گفتگو با مصطفی قاسمیان، روزنامه‌نگار سینما و تلویزیون
هوش مصنوعی در سینما؛ تهدید یا تحول؟
پریسا سلامتی- ۳۰ آبان ۱۴۰۳
هوش مصنوعی، به عنوان یکی از مهم‌ترین تحولات فناوری در قرن 21، به سرعت در حال تغییر صنعت سینما است. این فناوری نوین، نه تنها در زمینه‌های فنی مانند صداگذاری و تدوین، بلکه در زمینه‌های خلاقانه‌ای چون نویسندگی و کارگردانی نیز وارد شده است. اما آیا این تغییرات می‌توانند جایگزین انسان‌های خلاق و هنرمند شوند؟
«مصطفی قاسمیان»، روزنامه‌نگار سینما و تلویزیون، در این مصاحبه به بررسی تاثیرات هوش مصنوعی بر آینده سینما پرداخته و به چالش‌های پیش‌رو در این زمینه می‌پردازد.
ورود هوش مصنوعی به سینما؛ نه یک تهدید، بلکه یک تحول فنی
به گفته قاسمیان، همواره در مواجهه با پدیده‌های جدید، اغراق‌هایی در رسانه‌ها به چشم می‌خورد. این همان روندی است که در مواجهه با کرونا یا پدیده‌هایی مشابه نیز شاهد بودیم. او در این‌باره افزود: «در حالی که بسیاری از افراد درباره تأثیرات عظیم هوش مصنوعی در سینما و تهدید آن برای شغل‌های مختلف در صنعت فیلم‌سازی هشدار می‌دهند، باید توجه داشت که این فناوری هنوز به حدی نرسیده که جایگزین خلاقیت انسانی شود.»
قاسمیان معتقد است: «هوش مصنوعی نمی‌تواند نقش هنری و خلاقانه‌ای که انسان‌ها در فرآیند ساخت فیلم ایفا می‌کنند، به طور کامل بازآفرینی کند. این فناوری به دلیل ماهیت خود، تنها می‌تواند ترکیب‌هایی از محتوای موجود را ارائه دهد، نه خلاقیت جدیدی که در آثار سینمایی ایجاد می‌شود.»
کارگردانی و نویسندگی؛ جایگاهی که هوش مصنوعی نمی‌تواند پر کند
او تأکید می‌کند: «با تمام پیشرفت‌های هوش مصنوعی در زمینه‌های فنی و تکنیکی، همچنان در حوزه‌های خلاقانه مانند نویسندگی و کارگردانی، این فناوری فاصله زیادی با توانایی‌های انسانی دارد.» قاسمیان به عنوان مثال به خلق یک تشبیه ادبی اشاره می‌کند و می‌گوید: «حتی اگر هوش مصنوعی قادر به تولید چنین تشبیه‌هایی باشد، توانایی خلق آن برای اولین بار را ندارد. خلاقیت و نوآوری‌ای که در ذهن یک نویسنده یا کارگردان وجود دارد، چیزی فراتر از آن است که یک الگوریتم بتواند تولید کند.»
این تحلیل نشان می‌دهد که هوش مصنوعی، علی‌رغم توانایی‌های شگرف خود در تولید محتوا و اصلاح آن، هنوز در ایجاد خلاقیت‌های بی‌سابقه و نوآورانه ناتوان است.
کارکرد هوش مصنوعی در سینما؛ از صداگذاری تا بازیگری
در حالی که هوش مصنوعی در جنبه‌های خلاقانه سینما به طور محدود عمل می‌کند، در جنبه‌های فنی و مهندسی، این فناوری می‌تواند تغییرات چشمگیری ایجاد کند. قاسمیان به ویژه به نقش هوش مصنوعی در مهندسی صدا، صداگذاری و صدابرداری اشاره می‌کند و می‌گوید: «در کوتاه‌مدت، هوش مصنوعی می‌تواند در این حوزه‌ها تأثیرات جدی بگذارد و برخی از عوامل فنی پشت صحنه را بیکار کند.»
او همچنین به آینده نقش هوش مصنوعی در بازیگری اشاره و تأکید می‌کند: «شاید این فناوری به زودی در صنعت بازیگری تأثیرگذار باشد، چرا که هزینه‌های بالای دستمزد بازیگران، انگیزه‌ای برای استفاده از این فناوری ایجاد می‌کند.»
چالش‌های استفاده از هوش مصنوعی در تولید فیلم
قاسمیان همچنین به مشکلات و چالش‌های فنی موجود در استفاده از هوش مصنوعی در صنعت سینما اشاره می‌کند. یکی از مشکلات عمده، رعایت هماهنگی بین پلان‌هاست. او خاطرنشان کرد: «حتی در حال حاضر، هوش مصنوعی قادر به حفظ ثبات بین پلان‌ها و جزئیات دقیق در فیلم‌برداری نیست. برای مثال، وقتی در یک پلان یک بازیگر در حال صحبت است و در پلان بعدی باید همان وضعیت را حفظ کند، هوش مصنوعی هنوز نتوانسته است این هماهنگی را به طور دقیق رعایت کند.»
مخاطب و پذیرش هوش مصنوعی در سینما
در نهایت، قاسمیان به مسأله پذیرش هوش مصنوعی توسط مخاطبان سینما پرداخته و می‌گوید: «تا زمانی که مخاطبان به طور کامل از محتوای تولید شده توسط هوش مصنوعی استقبال نکنند، سینماگران نمی‌توانند به طور گسترده از این فناوری استفاده کنند.»
او اشاره می‌کند که جشنواره فیلم کوتاه تهران، که در آن تعدادی فیلم کوتاه ساخته شده با هوش مصنوعی نمایش داده شد، نشان‌دهنده این است که هنوز هوش مصنوعی نتوانسته است کیفیت مورد انتظار در سینما را به دست آورد.
هوش مصنوعی در سینما؛ کمکی برای تکمیل، نه جایگزینی برای انسان
در نهایت، مصطفی قاسمیان با جمع‌بندی نظر خود گفت: «هوش مصنوعی می‌تواند در زمینه‌های فنی و مهندسی به سینما کمک کند و فرآیندهای تولید فیلم را تسهیل کند، اما هیچ‌گاه نمی‌تواند جایگزین خلاقیت انسانی شود.» به اعتقاد او، این فناوری ممکن است در آینده نقش‌های جدیدی در صنعت سینما ایجاد کند، اما همچنان خلاقیت و نوآوری‌هایی که در دست کارگردان‌ها، نویسندگان و بازیگران است، جایگاه ویژه خود را حفظ خواهد کرد.
