بحران فرهنگ کاری در شرکت‌های چندملیتی
تیم تحریریه- ۱۳ فروردین ۱۴۰۴
گزارش پیش رو توسط AIM تهیه شده و نگاهی دارد به وضعیت کارمندان هندی در شرکت‌های بزرگ فناوری و شرکت‌های چندملیتی و چالش‌های موجود برای این افراد است. شاید تجربه متخصصین هندی در برخوردها و تبعیض‌ها در محیط کار برای مردمان خاورمیانه هم مورد توجه باشد.
رنگ‌ها در برابر تخصص
اگر از هر فارغ‌التحصیل رشته فناوری در هند بپرسید که اهداف شغلی‌شان چیست، احتمالاً به دنبال شغلی در شرکت‌هایی مانند مایکروسافت، گوگل یا سایر شرکت‌های چندملیتی خواهند بود. حتی اگر نتوانند در کشورهای غربی به این هدف برسند، حداقل امیدوارند در یکی از دفاتر این شرکت‌ها در هند مشغول به کار شوند. دلیل این انتخاب هم این است که شرکت‌های چندملیتی در هند به خاطر ارائه محیط‌های کاری بهتر، حقوق بالاتر و فرصت‌های جهانی بیشتر، نسبت به شرکت‌های داخلی شهرت زیادی پیدا کرده‌اند.
شرکت‌هایی مانند مایکروسافت یا گوگل به خاطر این که سیاست‌های خود را از آمریکا به هند نیز گسترش می‌دهند، شهرت زیادی پیدا کرده‌اند. البته بررسی دقیق‌تر نشان می‌دهد که تفاوت‌های قابل‌توجهی در نحوه رفتار با کارکنان در هند نسبت به همتایانشان در دفاتر غربی وجود دارد.
بسیاری از کارکنان درباره بدرفتاری، ساعات کاری طولانی‌تر و کنار گذاشته شدن از فرایندهای تصمیم‌گیری نگرانی‌هایی زیادی دارند. یکی از کاربران ردیت نوشته است که اگرچه شرکتشان ادعا می‌کند که سیاست‌های جهانی را دنبال می‌کند، اما اجرای این سیاست‌ها در هند «انتخابی و ناعادلانه» به نظر می‌رسد.
مشکل چیست؟
یکی از اصلی‌ترین دلایل جذابیت کار در شرکت‌های چندملیتی (MNC) در هند، وعده دستمزدهای بالاتر است. تحقیقات نشان می‌دهد که شرکت‌های چندملیتی مستقر در ایالات متحده که در هند فعالیت می‌کنند، تا ۷۰ درصد بیشتر از شرکت‌های هندی برای نقش‌های مشابه پرداخت می‌کنند.
با این حال، دفاتر و مراکز خدمات جهانی (GCC) این شرکت‌ها در هند معمولاً به‌عنوان «مراکز هزینه» شناخته می‌شوند، چرا که تمرکز اصلی آنها بر کاهش هزینه‌ها و حداکثرسازی بازده سرمایه‌گذاری (ROI) است. در واقع اگرچه حقوق‌ها در هند ممکن است در مقایسه با شرکت‌های داخلی بالاتر به نظر برسد، اما همچنان در مقایسه با نقش‌های مشابه در کشورهای غربی پایین‌تر هستند.
در گفت‌وگویی با AIM، یکی از کارکنان مایکروسافت هند که نخواست نامش فاش شود، اشاره کرد که با وجود مشارکت در پروژه‌های جهانی، تفاوت‌های قابل‌توجهی در دسترسی به مرخصی و فرصت‌های کار از راه دور بین کارمندان هند و همکاران آمریکایی‌شان وجود دارد. او گفت که شرکت به آنها اجازه می‌دهد در صورت نیاز چند هفته به طور دورکاری کار کنند، به شرطی که پروژه‌ها به‌موقع تحویل داده شوند.
این کارمند همچنین تأکید کرد که تأیید کار از راه دور بیشتر به اعتماد مدیر بستگی دارد و ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. این موضوع در Reddit نیز بازتاب داشت؛ جایی که یکی از کارکنان شرکت‌های چندملیتی گفت که مدیران این دفاتر اغلب هندی هستند و تصمیماتشان تحت تأثیر فرهنگ کاری رایج در کشور است. او گفت: «این همان طرز فکری است که در بسیاری از والدین هندی می‌بینیم، علاقه به مدیریت جزئیات و کنترل شدید بر زیردستان.»
مایکروسافت هند از اظهار نظر درباره این موضوع به AIM خودداری کرد. برخلاف کشورهایی که قانون «حق قطع ارتباط» را برای اطمینان از پایان واقعی کار پس از ساعات اداری وضع کرده‌اند، چنین بحث‌هایی در هند به‌ندرت دیده می‌شود. کارمند مایکروسافت هند تأکید کرد که اگرچه به طور رسمی امکان دورکاری وجود دارد، در عمل همه چیز به نظر مدیر بستگی دارد.
یکی از کاربران Reddit گفت: «در دفاتر هند، حتی وقتی دورکاری به‌صورت جهانی مجاز است، باز هم انتظار می‌رود کارکنان بدون دلیل خاصی به دفتر بیایند.» این گفته را کارمند مایکروسافت که با AIM صحبت کرده بود نیز تأیید کرد.
یک کارشناس فناوری که در دفاتر شرکت‌های چندملیتی هم در هند و هم در خارج از کشور کار کرده، به تفاوت‌های آشکار فرهنگ کاری اشاره کرد. او توضیح داد که وقتی در هند کار می‌کرد، به چندین گروه کاری مختلف اضافه شده بود. کارمندانی که بعد از ساعات کاری به پیام‌ها پاسخ می‌دادند، تشویق می‌شدند، اما کسانی که این کار را نمی‌کردند، توسط مدیران مورد بازخواست قرار می‌گرفتند.
