آیا واقعاً مهارت‌ها در حال ارتقا هستند؟

شرکت‌های فناوری اطلاعات هند در تلاشند تا تا سال مالی ۲۰۲۵، حدود ۸۵ درصد از نیروی کار خود را در زمینه هوش مصنوعی مولد (Generative AI) آموزش دهند. این اقدام به عنوان یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری‌ها برای سنجش بازگشت سرمایه (ROI) در هوش مصنوعی شناخته می‌شود. اما کیفیت این آموزش‌ها همچنان زیر سؤال است.

آموزش سطحی یا ارتقای واقعی مهارت‌ها؟

یکی از کارمندان سابق Infosys که نخواست نامش فاش شود، در گفت‌وگو با AIM فاش کرد که بخش عمده‌ای از آموزش‌ها توسط شرکت‌های کوچک‌تر با دوره‌های مقدماتی و ارزان‌قیمت ارائه می‌شود. او توضیح داد که این دوره‌ها معمولاً شامل نمایش‌های ساده و اسلایدهایی هستند که کاربر تنها با فشار دادن دکمه «بعدی» و پاسخ به چند سوال چندگزینه‌ای، گواهی پایان دوره را دریافت می‌کند.

وی افزود: «این روش‌ها برای شرکت‌ها جذاب است، زیرا با هزینه‌ای اندک می‌توانند کارمندان خود را به عنوان نیروی کار «آموزش‌دیده» معرفی کنند و تصویر بهتری به مشتریان خود ارائه دهند.»

با این حال، شراکت با شرکت‌های بزرگ فناوری مانند NVIDIA، گوگل و مایکروسافت معمولاً هدفی بلندمدت دارد و ممکن است ۲ تا ۳ سال طول بکشد تا نیروهای متخصص واقعی در این زمینه آماده شوند. اما بسیاری از شرکت‌ها هنوز برنامه مشخصی برای این آموزش‌ها ندارند.

تمرکز بر خدمات، نه محصول

کارمند سابق Infosys همچنین اشاره کرد که شرکت‌های فناوری اطلاعات هند بیشتر بر ارائه خدمات تمرکز دارند تا توسعه محصولات اختصاصی. او گفت که وظایف کارمندان معمولاً شامل کار با ابزارهایی مانند چت‌بات‌ها و ابزارهای کمکی (copilots) است که نیازی به دانش عمیق از هوش مصنوعی مولد ندارند.

وی پیشنهاد کرد که اجازه دادن به مهندسان برای آزمایش ابزارهایی مانند Cursor یا GitHub Copilot می‌تواند روش هوشمندتری برای آموزش باشد. اما شرکت‌ها به دلیل نگرانی از محرمانگی کدهای خود، نسبت به استفاده از این ابزارها محتاط هستند.

آموزش یا توهم مهارت؟

این مسئله پیش‌تر در شبکه اجتماعی X (توییتر سابق) نیز مطرح شده بود. یکی از کاربران نوشته بود: «دوستی دارم که دوره آموزشی هوش مصنوعی مولد را تنها در یک ساعت، با کلیک کردن صدها بار روی دکمه «بعدی»، به پایان رساند. حالا او جزو نیروی کار آماده برای هوش مصنوعی مولد محسوب می‌شود!»

اگرچه برخی شرکت‌ها دوره‌های عمیق‌تر و کاربردی‌تری ارائه می‌دهند، اما کیفیت نیروی کار آموزش‌دیده همچنان محل بحث است. یکی دیگر از کاربران X گفت: «این گواهینامه‌ها و مدارک فقط وقت تلف کردن هستند. شکاف بزرگی میان تقاضا و کیفیت واقعی نیروی کار در حوزه هوش مصنوعی مولد وجود دارد.»

تا کنون، حدود ۲۵۰ هزار نفر در هند در زمینه هوش مصنوعی مولد آموزش دیده‌اند، اما بسیاری از این آموزش‌ها سطحی هستند و صرفاً برای رعایت الزامات شرکتی انجام می‌شوند.

یک روند گذرا یا ضرورتی پایدار؟

برخی معتقدند که این آموزش‌ها تنها یک موج موقتی است. یکی از کاربران Reddit نوشته بود: «درست مثل هیاهوی متاورس سال گذشته، حالا هم باید نشان دهیم که در هوش مصنوعی مولد به‌نوعی مهارت داریم.»

اما مرینال رای، مدیر دستیار و تحلیل‌گر ارشد در ISG، به AIM گفت که داشتن نیروی کار آموزش‌دیده در فناوری‌های کلیدی هوش مصنوعی، یک مزیت رقابتی محسوب می‌شود. وی افزود که شرکت‌های کوچک‌تر هنوز قدرت کافی برای جلب اعتماد مشتریان در زمینه آموزش‌های تخصصی هوش مصنوعی را ندارند، و به همین دلیل مشتریان ترجیح می‌دهند با شرکت‌های بزرگ‌تر همکاری کنند.

چگونه کیفیت آموزش را بهبود دهیم؟

کریشنا ویج، معاون استخدام IT در TeamLease Digital، تأکید کرد که برنامه‌های ارتقای مهارت باید بر یادگیری عملی و حل مسئله تمرکز کنند. او گفت که روش‌های فعلی مانند جلسات کلیک روی دکمه «بعدی»، بیشتر به رعایت الزامات شرکت‌ها توجه دارند تا به افزایش مهارت‌های واقعی.

وی پیشنهاد داد که ماژول‌های تعاملی، مطالعات موردی، هکاتون‌ها و پروژه‌های دنیای واقعی می‌توانند کیفیت آموزش‌ها را بهبود بخشند. برخی شرکت‌ها شروع به سرمایه‌گذاری روی چنین روش‌هایی کرده‌اند تا کارمندان بتوانند مهارت‌های معنادار و کاربردی کسب کنند.

چشم‌انداز آینده

ساتیا نادلا، مدیرعامل مایکروسافت، اخیراً در سفر خود به بنگلور اعلام کرد که این شرکت قصد دارد تا سال ۲۰۳۰، ده میلیون نفر را در زمینه هوش مصنوعی آموزش دهد. این نشان می‌دهد که آموزش‌های مرتبط با هوش مصنوعی مولد، نه یک روند گذرا، بلکه یک ضرورت پایدار برای آینده صنعت فناوری است.

با این حال، سؤال اصلی همچنان باقی است: آیا شرکت‌ها می‌توانند کیفیت آموزش‌ها را به سطحی برسانند که مهارت‌های واقعی و کاربردی را به نیروی کار منتقل کنند؟ تنها زمان می‌تواند پاسخ این پرسش را مشخص کند.