پژوهشکده امور اقتصادی منتشر کرد؛ گزارش اقتصاد دیجیتال: الگوها، استراتژی‌ها و الزامات +PDF

برای آن‌که اهمیت گزارش اقتصاد دیجیتال را بفهمیم و جایگاه اقتصاد دیجیتال را بدانیم، ابتدا باید تعریف و مولفه‌های این رشته را بدانیم. در همین راستا، واژه اقتصاد دیجیتال را اولین‌بار، دان تاپسکات در سال ۱۹۹۵ در کتاب «اقتصاد دیجیتال: وعده و خطر در عصر هوشمندی شبکه‌ای» ابداع کرد. بر اساس تعریف‌های این کتاب، اقتصاد دیجیتال شبکه جهانی فعالیت‌های اقتصادی، تراکنش‌های تجاری و تعاملات حرفه‌ای است که توسط فناوری‌های نوینِ اطلاعات و ارتباطات امکان‌پذیر می‌شود.

همه عرصه‌های زندگی بشر وابسته به ابزارهای دیجیتال و تجارت الکترونیک گشته است. سرعت این تغییرات بسیار بالاست و ابزارهای نوین دیجیتال باعث شده‌اند تا نحوه کار، ارتباط، خرید و فروش کالاها و خدمات و انجام کارهای روزمره دچار تغییرات بنیادین شود. در جدیدترین جایگاه اقتصاد دیجیتال، بخش‌های مختلف اقتصادی مانند بانکداری، خرده‌فروشی، انرژی، حمل‌ونقل، آموزش، انتشار، سلامت و بهداشت تحت تأثیر اقتصاد دیجیتال، دچار تحول شده و نحوه رشد و گسترش آنها منوط به نحوه تعامل آن‌ها با فناوری‌های دیجیتال گردیده است. چنان که بعداً در گزارش اقتصاد دیجیتال خواهیم دید.

همچنین مولفه‌های نوین اقتصاد دیجیتال، مانند هوش مصنوعی، شبکه‌جهانی اطلاعات و اینترنت، کسب‌وکارهای بین شبکه‌ای، کسب‌وکارهای اینترنتی، علم‌ داده و تجارت الکترونیک در حال تغییر جهان اطراف ما هستند و اگر با آن‌ها همراه نشویم، شکست خواهیم خورد.

قلب تپنده هوش مصنوعی در اقتصاد دیجیتال

همان‌طور که در بخش قبلی گفته ‌شد، یکی از مهم‌ترین مولفه‌های اقتصاد دیجیتال، هوش مصنوعی است. چرا که ظهور فناوری‌های هوش مصنوعی بر تمام جهان از جمله اقتصاد دیجیتال، تأثیر گذاشته است. هوش مصنوعی در همگانی‌ترین تعریف خود، توانایی اندیشیدن، استدلال و قدرت تصمیم‌گیری انسانی را به ماشین‌های دیجیتال می‌دهد. همین سه اصل یعنی «اندیشه، استدلال و قدرت تصمیم‌گیری»، اقتصاد دیجیتال را از اقتصاد سنتی جدا می‌کنند و سرعت پیشرفت آن را بسیار بالا می‌برند. هوش مصنوعی با کمک سه‌اصل ماشینی که گفته ‌شد، در حال تغییر کسب‌وکارهای مختلف است و به‌همین‌خاطر تجارت الکترونیک دگرگون می‌شود. اندیشه ماشینی، هوشمندی سیستم‌های دیجیتالی و قدرت‌تصمیم‌گیری ماشینی به چنان توانایی سیستم‌های اقتصادی را بالا می‌برد که کار صدساله را تنها در یک‌سال انجام می‌دهند.

پیشرفت فناوری هوش مصنوعی متناسب با نیازهای کسب‌وکار از یک طرف و استقبال از این فناوری از سوی فعالان اقتصادی برای پیشبرد اهداف خود از طرف دیگر، بدون شک فناوری «اقتصاد دیجیتال» را به نحوی در فضای کسب‌وکار رونق خواهد داد که اقتصاد ایران از پرتو آن، سرعت بیشتری خواهد گرفت. نباید فراموش کنیم که اقتصاد دیجیتال، شبکه جهانی فعالیت‌های اقتصادی، تراکنش‌های تجاری و تعاملات حرفه‌ای است که توسط فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات امکان‌پذیر می‌شود؛ تمام فعالیت‌ها و فناوری‌های نام‌برده امروز با قلب تپنده هوش مصنوعی در اقتصاد دیجیتال به زندگی ادامه می‌دهند و درنتیجه هوش مصنوعی همچون قلب تپنده اقتصاد دیجیتال عمل می‌کند.

با سرایت فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی به کسب‌وکارهای گوناگون، نحوه تعامل اقتصاد با تجارت تغییر یافت و اهمیت هوش مصنوعی در اقتصاد و تجارت الکترونیک بسیار بالا رفت.  این دگرگونی به عنوان یکی از مهم‌ترین تحولاتی محسوب می‌شود که هوش مصنوعی از طریق پیوند علم و فناوری با اقتصاد ایجاد نمود. بدون هوش مصنوعی در اقتصاد دیجیتال و تجارت الکترونیک، آینده‌ای برای رشد این‌دو نمی‌توان تصور کرد و در واقع بدین شکل اهمیت هوش مصنوعی در اقتصاد دیجیتال مشخص می‌گردد. به همین‌خاطر نیز در این بخش، گزارش اقتصاد دیجیتال را به شما معرفی می‌کنیم تا با وضعیت و جایگاه این مهم در ایران و جهان آشنا شوید.

پدیدآورندگان، کلیات و مفاهیم

گزارش اقتصاد دیجیتال یکی از دستاوردهای جدید پژوهشکده امور اقتصادی است. پژوهشکده امور اقتصادی که به‌عنوان بازوی علمی‌ پژوهشیِ «وزارت امور اقتصادی و دارایی» کار می‌کند، به تازگی گزارش جامع، کامل و دقیقی منتشر کرده است با نام «اقتصاد دیجیتال: الگوها، استراتژی‌ها و الزامات» که در آن به موضوعاتی مانند جایگاه اقتصاد دیجیتال و تجارت الکترونیک در ایران و جهان پرداخته‌است. این گزارش، شرحی است درباره‌ جایگاه اقتصاد دیجیتال و بررسی وضعیت آن در ایران و میان کشورهای جهان.

کمیل احمدی لیوانی، محمد برزویی لموکی، محمدمهدی قلی‌زاده و بهناز ورشوساز از تهیه‌کنندگان گزارش اقتصاد دیجیتال هستند و این پژوهش را در گروه پژوهشیِ بازارهای مالی، زیرمجموعه پژوهشکده امور اقتصادی تهیه کرده‌اند. وظیفه اصلی پژوهشکده امور اقتصادی، ارائه خدمات پژوهشی – مشورتی به «وزارت امور اقتصادی و دارایی» در امور سیاست‌گذاری و تجهیز برنامه‌های اجرایی است تا به پشتوانه فکری، علمی و کارشناسی آن‌ها اهداف اقتصادی کشور ممکن شود.

در ابتدای گزارش اقتصاد دیجیتال مختصر گفتاری درباره‌ چیستی، تعریف‌ها و چگونگی جایگاه اقتصاد دیجیتال بیان شده است و نویسندگان «کلیات و مفاهیم مقدماتی» موضوع اقتصاد دیجیتال را بیان می‌کنند. مفهوم ابتدایی، معنی و فلسفه «دیجیتال» بیان می‌شود و سپس به صورت اجمالی به تاریخچه اقتصاد دیجیتال و جایگاه اقتصاد دیجیتال در تاریخ پرداخته می‌شود.

پس از آن گزارش اقتصاد دیجیتال به بررسی وضعیت و جایگاه کنونی ایران در حوزه اقتصاد دیجیتال می‌پردازد. این بخش به مفهوم و جایگاه اقتصاد دیجیتال ایرانی می‌پردازد و شرح می‌دهد که چگونه در عصر حاضر، دیجیتال‌سازی اقتصاد و تجارت الکترونیک باهدف ارتقای بهره‌وری، افزایش رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال، به‌عنوان یکی از رویکردهای اصلی و غالب در بیشتر کشورهای جهان درآمده و جایگاه اقتصاد دیجیتال در میان نخبگان و دولت‌مردان جهانی چقدر بالاست. در ادامه جایگاه اقتصاد دیجیتال و تجارت الکترونیک به روشی کاملاً علمی، میان کشورهای منطقه و دیگرکشورهای جهان بررسی می‌شود و آمار آن‌ها با نمودار نشان داده می‌شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اقتصاد دیجیتال و درکِ جایگاه ایران و دیگر کشورهای جهان در این زمینه می‌توانید فایل «گزارش اقتصاد دیجیتال: الگوها، استراتژی‌ها و الزامات» را از لینک زیر دانلود کنید.

دانلود فایل PDF

جدیدترین اخبار هوش مصنوعی ایران و جهان را با هوشیو دنبال کنید