AI تا ۲۰ سال دیگر مهارت‌های انسانی را بی‌ارزش می‌کند

ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا و اسپیس‌ایکس، در جدیدترین اظهارنظر خود درباره آینده فناوری، پیش‌بینی‌های رادیکالی را مطرح کرده است که حاکی از تغییرات اساسی در بازار کار جهانی است. ماسک در گفتگوی اخیر خود با نیکیِل کَمَث، هشدار داد که ظهور هوش مصنوعی و رباتیک یک «سونامی مافوق صوت» است که رادیکال‌ترین تغییرات تاریخ بشر را رقم خواهد زد.

بر اساس تحلیل ماسک، ظرف مدت کمتر از بیست سال، نیروی کار انسانی در بسیاری از حوزه‌ها به حاشیه رانده شده و «کار کردن اختیاری» خواهد شد، زیرا ماشین‌ها می‌توانند تقریباً تمام نیازهای جامعه را تأمین کنند. او اذعان کرد که حتی فرزندانش که در زمینه‌های فنی بسیار توانمند هستند، می‌پذیرند که مهارت‌هایشان به زودی توسط هوش مصنوعی بی‌نیاز خواهد شد.

تناقض ماسک در مورد آموزش عالی

نکته قابل توجه در سخنان ماسک، رویکرد نسبتاً متعادل او نسبت به مقوله آموزش عالی است. در حالی که وی پیشتر دانشگاه را محلی برای «یادگیری» نمی‌دانست و آن را تنها ابزاری برای اثبات قابلیت «انجام وظایف محوله» قلمداد می‌کرد، اکنون موضع دیگری گرفته است.

ماسک صریحاً اعلام کرد که نیازی به رفتن به دانشگاه نیست، اما تأکید کرد که اگر جوانی تصمیم به تحصیل گرفت، باید دلیل آن «دلایل اجتماعی» باشد. او محیط دانشگاه را فرصتی برای حضور در کنار همسالان و کسب دانش گسترده در طیف وسیعی از موضوعات می‌داند، نه صرفاً کارخانه‌ای برای تولید مهارت‌های فنی که به زودی منسوخ می‌شوند.

تأکید کارشناسان بر مهارت‌های نرم؛ آنچه هوش مصنوعی نمی‌تواند جایگزین کند

در مقابل پیش‌بینی‌های نگران‌کننده ماسک، کارشناسان و دانشگاهیان در حال بازتعریف مسیر آموزش هستند. برخی اساتید هشدار می‌دهند که اتکای بیش از حد به هوش مصنوعی، توانایی‌های بنیادی و مهارت‌های پایه‌ای در کارکنان جوان را از بین برده است.

با این حال، بسیاری از محققان توصیه می‌کنند که جوانان باید به‌جای دوری از مهارت‌آموزی، بر قابلیت‌هایی سرمایه‌گذاری کنند که هوش مصنوعی نمی‌تواند به آسانی تکرار کند. از جمله مهم‌ترین این توصیه‌ها:

• تفکر انتقادی و رهبری: مارک کوبان و دیگر کارشناسان معتقدند کسانی که یاد می‌گیرند هوش مصنوعی را به‌صورت نقادانه به کار گیرند، تبدیل به متفکران و رهبران قوی‌تری خواهند شد.
• مهارت‌های فراشغلی: توصیه شده است که نسل جوان به جای تمرکز صرف بر عناوین شغلی، به وظایف درون آن مشاغل مسلط شوند و توانایی خود را در نظارت و مدیریت هوش مصنوعی در مقیاس بزرگ نشان دهند.
• سواد مالی و کارآفرینی: با کاهش نقش‌های پایه و استخدام‌های مبتنی بر هوش مصنوعی، نیاز به توسعه مهارت‌های زندگی واقعی مانند کارآفرینی و سواد مالی بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود.