معرفی افکتیوا: با این استارتاپ هوش مصنوعی آشنا شوید

شرکت نرم‌افزاری افکتیوا محصولاتی مبتنی‌بر هوش مصنوعی تولید می‌کند. افکتیوا تلاش می‌کند فناوری‌هایی بسازد که ازطریق تحلیل چهره و فرکانس صدا توان درک عواطف و وضعیت شناختی انسان را داشته باشند. این شرکت از پیشگامان نوع جدیدی از فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی به نام هوش مصنوعی عواطف است.

داستان از کجا آغاز شد؟

علاوه بر زبان، انسان‌ها برای درک معنای رفتار یکدیگر از ابزارهای دیگری نیز استفاده می‌کنند. حالت‌های چهره یکی از مهم‌ترین این ابزارهاست. خشم، شادی، ناراحتی و دیگر احساسات و عواطف خیلی زود خود را در حالت چهره نشان می‌دهد. خندیدن‌ها، گریه‌کردن‌ها، اخم کردن‌ها همگی در صورت ما اتفاق می‌افتند.
متخصصان هوش مصنوعی مدت‌هاست به اهمیت تحلیل چهره برای درک احساسات و عواطف پی برده‌اند و مدل‌هایی را برای این کار توسعه داده‌اند. افکتیوا یکی از مهم‌ترین شرکت‌هایی است که می‌کوشد از همین عضو مهم در فناوری‌های تحلیل عواطف مبتنی‌بر هوش مصنوعی خود استفاده ‌کند.
افکتیوا در سال 2009 به دست رانا القلیوبی و روزالیند پیکارد تاسیس شد. پیکارد متخصص مهندسی الکترونیک و کامپیوتر است و از سال 1990 در ام‌ای‌تی مشغول به کار است. او پس از چند سال کار در آزمایشگاه رسانه ام‌آی‌تی به ساختن ماشین‌های هوشمند برای تحلیل احساسات علاقه‌مند شد.

در آن زمان برای بسیاری از همکاران پیکارد این موضوع تازگی داشت و برای‌شان عجیب بود که پیکارد روی هوش مصنوعی عواطف کار می‌کند. پیکارد توانست چند بودجه تحقیقاتی برای ایده‌هایش بگیرد و نتیجه کارهایش را در کتابی با عنوان رایانش عواطف منتشر کرد. او به نوعی چند سال زودتر از آنکه شرکت افکتیوا تاسیس شود نامی برای این استارتاپ انتخاب کرده بود.

از سرزمین فراعنه تا آزمایشگاه MIT

در همان زمانی که پینکارد داشت در ام‌آی‌تی روی ایده‌هایش کار می‌کرد رانا القلیوبی هنوز در دانشگاه آمریکایی قاهره دانشجوی کارشناسی بود. کتاب پینکارد چند ماه پس از انتشار به مصر رسید. القلیوبی با خواندن کتاب پینکارد تصمیم خودش را برای آینده گرفت. او پینکارد را الگویی برای خودش می‌دید. القلیوبی پس از خواندن کتاب پینکارد تصمیم گرفت الگوریتمی برای درک وضعیت چهره بنویسد. اما در این زمان وضعیت پژوهش‌های هوش مصنوعی در مصر چندان تعریفی نداشت. به‌خاطر همین بود که رانا تصمیم گرفت برخلاف میل خانواده، برای ادامه تحصیلات به کمبریج برود. او در سال 2001 دوره دکتری را در دانشگاه کمبریج آغاز کرد.

