آیا هوش مصنوعی می‌تواند نابغه‌هایی مانند داوینچی یا اینشتین خلق کند؟

سم آلتمن و نمایش توانایی‌های خلاقانه هوش مصنوعی

سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI، در پلتفرم X اعلام کرد که شرکتش در حال توسعه مدلی جدید است که توانایی بالایی در نوشتن خلاقانه دارد. او نمونه‌ای از این مدل را منتشر کرد؛ متنی هزار کلمه‌ای با ساختاری متافیکشنال درباره «هوش مصنوعی و اندوه».

خلاقیت؛ آخرین سنگر غیرقابل جایگزینی انسان

خلاقیت شاید آخرین مانعی باشد که هوش مصنوعی باید از آن عبور کند تا بتواند خودش را هم‌تراز انسان نشان دهد. تا زمانی که این اتفاق نیفتاده، بسیاری خلاقیت را آخرین جبهه‌ای می‌دانند که انسان در آن غیرقابل جایگزین است.

محدودیت‌های هوش مصنوعی مولد در خلاقیت و نوآوری

هوش مصنوعی مولد امروزی، چه در روایت داستان و چه در پژوهش‌های علمی، هنوز قادر به خلق جهش‌های خلاقانه یا بینش‌های نوآورانه نیست. توانایی این سیستم‌ها محدود به داده‌هایی است که بر اساس آن آموزش دیده‌اند و الگویی که برای حدس زدن بهترین پاسخ‌ها طراحی شده‌اند.

«بله‌قربان‌گوهای روی سرورها»؛ نقدی بر عملکرد هوش مصنوعی در علم

«توماس ولف»، هم‌بنیان‌گذار شرکت Hugging Face، هوش مصنوعی‌های پژوهشی را «بله‌قربان‌گوهای روی سرورها» خوانده و معتقد است که این سیستم‌ها بیشتر به دنبال راضی کردن انسان‌ها هستند تا خلق دانش واقعی. او تأکید می‌کند که برای خلق یک نابغه واقعی، باید سیستمی وجود داشته باشد که بتواند سوالاتی بپرسد که تاکنون کسی به آن‌ها فکر نکرده است.

هنر هوش مصنوعی؛ تقلیدی بدون صدای منحصربه‌فرد

آثار هنری تولید شده توسط هوش مصنوعی اغلب تقلیدی و مشتق شده از آثار پیشین‌اند. در حالی که هنرمندان انسانی صدایی منحصربه‌فرد در آثارشان دارند که تلفیقی از تجربیات شخصی و الهاماتشان است. مردم به دنبال هنر می‌روند چون صدای هنرمند را می‌شنوند و با او ارتباط برقرار می‌کنند؛ چیزی که هوش مصنوعی فعلاً فاقد آن است.

داستان سم آلتمن؛ تمرینی ساختاری بدون عمق عاطفی

داستان کوتاه منتشر شده توسط سم آلتمن مهارت ساختاری خوبی داشت اما بسیاری آن را بیشتر شبیه تمرینی ادبی دانستند تا بیان واقعی و عاطفی.

هوش مصنوعی؛ ابزار کمکی، نه خالق بی‌بدیل

بسیاری از هنرمندان و پژوهشگران هوش مصنوعی را ابزاری برای تسهیل فرایندهای خلاقانه و پژوهشی می‌دانند، اما «خلق کردن» همچنان کاری دشوار و ویژه انسان باقی می‌ماند. تبدیل ایده‌های مبهم ذهن به آثار قابل انتقال، فرآیندی است پر از اصطکاک و تلاش انسانی که هوش مصنوعی نمی‌تواند به راحتی آن را جایگزین کند.

مدل‌های زبانی؛ نوجوانانی که تجربه زیستی ندارند

مدل‌های زبانی بزرگ شبیه نوجوانانی هستند که بسیار مطالعه کرده‌اند اما تجربه واقعی زندگی را ندارند. آن‌ها هرگز نور خورشید را روی پوستشان حس نکرده‌اند، عشق، تولد یا مرگ را تجربه نکرده‌اند؛ بنابراین نمی‌توانند الهام‌بخش خلق هنر اصیل باشند.

آینده‌ای ممکن با ترکیب هوش مصنوعی و رباتیک

شاید ترکیب هوش مصنوعی مولد با رباتیک بتواند ما را شگفت‌زده کند و به مدل‌هایی تجسم‌یافته منجر شود که قادر به خلق هنر به معنای واقعی باشند، اما این هنوز در حد فرضیه است.

انگیزه؛ وجه تمایز انسان و هوش مصنوعی در خلاقیت

هوش مصنوعی هرگز انگیزه‌ای برای «بازی کردن صرفاً برای سرگرمی»، رقابت یا گذاشتن ردپای خود بر جهان ندارد. در حالی که هنرمندان انسانی الهام‌شان را از درون زندگی می‌گیرند، هوش مصنوعی منتظر پرامپت‌هایی است که کاربران به آن می‌دهند. این تفاوت بنیادین، شاید مهم‌ترین مانع پیش روی هوش مصنوعی در مسیر خلاقیت اصیل باشد.