آیا انرژی هستهای نجاتبخش مراکز داده هوش مصنوعی است؟
با افزایش چشمگیر تعداد و وسعت مراکز داده، شرکتهای فناوری با چالش تأمین انرژی روبهرو شدهاند؛ چالشی که میتواند فشار زیادی بر زیرساختهای فعلی وارد کند. شرکتهایی مانند متا، که همواره بر بهرهوری انرژی و استفاده از منابع پاک تأکید دارند، حالا به سمت گزینههایی همچون انرژی هستهای گرایش پیدا کردهاند.
در همین راستا، متا بهتازگی با شرکت Constellation Energy قراردادی ۲۰ ساله برای تأمین برق مرکز انرژی پاک کلینتون در ایالت ایلینوی امضا کرده است. این قرارداد بخشی از تلاش متا برای تأمین برق مراکز داده خود از منابعی همچون انرژی هستهای و زمینگرمایی است. طبق اعلام متا، برق تولیدی این پروژه عملیات شرکت در جنوب ایلینوی را پوشش خواهد داد و متا همچنان در حال مذاکره برای افزایش ظرفیت تأمین برق هستهای تا ۴ گیگاوات است.
ایالت ایلینوی با کمک یارانههایی که از محل پرداخت مشترکان تأمین میشود، از فعالیت این نیروگاه حمایت میکند. این نیروگاه که از سال ۱۹۸۷ فعال است، با ظرفیت ۱۱۲۱ مگاوات، برق مورد نیاز حدود ۸۰۰ هزار خانوار را تأمین میکند و قرار است با توافق جدید، ظرفیت آن تا ۳۰ مگاوات افزایش یابد. همچنین قرارداد متا، هزینههای تمدید مجوز و ادامه فعالیت نیروگاه را پس از پایان یارانهها در سال ۲۰۲۷ پوشش میدهد.
متا در بیانیهای اعلام کرده که حفظ و تداوم فعالیت نیروگاههای هستهای برای پایداری شبکه برق و پاسخ به افزایش تقاضا ضروری است. این شرکت معتقد است ادامه کار این نیروگاهها همانند افزودن انرژی پاک جدید به شبکه است و از تعطیلی زودهنگام آنها جلوگیری میکند.
این رویکرد تنها به متا محدود نمیشود. مایکروسافت نیز با راهاندازی مجدد راکتور هستهای نیروگاه Three Mile Island در پنسیلوانیا، برق مورد نیاز پروژههای توسعه هوش مصنوعی خود را تأمین خواهد کرد. گوگل هم در سال ۲۰۲۴ قراردادی با شرکت Kairos Power برای خرید برق از راکتورهای کوچک مدولار (SMR) امضا کرد؛ راکتورهایی که تا ۲۰۳۰ وارد مدار خواهند شد و هدف آنها تأمین ۵۰۰ مگاوات برق بدون کربن است.
به گفته کارشناسان گلدمن ساکس، انرژیهای تجدیدپذیر مانند باد و خورشید میتوانند سهم قابل توجهی از برق مراکز داده را تأمین کنند، اما برای تأمین نیاز ۲۴ ساعته و پایدار، انرژی هستهای در اولویت قرار دارد. با این حال، هزینه و زمان طولانی ساخت نیروگاههای جدید موجب شده در کوتاهمدت گاز طبیعی و انرژیهای تجدیدپذیر گزینههای عملیتری باشند.
در کنار چالشهای زیستمحیطی مراکز داده و نگرانیهای امنیت سایبری، نیروگاههای هستهای نیز همواره با دغدغههایی چون ایمنی و حوادث احتمالی مواجهاند. واقعه نیروگاه Three Mile Island در سال ۱۹۷۹، که منجر به یکی از بدترین حوادث هستهای آمریکا شد، هنوز در ذهنها باقی مانده است. با این حال، مدیرعامل Constellation تاکید کرده که این نیروگاه تا پیش از تعطیلی، یکی از ایمنترین و قابل اعتمادترین نیروگاههای شبکه بوده است و امیدوار است با مأموریتی تازه، دوباره فعال شود.
در مجموع، افزایش تقاضا برای برق مراکز داده هوش مصنوعی، موج جدیدی از سرمایهگذاری در انرژی هستهای را به راه انداخته است. گزارش گلدمن ساکس نشان میدهد شرکتهای بزرگ فناوری آمریکا طی سال گذشته قراردادهایی برای بیش از ۱۰ گیگاوات ظرفیت هستهای جدید امضا کردهاند و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۳۰، سه نیروگاه جدید هستهای وارد مدار شوند. به نظر میرسد انرژی هستهای به عنوان گزینهای پایدار و کمکربن، نقش مهمی در آینده مراکز داده هوش مصنوعی ایفا خواهد کرد.