هوش مصنوعی به کمک بیماران اوتیستی می‌آید

بیماران اوتیسمی در تشخیص برخی از احساسات دچار مشکل هستند. القلیوبی چیز زیادی درباره اوتیسم نمی‌دانست. وقتی که او داشت پروپوزال دکتری‌اش را ارائه می‌داد یکی از افراد حاضر در جلسه، که برادرش دچار اتیسم بود، او را متوجه این نکته کرد که می‌توان از هوش مصنوعی استفاده کرد تا به بیماران اوتیسمی در تشخیص احساسات افراد کمک کرد. در این زمان گروهی در دانشگاه کمبریج بر روی این پروژه کار می‌کردند. آن‌ها کاتولگی ساخته بودند که در آن احساسات انسانی به‌صورت جالبی طبقه‌بندی شده بود. قرار بود این کاتالوگ در اختیار بیماران اوتیسمی قرار بگیرد تا آن‌ها با استفاده از این کاتالوگ در روابط اجتماعی‌شان بهتر شوند.
نحوه تقسیم‌بندی احساسات در این کاتالوگ برای القلیوبی بسیار جالب بود. او به این فکر کرد که می‌توان از این تقسیم‌بندی برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی در تشخیص عواطف نیز استفاده کرد.
نتیجه کارهای او در دوره دکتری ساختن برنامه‌ای به نام MindReader بود. این نرم‌افزار قابلیت آن را داشت تا احساسات نسبتاً پیچیده را تشخیص دهد. او بلافاصله تلاش کرد تا از این نرم‌افزار در کمک به بیماران اتیسمی استفاده کند.

دیدار با پیکارد و رفتن به MIT

پیکارد در یک برنامه تابستانی به کمبریج رفت تا با دانشجویان این دانشگاه درباره پروژه‌هایشان صحبت کند. هر دانشجو ده دقیقه وقت داشت تا پروژه‌اش را ارائه کند. اما گفت‌وگوی پیکارد و القلیوبی چند ساعت طول کشید. همین گفت‌وگو آغاز راهی بود که القلیوبی را به ام‌آی‌تی کشاند تا با الگوی خود، پیکارد، همکاری کند.

همکاری با پیکارد و تولد افکتیوا

پیکارد و القلیوبی هر دو احساس می‌کردند که پروژه‌هایشان مکمل همدیگر است و می‌توان با تلفیق تلاش‌های انفرادی چند ساله به نتایج بهتری رسید. آن‌ها در سال 2007 سیستمی ساختند که هدفش کمک به کودکان با ناتوانی‌های رفتاری بود.
نهایتاً تلفیق این تلاش‌های این دو نفر و گسترش کار این دو دانشمند به جدا شدن از آزمایشگاه رسانه ام‌آی‌تی و تاسیس شرکت افکتیوا در سال 2009 منتهی شد.
افکتیوا اکنون خدمات بسیاری را بر پایه تحلیل وضعیت شناختی و چهره افراد ارائه می‌دهد. یکی از جالب‌ترین کارهای القلیوبی و تیمش آزمایشی بود که در انتخابات ریاست جمهوری سال 2012 آمریکا انجام دادند. آن‌ها از Affdex، یکی از محصولات افکتیوا، استفاده کردند تا واکنش دویست نفر رابه مناظره رامنی – اوباما تحلیل کنند. نتیجه آزمایش بسیار جالب بود. Affdex با دقت هفتاد درصد توانست نامزد ریاست جمهوری موردعلاقه این دویست نفر را تشخیص دهد. این کار تنها با تحلیل وضعیت چهره این دویست نفر انجام شد.

افکتیوا؛ چند سال پس از تاسیس

چند سالی می‌شود که افکتیوا در لیست استارتاپ‌های هوش مصنوعی با سرعت رشد بالا قرار می‌گیرد. در سال‌های اولیه تاسیس شرکت افکتیوا پیکارد و القلیوبی باهمدیگر مدیریت شرکت را بر عهده داشتند. اما چند سال پیش پیکارد از تیم جدا شد و مدیریت افکتیوا به القلیوبی سپرده شد.
اکنون رانا القلیوبی در فهرست 50 زن برتر حوزه فناوری نشریه فوربس قرار دارد . القلیوبی از چهره‌های شناخته‌شده و رسانه‌ای هوش مصنوعی است و سخنرانی‌هایی درباره مسائل اخلاقی هوش مصنوعی دارد. القلیوبی زندگی‌نامه خود را نیز به صورت کتاب در سال 2020 منتشر کرده است.
همین چند روز پیش خبر آمد افکتیوا شرکت سوئدی Smart Eye را به قیمت 73.5میلیون دلار خریداری کرده است. Smart Eye نزدیک به دو دهه است که در زمینه تولید سیستم‌های کنترلی برای خودروسازان فعالیت می‌کند. تا پیش از این اتفاق، این دو شرکت در حوزه ساخت سیستم‌های کنترل وضعیت شناختی رانندگان و سرنشینان وسایل نقلیه با هم رقابت می‌کردند.
القلیوبی در مصاحبه با خبرگزاری‌های درباره این اتفاق گفت: «ما از ادغام این دو شرکت که قدم دیگری در سفر افکتیواست بسیار خوشحالیم. این اتفاق منحصربه‌فرد و هیجان‌انگیز است که به Smart Eye بپیوندیم تا هوش مصنوعی‌ای پیشرفته با قابلیت‌های جامع‌تر از آنچه هر کدام به تنهایی ارائه می‌کردیم به بازار عرضه کنیم»

