OpenAI از GPT-5 رونمایی کرد؛ هوش مصنوعی وارد عصر «عامل‌محور» شد

OpenAI  روز پنج‌شنبه، ۱۷ مرداد ۱۴۰۴، از قدرتمندترین مدل زبانی خود با نام GPT-5 پرده برداشت؛ مدلی که از آن به‌عنوان «یکپارچه‌ترین» مدل هوش مصنوعی این شرکت یاد می‌شود.  GPT-5، ترکیبی از قدرت استدلال مدل‌های سری o  و سرعت پاسخ‌گویی مدل‌های GPT را به‌همراه دارد و اکنون به‌صورت پیش‌فرض برای تمام کاربران رایگان ChatGPT  فعال شده است.

سم آلتمن، مدیرعامل  OpenAI، در نشست خبری معرفی GPT-5 این مدل را «بهترین مدل جهان» خواند و آن را گامی مهم به سوی تحقق هوش عمومی مصنوعی (AGI) توصیف کرد؛ هدفی که مدت‌هاست OpenAI برای دستیابی به آن تلاش می‌کند.

به‌گفته آلتمن، GPT-5  تنها یک پاسخ‌دهنده هوشمند نیست، بلکه می‌تواند طیفی از وظایف پیچیده نظیر تولید نرم‌افزار، مدیریت تقویم کاربران یا تهیه گزارش‌های تحقیقاتی را به‌طور کامل انجام دهد. این مدل بدون نیاز به تنظیمات دستی، تشخیص می‌دهد چه زمانی باید سریع پاسخ دهد و چه زمانی نیاز به تفکر و پردازش عمیق‌تری دارد.

عملکرد بهتر نسبت به رقبا

در تست‌های استاندارد، GPT-5  عملکرد بهتری نسبت به مدل‌های رقیب از شرکت‌های  Anthropic، DeepMind  و xAI  نشان داده است. برای مثال در آزمون «SWE-bench  وظایف واقعی کدنویسی»، GPT-5  موفق به کسب امتیاز ۷۴.۹٪ شد که اندکی بالاتر از Claude Opus 4.1 با ۷۴.۵٪ و بسیار بالاتر از Gemini 2.5 Pro با ۵۹.۶٪ است. همچنین در پاسخ به پرسش‌های علمی سطح دکترا (GPQA Diamond)، نسخه Pro از GPT-5 موفق به ثبت امتیاز چشمگیر ۸۹.۴٪ شد.

در حوزه سلامت نیز GPT-5 با نرخ توهم (hallucination) فقط ۱.۶٪ در تست HealthBench عملکردی فراتر از مدل‌های پیشین خود ارائه کرده و به گفته  OpenAI، بهتر از سایر مدل‌ها می‌تواند نگرانی‌های سلامت کاربران را تشخیص داده و راهنمایی کند.

بهبود امنیت و صداقت مدل

از نظر ایمنی و شفافیت نیز GPT-5 نسبت به مدل‌های قبلی، میزان کمتری از رفتارهای گمراه‌کننده یا پنهان‌کاری را نشان می‌دهد. به‌گفته الکس بیوتل، مسئول پژوهش‌های ایمنی  OpenAI، این موضوع تجربه کاربری را ارتقا داده و اعتماد کاربران را نسبت به مدل افزایش می‌دهد.  GPT-5  همچنین در تشخیص نیت کاربران بهتر عمل می‌کند؛ به‌گونه‌ای که سؤالات واقعاً خطرناک را رد می‌کند اما به کاربران عادی کمتر پاسخ منفی می‌دهد.

امکانات جدید برای کاربران و توسعه‌دهندگان

OpenAI  هم‌زمان با عرضه  GPT-5، قابلیت انتخاب چهار شخصیت جدید در ChatGPT را نیز معرفی کرده است: شنونده، بدبین، ربات و  nerd . همچنین کاربران پلن رایگان از این پس به این مدل پیشرفته دسترسی دارند و مشترکان Plus نزدیک به ۲۰ دلار در ماه و Pro (۲۰۰ دلار) نیز از محدودیت‌های کمتری برخوردار خواهند بود. نسخه Pro با منابع محاسباتی بیشتر، پاسخ‌های دقیق‌تری ارائه می‌دهد.

GPT-5  همچنین در قالب API و در سه نسخه  gpt-5، gpt-5-mini  و gpt-5-nano در دسترس توسعه‌دهندگان قرار گرفته و امکان کنترل طول پاسخ‌ها نیز برای آن‌ها فراهم شده است. هزینه استفاده از مدل پایه ۱.۲۵ دلار به ازای هر میلیون توکن ورودی و ۱۰ دلار برای توکن خروجی اعلام شده است.

رقابت نزدیک در مرز هوش مصنوعی

با وجود قدرت بالای  GPT-5، OpenAI  می‌گوید در برخی تست‌ها، این مدل هنوز در مرز رقابت با مدل‌هایی چون Grok 4 Heavy  یا Claude 4.1 قرار دارد. با این حال، بسیاری از کارشناسان معتقدند GPT-5 نمادی از پیشرفت فناوری در مسیر خلق هوش مصنوعی چندمنظوره و عامل‌محور است؛ مدلی که بیش از هر زمان دیگر به چشم‌انداز AGI نزدیک شده است.