آمریکا به دنبال آزار چین با پیش بینی احساسات

«پیش بینی احساسات» رویکرد جدید و غیرمعمول آمریکاست که در قدرت‌نمایی برابر چین به کار گرفته است. به گفته‌ رویترز، فرماندهان ارتش آمریکا ابزاری طراحی کرده‌اند که می‌تواند نحوه‌ واکنش دولت چین به اقدامات آمریکا در ناحیه را پیش‌بینی کند.

یکی از مسئولین وزارت دفاع آمریکا گفته است این نرم‌افزار پیش بینی احساسات «اصطکاک راهبردی» را محاسبه می‌کند؛ اما توضیحات بیشتری ارائه نداده است.

معرفی این ابزار سؤالات زیادی در ذهن‌ها ایجاد کرده است؛ در این نوشتار چندی از آن‌ها را با هم مرور می‌کنیم.

این ابزار چطور کار می‌کند؟

ابزار مذکور داده‌هایی را که از سال ۲۰۲۰ به بعد جمع‌آوری شده‌اند، تحلیل کرده و تأثیر اقدامات تاریخی را می‌سنجد. سپس بر این اساس، پیش‌بینی می‌کند (تا چهار ماه آینده) چه اقداماتی چین را آزرده‌خاطر خواهند کرد.

به‌سختی می‌توان در خصوص نحوه‌ کارکرد این سیستم نظر داد. داده‌های آموزشی چطور اعتبارسنجی می‌شوند؟ برای اتخاذ هر تصمیم از چه اطلاعاتی استفاده می‌شود؟ این ابزار چطور در گردش‌کار کلی ارتش جای می‌گیرد؟ آیا چنین سیستمی واقعاً می‌تواند پیش بینی احساسات واقعی انجام دهد؟

پیتر لی، استاد اخلاقیات کاربردی و سرپرست تحقیقات ریسک و امنیت دانشگاه پرتسماوث که مطالعاتش بر سیستم‌های تسلیحاتی مجهز به هوش مصنوعی تمرکز دارند، در خصوص ظرفیت و قابلیت‌های این ابزار می‌گوید: «به‌شخصه درباره اینکه هوش مصنوعی تا کجا و چطور می‌تواند به شیوه‌ای اخلاقی و قانونی در سیستم‌های تسلیحاتی به کار برده شود، چندان خوش‌بین نیستم؛ اما در خصوص اینکه هوش مصنوعی قرار باشد واکنش‌های سیاسی رهبران چینی را پیش‌بینی کند، اصلاً احساس خوبی ندارم.»

لی به‌عنوان مثال به اقدامات چین در آخرین روز از بیست و ششمین کنفرانس تغییرات جوی سازمان ملل اشاره می‌کند. کمتر کسی می‌توانست پیش‌بینی کند که این کشور به بازنگری و تغییر بیانیه‌ نهایی اصرار بورزد و بگوید عبارت «کنار گذاشتن تدریجی» نیروگاه‌های سوخت ذغال‌سنگ باید به «کاهش استفاده» از این نیروگاه‌ها تغییر کند.

لی ادامه می‌دهد: «چین با یک حرکت به خودش اجازه داد، تا ۵۰ سال آینده هر کاری می‌خواهد با ذغال‌سنگ انجام دهد. این بازی‌ها و ترفندهای سیاسی جواب می‌دهند، چون غیرقابل پیش‌بینی هستند. در این موقعیت، این راهبرد چین دقیقاً به‌نحوی زمانبندی‌شده بود که اعضای کنفرانس هیچ راه دیگری به‌جز موافقت با آن نداشته باشند، چون نمی‌خواستند بیانیه‌ نهایی که همه بر سرش توافق کرده‌اند، از دست برود.»

اعتماد به یک گوی پیش‌بین برای پیش‌گویی چنین رفتارهایی در بهترین حالت خوش‌بینانه است، به‌خصوص اگر تنها داده‌های سال ۲۰۲۰ به بعد را در نظر بگیرد.