محصولات افکتیوا

افکتیوا بیشتر تمرکزش را بر سه حوزه از فناوری گذاشته است:
Affectiva Automotive AI
مسئله ایمنی جاده‌ای بسیار حیاتی است. Euro NCPA که انجمنی غیرانتفاعی برای بررسی خودروهای جدید است، بارها از نیاز به استفاده از سیستم‌های کنترل رانندگان بر استفاده از حسگرها و دوربین‌ها برای تشخیص خستگی و خواب‌آلودگی رانندگان تاکید کرده است. هدف افکتیوا در این حوزه بالا بردن امنیت سفر از یکسو و بهبود تجربه سفر برای راننده و سرنشینان خودرو است.

Affectiva Automotive AI فناوری است که می‌تواند تشخیص دهد در خودرو چه اتفاقی در حال رخ دادن است. سنسورهای این سیستم می‌توانند وضعیت شناختی راننده و سرنشینان را تشخیص دهند. این سنسنورها با استفاده از یادگیری عمیق حالت‌هایی مثل خواب‌آلودگی و خستگی، حواس‌پرتی را تشخیص می‌دهند و سفری ایمن را برای سرنشینان تضمین می‌کنند.

تحلیل رسانه

تحلیل احساسات مخاطبان برای خلق برندی موفق، تجربه کاربری بهتر و محتوای با کیفیت‌تر بسیار ضروری است. بسیاری از تصمیماتی که مشتری‌ها می‌گیرند بر پای احساسات و عواطف آن‌هاست. به همین خاطر با تحلیل این احساسات می‌تواند راهبردهای تبلیغاتی و بازاریابی موفق‌تری را تدارک دید.
هوش مصنوعی عاطفی، فناوری جدیدی است که با رضایت مشتریان، پاسخ‌ها و واکنش‌های عاطفی و احساسات مشتریان و کاربران را تحلیل می‌کند. تحلیل رسانه افکتیوا ازطریق تحلیل حرکات چهره می‌تواند احساسات و وضعیت‌های شناختی پیچیده و ساده را تشخیص دهد. این فناوری افکتیوا از بینایی کامپیوتر و یادگیری عمیق استفاده می‌کند.

تحلیل‌های بیومتریک

برای داشتن درکی جامع از رفتار انسان در تحقیقات و پژوهش‌ها به رهیافت‌های عمیق‌تر و وسیع‌تر نیاز داریم. iMotion، پلتفرم تحقیقات بیومتریک افکتیواست که می‌توان با کمک آن سنسورهای بیومتریک افکتیوا یا ابزارهای دیگر در این حوزه را در یک‌جا جمع کرد و از امکانات همه آن‌ها به‌صورت یک‌جا بهره‌مند شد.

جمع‌بندی

افکتیوا هنوز در آغاز راه است. با توجه به اهداف این شرکت و جاه‌طلبی‌های القلیوبی می‌توان پیش‌بینی کرد که در چند سال آینده بیش از گذشته نام افکتیوا را خواهیم شنید و محصولات این شرکت به بخشی عادی از تولیدات خودروسازان بزرگ بدل خواهد شد.