
پناهگاه سرد صفر و یک: وقتی ChatGPT جای روابط انسانی را میگیرد
تحقیقات جدید نشان میدهد کاربران پرکاربرد ChatGPT در حال توسعه نوعی وابستگی عاطفی و حتی اعتیاد به این چتبات هستند. مطالعه مشترک محققان OpenAI و آزمایشگاه رسانهای MIT نشان میدهد این گروه کوچک اما قابل توجه از کاربران، الگوهای رفتاری مشابه اعتیاد از خود بروز میدهند.
یافتههای کلانی از تحقیق:
- کاربران پرکاربرد (Power Users) نشانههایی مانند اشتغال ذهنی دائمی، علائم ترک، از دست دادن کنترل و تغییر خلق را تجربه میکنند.
- این کاربران تمایل دارند ChatGPT را به عنوان یک «دوست» در نظر بگیرند.
- کاربرانی که بیشترین زمان را با چتبات میگذرانند، معمولاً تنهاتر هستند و نسبت به تغییرات جزئی در رفتار مدل حساسیت نشان میدهند.
- استفاده طولانیمدت بدون توجه به نوع کاربرد (شخصی یا کاری) منجر به وابستگی عاطفی بیشتر میشود.
تناقضات جالب توجه:
- کاربران در تعامل متنی نسبت به حالت صوتی پیشرفته، زبان عاطفیتری به کار میبرند.
- استفاده کوتاهمدت از حالت صوتی با بهبود سلامت روانی همراه بوده است.
- کاربرانی که از ChatGPT برای موضوعات شخصی (مثل صحبت درباره احساسات و خاطرات) استفاده میکنند، وابستگی عاطفی کمتری نسبت به کسانی که برای کاربردهای غیرشخصی (مثل طوفان فکری یا مشاوره) استفاده میکنند، نشان میدهند.
پیامدهای نگران کننده:
این تحقیق نشان میدهد افرادی که در زندگی شخصی خود کمبودهای عاطفی دارند، بیشتر در معرض خطر توسعه روابط شبه-اجتماعی ناسالم با هوش مصنوعی هستند. چنین وابستگیهایی میتواند به پیامدهای ناخوشایند، ترسناک یا کاملاً غیرقابل پیشبینی منجر شود.
هشدار به کاربران:
مهمترین یافته این تحقیق آن است که استفاده طولانیمدت از ChatGPT صرف نظر از نوع استفاده، احتمال توسعه وابستگی عاطفی را افزایش میدهد. این مسئله لزوم آگاهیبخشی درباره استفاده متعادل از فناوریهای گفتگوی هوش مصنوعی را برجسته میسازد.