این ابزار کجا کاربرد دارد؟

طبق گزارشات، این نرم‌افزار پاسخ به اقداماتی همچون فروش سلاح، ملاقات‌های کنگره‌ای با تایوان یا فعالیت‌های مرتبط به ارتش آمریکا را پیش‌بینی می‌کند.

به گفته‌ مقام مسئولی که با رویترز مصاحبه کرده است، وقایعی همچون واکنش چین به ارسال کشتی جنگی آمریکا و کانادا به تنگه‌ تایوان در اکتبر فکر ابداع چنین ابزاری را کلید زده‌اند.

اما آیا آمریکا برای اینکه دریابد اقداماتش پکن را عصبانی می‌کنند یا نه، واقعاً به چنین ابزاری نیاز دارد؟ آیا انبوه تحلیلگران ارتشش نمی‌توانند چنین پاسخی را پیش‌بینی کنند؟

معاون وزیر دفاع، کتلین هیکز، گفته است این ابزار نقش تکمیلی ایفا می‌کند.

وی به رویترز گفته است: «تعارضات و چالش‌های بین دو کشور به‌صورت روزافزون به سمت منطقه‌ خاکستری، فضای مبهم بین جنگ و صلح، پیش می‌روند. به همین خاطر، لازم است مجموعه‌ای جامع‌تر از شاخص‌ها وجود داشته باشد، تا بتوان تعامل تهدیدها را هرچه بهتر درک کرد.»

به‌شخصه امیدوارم آمریکا قصد نداشته باشد درکش نسبت به کشورهای دیگر را به یک ماشین واگذار کند یا بگذارد یک هوش مصنوعی اقدامات ارتش را تعیین کند. در بهترین و شاید هم بدترین حالت، انتظار داریم این ماشین به تصمیمات نیروهای ارتشی یا رهبران غیرنظامی جهت ببخشد.

چرا آمریکا به‌صورت علنی از وجود این سیستم خبر داده است؟

تنش‌ها بین آمریکا و چین، بر سر مسائلی همچون تایوان، تجارت، فناوری و حکومت، رو به افزایش است. وزیر دولت آمریکا، آنتونی جی‌بلینکن، رابطه‌ بین این دو کشور را «بزرگ‌ترین آزمون جغرافیای سیاسی قرن بیست و یکم» خوانده است.

پرده‌برداری از این ابزار مؤلفه‌ای دیگر به این نزاع اضافه می‌کند. وقتی نیروهای ارتش وجود سیستمی جدید را برملا می‌کنند، بدین خاطر است که می‌خواهند رقیبشان از وجود آن خبر داشته باشد.

به گفته‌ رویترز، پنتاگون قصد دارد بودجه‌ بیشتری به تجهیز ارتش اختصاص دهد، تا بتواند چین و روسیه را شکست دهد. ارتقای این ابزار پیش‌بین می‌تواند بخشی از این راهبرد باشد.

با این وجود، در خصوص انگیزه‌های زیربنایی افشای وجود این نرم‌افزار تنها می‌توانیم گمانه‌زنی کنیم، چون هیچ اطلاعات قطعی در دست نداریم. شاید آمریکا می‌خواهد با این فناوری‌ها چین را بترساند، به تصمیماتش جلوه‌ای از «عینی‌گرایی» داده‌بنیان ببخشد یا اینکه حقه و فریب را وارد مبارزاتش کند. در هر صورت، این ابزار فرصت جدیدی برای داشتن بهانه‌ «اظهار بی‌اطلاعی» در اختیار آمریکا قرار می‌دهد.

نیت پشت این ابزار پیش بینی احساسات جدید هرچه که باشد، دفعه‌ بعدی که آمریکا خشم چین را برانگیزاند، سؤالاتی مطرح می‌شوند: آیا آنچه را سیستم گفته است، نادیده گرفته‌اند؟ آیا پیش‌بینی‌های سیستم نادرست بوده‌اند؟ یا اینکه از عمد این حرکت خصومت‌آمیز را انجام داده‌اند؟

جدیدترین اخبار هوش مصنوعی ایران و جهان را با هوشیو دنبال کنید