چگونه با هوش مصنوعی و تقلب در کلاس درس مواجه شویم؟

بهار گذشته، با پایان یافتن هجدهمین سال تدریسم، احساس اضطرابی کردم که هرگز در پایان سال‌های تحصیلی قبل تجربه نکرده بودم. معمولاً پس از ثبت نمرات و آغاز تابستان، معلمان پس از ۹ ماه فعالیت مداوم، فرصتی برای استراحت پیدا می‌کنند. اما این بار، به‌جای احساس آرامش و رضایت معمول، نگران بودم که شاید این آخرین باری باشد که در طول نزدیک به دو دهه تدریس، کلاسی را بدون دغدغه هوش مصنوعی برگزار کنم.

هوش مصنوعی؛ واقعیتی که دیگر نادیده نمی‌شود

می‌دانم که هوش مصنوعی مدت‌هاست که وجود دارد. ابزارهای پردازش زبان طبیعی مانند ChatGPT بر اساس دهه‌ها تحقیق ساخته شده‌اند. هر کسی که از تصحیح املا، اپلیکیشن‌های ترجمه یا پیام‌های صوتی استفاده کرده، در واقع با فناوری هوش مصنوعی سروکار داشته است. با این حال، بسیاری از همکاران معلم من تا همین اواخر نگرانی خاصی درباره نفوذ این فناوری به کلاس‌های درس نداشتند.

اما همان‌طور که ضرب‌المثل لاتین می‌گوید: «همه چیز تغییر می‌کند و ما نیز با آن تغییر می‌کنیم.» زمانی که ChatGPT در نوامبر گذشته به جریان اصلی وارد شد، هیچ‌یک از ما نتوانستیم پیش‌بینی کنیم که کارمان تا چه حد تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.

طبق گزارش رویترز، ChatGPT به سریع‌ترین اپلیکیشن مصرفی تاریخ تبدیل شد و تنها در دو ماه به ۱۰۰ میلیون کاربر فعال رسید. در مقایسه، تیک‌تاک ۹ ماه و اینستاگرام ۲ سال برای رسیدن به این رقم زمان برد.

آمادگی برای عصر جدید آموزش

ناگهان متوجه شدم که تلاش‌های معمولم کافی نیست. با شروع سال تحصیلی جدید، نیاز به دانشی درباره هوش مصنوعی دارم که یک سال پیش اصلاً ضروری به نظر نمی‌رسید. قسمت زیادی از تابستانم را صرف یادگیری تأثیرات هوش مصنوعی بر آموزش خواهم کرد. مهم‌تر از همه، باید بیاموزم چگونه این فناوری را به‌صورت اخلاقی در تدریس به‌کار ببرم.

اخلاق هوش مصنوعی در آموزش؛ بین فرصت و تهدید

نگرانی از جایگزینی انسان‌ها با ماشین‌ها در مشاغل مختلف، موضوعی دیرینه است. امروزه این ترس جدی‌تر شده و بسیاری نگران افزایش نابرابری درآمدی، به‌ویژه میان معلمان، هستند. این مسائل واقعی و نگران‌کننده‌اند، اما نظرها درباره احتمال جایگزینی معلمان متفاوت است.

بیل گیتس گفته که هوش مصنوعی در آستانه رسیدن به سطح معلمان در تدریس قرار دارد. اما باید توجه داشت که او میلیاردها دلار در ایده‌های آموزشی خود سرمایه‌گذاری کرده و احتمالاً به دنبال بازگشت سرمایه است—موضوعی که خود پرسش‌های اخلاقی ایجاد می‌کند.

یافتن منابع متعادل درباره تأثیر هوش مصنوعی بر آموزش دشوار است. رشد سریع این فناوری فرصت کافی برای مطالعه دقیق باقی نگذاشته، ضمن اینکه برخی معتقدند معلمان نقش مؤثری در جامعه ندارند.

منابع مفید برای درک بهتر

پادکست “Welcome to AI in Education” منبع ارزشمندی است. میزبانان، که متخصصان فناوری و کارمندان مایکروسافت هستند، تحلیلی آگاهانه از تأثیر هوش مصنوعی بر مدارس ارائه می‌دهند.

پادکست “TopClass” تولید سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) نیز بینش‌های جهانی درباره شیوه‌های آموزشی ارائه می‌دهد.

مصاحبه با پیتر استون، متخصص هوش مصنوعی، یادآوری می‌کند که ماشین‌حساب‌ها هرگز معلمان ریاضی را جایگزین نکردند. به گفته او، موضوعاتی مانند اطلاعات نادرست و تأثیرات اقتصادی برای دانش‌آموزان مناسب است.

کاربرد عملی هوش مصنوعی در کلاس

کالج ایتون در بریتانیا نمونه جالبی از استفاده اخلاقی از هوش مصنوعی ارائه می‌دهد. این مدرسه دانش‌آموزان را تشویق می‌کند تا با نسخه مجهز به هوش مصنوعی ایزاک نیوتن درباره نظریات گذشته گرانش گفتگو کنند. این روش نشان می‌دهد چگونه هوش مصنوعی می‌تواند تاریخ را با دنیای امروز پیوند دهد.

چالش اصلی: تقلب و هوش مصنوعی

شاید همه پرسش‌های مربوط به هوش مصنوعی، ماهیتی اخلاقی داشته باشند. نگرانی اصلی معلمان، تقلب و سرقت ادبی است. اگرچه در دوره‌های من مشکل چندانی نبوده، اما فناوری‌های جدید تقلب را آسان‌تر کرده‌اند.

ابزارهای شناسایی سرقت ادبی نیز تکامل یافته‌اند. GPTZero که توسط دانشجوی دانشگاه پرینستون ساخته شده، بیش از یک میلیون کاربر دارد، اما هنوز در مراحل اولیه توسعه است و معلمان نباید تنها به آن تکیه کنند.

نقش جایگزین‌نشدنی انسان

نگرانی من بیشتر از تقلب، مربوط به روابط انسانی است. دانش‌آموزان از انسان‌ها یاد می‌گیرند، نه از محتوا. والدین زمانی که فرزندشان مشکل دارد، می‌خواهند با معلم واقعی صحبت کنند، نه با ابزار هوش مصنوعی.

هوش مصنوعی چیزهای زیادی به ما داده، اما انسانیت لازم برای روابط صمیمی چیزی نیست که هرگز بتواند جایگزین کند. ما به‌عنوان جامعه ممکن است این درس را سخت یاد بگیریم، اما انتخاب با خودمان است.