او گفت: «مدیر ارشد به همه اعلام کرد که کار ما محدود به ساعت ۵ عصر یا پایان هفته نیست و اگر لازم باشد، باید در آخر هفته هم کار کنیم.» در مقابل، او توضیح داد که اکنون که در خارج از هند برای همان شرکت کار می‌کند، همکاران حتی شماره تلفن شخصی او را ندارند، چیزی که در هند غیرقابل تصور بود.
او ادامه داد: «مدیر فعلی من در برابر ضرب‌الاجل‌های غیرواقع‌بینانه مقاومت می‌کند. البته انتظارات برای ارائه کار با کیفیت بالا وجود دارد، اما همه چیز در یک برنامه زمانی از پیش تعیین‌شده و با زمان کافی برای بهبود انجام می‌شود.»
تأثیر فرهنگ کاری صنعت فناوری هند بر شرکت‌های چندملیتی
در شهر بنگلور، با وجود شهرت آن به آب‌وهوای دلپذیر، فرهنگ سازمانی شرکت‌های چندملیتی به‌شدت تحت تأثیر سبک‌کاری صنعت فناوری اطلاعات هند قرار گرفته است، جایی که اغلب انتظار می‌رود کارکنان ساعات طولانی‌تری کار کنند.
«نارایانا مورتی»، یکی از بنیان‌گذاران اینفوسیس با پیشنهاد جنجالی خود مبنی بر اینکه جوانان هندی باید یک هفته کاری ۷۰ ساعته را برای کمک به رشد اقتصادی کشور بپذیرند، بحث‌های زیادی را به راه انداخت، اما همچنان از دیدگاه خود دفاع می‌کند.
مشکل حقوق پایین در این شرکت‌ها نیز یکی از معضلات بزرگ است. «موهانداس پای» مدیر مالی سابق اینفوسیس، اخیراً اشاره کرد که حقوق کارکنان تازه‌کار در صنعت فناوری اطلاعات هند طی بیش از یک دهه ثابت مانده است. در سال ۲۰۱۱، حقوق سالانه یک کارمند تازه‌وارد ۳.۲۵ لک روپیه بود و این رقم به طور میانگین تنها به ۳.۷۵ لک در سال افزایش‌یافته است.
پای این وضعیت را «استثمار نیروی کار» دانسته و پرسید: «چگونه چنین چیزی قابل‌توجیه است؟» وی همچنین پیش‌بینی کرد که هرچند ممکن است حقوق تازه‌واردها تا سال ۲۰۲۵ افزایش یابد، اما این افزایش بیشتر از ۱۰ درصد نخواهد بود. در واقع این رشد اندک نیز به دلیل افزایش تعداد دفاتر و مراکز خدمات جهانی (GCC) در هند اتفاق می‌افتد.
این شرایط، دیدگاه عمومی را تقویت می‌کند که شرکت‌های هندی در ایجاد فرهنگ کاری مثبت موفق نبوده‌اند. این نگرش به شرکت‌های چندملیتی که در هند فعالیت دارند نیز سرایت کرده است. «سانجی سریدهار»، مهندس ارشد در لنوو در پاسخ به پرسشی در کوئورا گفت که در بسیاری از شرکت‌های چندملیتی در هند، کارکنان تنها به‌عنوان «منابع انسانی» یا «اعداد» تلقی می‌شوند.
او توضیح داد: «شرکت‌های چندملیتی هندی به رشد حرفه‌ای شما اهمیتی نمی‌دهند، مگر اینکه نیاز مبرمی به ارتقای مهارت کارکنان داشته باشند.» سانجی سریدهار افزود که «مدیران میانی در بسیاری از شرکت‌های چندملیتی هند، معمولاً با این نگرش کار می‌کنند که باید تمامی کارکنان فقط برای انجام دستورات آنها و تحقق اهدافشان کار کنند.»
آیا اوضاع تغییر خواهد کرد؟
اوایل امسال به دنبال مرگ دلخراش یک مدیر اجرایی ۲۶ ساله در شرکت EY، ایالت‌هایی مانند مهاراشترا، تلانگانا و کارناتاکا در حال تدوین قوانین جدید محیط کار و افزایش بازرسی‌ها برای اطمینان از سلامت و رفاه کارکنان هستند.
با این حال، انتظارات کارکنان شرکت‌های چندملیتی در هند کاملاً با استانداردهای کشورهای غربی متفاوت است. کارمندان انتظار دارند که مدیرانشان با آنها به همان شیوه‌ای رفتار کنند که با همکارانشان در غرب برخورد می‌شود، اما بسیاری از کارمندان بارها تأکید کرده‌اند که در نهایت، همه چیز به مدیر مسئول بستگی دارد.
شهر بنگلور به‌عنوان مرکز اصلی دفاتر و مراکز خدمات جهانی (GCC) در هند شناخته می‌شود. اکنون که بسیاری از شرکت‌ها قصد دارند دفاتر جدیدی را در این شهر افتتاح کنند، تمرکز بر مسائل محلی برای شرکت‌های چندملیتی حیاتی‌تر شده است. این موضوع شامل مشکلات فرهنگی محیط کار می‌شود که نیروی کار این شهر سال‌هاست آنها را مطرح می‌کند.
اگرچه اظهارات نارایانا مورتی و موهانداس پای بحث‌هایی درباره بهره‌وری و رقابت‌پذیری ایجاد کرد، اما دوباره نگرانی‌ها را درباره تعادل کار و زندگی در فضای حرفه‌ای پرتنش هند برانگیخت.
