دامپزشکان کمک می‌کند، تا یادداشت‌های خود را رمزگذاری کنند.

۴- تفسیر بهتر تصاویر پزشکی: یکی دیگر از کاربردهای هوش مصنوعی در دامپزشکی ارائه تفسیر بهتر از تصاویر پزشکی است. همچنین این فناوری پیشنهاداتی را برای اولویت‌بندی موارد جدی بر اساس تفسیر خود از تصاویر پزشکی ارائه می‌دهد.

۵- شمارش سلول‌ها و اندازه‌گیری نواحی مغز: تجزیه و تحلیل تصویر هوش مصنوعی در علوم اعصاب سلولی برای بررسی بافت‌ها بر روی اسلایدهای میکروسکوپی استفاده می‌شود. این برنامه برای شمارش انواع سلول‌های خاص و اندازه‌گیری نواحی مغز مورد استفاده قرار می‌گیرد. هوش مصنوعی برای محاسبه 1000 سلول در یک دقیقه برنامه‌ریزی شده است.

۶- غربالگری تغییرات سلولی مغز استخوان: مطالعات تحلیلی سلولی بودن مغز استخوان با تصاویری بدون ابهام نشان داده شده است. برنامه‌های هوش مصنوعی میزان سلولی بودن مغز استخوان را تعیین می‌کنند و با جست‌وجوی یک منطقه بزرگ‌تر، تجزیه و تحلیل تصویر را بهبود می‌بخشند. این همچنین تعداد دقیق سلول‌ها را در مقایسه با پاتولوژیست مشخص می‌کند.

۷- تشخیص تومور ماست‌سل جلدی: رنگ‌آمیزی‌های Ki67-index و Ki67 به تخمین بقای سگ‌های تومور ماست‌سل پوستی کمک می‌کنند. شمارش سلول‌های رنگ‌آمیزی زمان‌بر است، بنابراین استفاده از آنالیز تصویر مبتنی بر هوش مصنوعی تنها در چند ثانیه نتیجه می‌دهد.

۸- خدمات هوش مصنوعی دام‌شناسی: هوش مصنوعی دام‌شناسی (Vetology AI) خدمات تله رادیولوژی و هوش مصنوعی را با رادیوگرافی‌های هوش مصنوعی تأیید‌شده بالینی تنها در پنج دقیقه ارائه می‌دهد. ابزارهای هوش مصنوعی آن‌ها با کمک یادگیری عمیق طراحی شده‌اند که به تشخیص ناهنجاری‌ها و بیماری‌ها کمک می‌کند.

۹- تشخیص سرطان: طبق گزارش انجمن پزشکی دامپزشکی آمریکا، حدود نیمی از سگ‌های بالای 10 سال به سرطان مبتلا می‌شوند. برای تشخیص و درمان سرطان، سلول‌های سرطانی بررسی می‌شوند، تا تخمین زده شود که کدام شیمی‌درمانی پاسخی در برابر سلول‌های تومور ایجاد می‌کند. درمان‌های مؤثر با تجزیه و تحلیل داده‌ها و تحقیقات سرطان، همراه با الگوریتم هوش مصنوعی ImpriMed پیش‌بینی می‌شود. این به دامپزشکان کمک می‌کند تا زمان مورد نیاز برای یافتن شیمی‌درمانی مناسب را کاهش دهند و پایگاه داده را برای مراقبت بهتر تقویت کنند.

چالش‌های هوش مصنوعی در دامپزشکی

همانطور که فناوری هوش مصنوعی در دامپزشکی راه می‌یابد، دامپزشکان نیز باید تعدادی از چالش‌های هوش مصنوعی در دامپزشکی را در نظر داشته باشند. چالش‌هایی همچون «هدف درست» که باید بهبود عملکرد دامپزشکی، نتایج سلامت حیوانات، کیفیت زندگی بیمار و زندگی دامپزشکان باشد و «داده‌های خوب» که مانند یک ارز در عصری محسوب می‌شود که هوش مصنوعی به یک موجود تجاری قابل دوام تبدیل شده است. همچنین «تعصب» یکی از نگرانی‌های بی‌مورد در هوش مصنوعی است. تعصب ممکن است از مجموعه‌های آموزشی ناشی شود که توزیع‌های نژادی یا جغرافیایی را منحرف کرده‌اند یا با روشی برای بررسی حقیقت زمین تحمیل شده‌اند. در مورد رادیولوژی دامپزشکی، موقعیت‌یابی بیمار و کیفیت رادیوگرافی نقش بسزایی در عملکرد الگوریتم‌ها خواهد داشت.

یکی دیگر از چالش‌ها «پیاده‌سازی هوش مصنوعی در دامپزشکی» است. در حالی که وعده‌های زیادی پشت هوش مصنوعی وجود دارد، پیاده‌سازی هوش مصنوعی برای استفاده مؤثرتر انسان‌هاست نه حیوانات. در واقع، اگر این فناوری به طور معمول در عمل ادغام شوند، شیوه‌های حاکمیت هوش مصنوعی خوب در دامپزشکی نیز باید توسعه یابد.

نتیجه‌گیری

تقریباً تمام حوزه‌های زندگی از برنامه‌های کاربردی هوش مصنوعی بهره می‌برند. دامپزشکی نیز از این قاعده مستثنی نیست. حقیقت آن است که استفاده از هوش مصنوعی در دامپزشکی به‌طور پیوسته در حال رشد است، به طوری که سیستم‌های هوش مصنوعی برای تفسیر نتایج دامپزشکی به منظور توصیه جایگزین‌های تشخیصی مورد استفاده قرار می‌گیرد. حتی گوشی‌های هوشمند مجهز به هوش مصنوعی وجود دارند که به شناسایی آریتمی‌ها و سایر اختلالات مرتبط با قلب کمک می‌کنند. این موارد تنها تعدادی از کارکردهای مؤثر هوش مصنوعی در دامپزشکی است. حتی می‌توان گفت دامپزشکان در حال حاضر، می‌توانند به کمک هوش مصنوعی از تصمیم‌گیری بالینی هوشمند و مؤثر پشتیبانی کنند. به هر حال، شاید فناوری هوش مصنوعی، بهترین گزینه برای تشخیص و درمان مشکلات و بیماری‌های دنیای بی‌زبان حیوانات باشد.

انواع کاربردهای هوش مصنوعی در صنایع مختلف را در هوشیو بخوانید