توسعه هوش مصنوعی چه خدماتی برای انسان به همراه خواهد داشت؟

توسعه هوش مصنوعی نوید فرصت‌های شگفت‌انگیزی برای تحول در زندگی و کسب‌و‌کار ما را می‌دهد. همچنین کمک می‌کند تا پتانسیل انسانی‌ بالقوه ما به روش‌هایی که هنوز ندیده‌ایم یا حتی نمی‌توانیم آن‌ها را تصور کنیم، بالفعل شوند. اما چالش‌های استفاده از هوش مصنوعی چیست؟ در میان این حجم از هیجان و هیاهو، ممکن است مسیر پیشرفت تنها به دست تکنولوژی سپرده شود و درنتیجه آن تهدیداتی ناشناخته برای انسان به وجود آید.

انفجار اطلاعات

در سال 1965، ریاضیدان انگلیسی آی‌جی گود، نوشته بود «یک ماشین فوق‌العاده هوشمند می‌تواند حتی ماشین‌های بهتری را نیز طراحی کند. بدون شک انفجار اطلاعات رخ خواهد داد و هوش انسان بسیار عقب خواهد ماند.»

اصلاً هوش انسان به چه معناست و آیا همان هوش ماشین است که اساساً به شناخت صفر و یک بستگی دارد؟

درواقع این‌طور نیست که ما بتوانیم بدن خودمان را با موتورهای بخار، اتومبیل‌ها و غیره جایگزین کنیم؛ بلکه می‌توانیم ذهن و مغزمان را بر روی آن‌ها نصب کنیم و امور را با هوش مصنوعی پیش ببریم.

بااین‌حال با توسعه هوش مصنوعی و ورود آن به جوامع و سازمان‌ها، به نظر می‌رسد که ما به مرحله‌ای از رشد انسانی خود رسیده‌ایم که برای اولین بار، با تهدیدی روبرو هستیم که می‌تواند جایگزین بدن و ذهن ما شود و شاید حتی خودش را هم انسان معرفی کند. اما اگر بتوانیم مغز انسان را جایگزین ماشین کنیم، چه دنیایی خواهیم ساخت! آن زمان است که خبری از تهدیدات هوش مصنوعی نیست.

برخی از منتقدان معتقدند که با توسعه سریع فناوری هوش مصنوعی و این تصور که اکنون می‌توانیم تفکرات خود را برای تولید انبوه محصولات به‌کارگیریم، انتظارات از دنیای فردا ممکن است بیش از هر زمان دیگر مبتنی بر یک دیدگاه مکانیکی و منطقی باشد که بیش از انسان برای هوش مصنوعی مناسب خواهد بود.

بهینه‌‎سازی کاری جامعه انسانی

مرکز فناوری‌های هوش مصنوعی برای بشریت، واقع در دانشکده بازرگانی NUS (سنگاپور) معتقد است که هدف اولیه ما برای به‌کارگیری الگوریتم و رشد آن‌ها باید بهینه‌‎سازی کاری جامعه انسانی باشد. هرگز نباید از این ایده در سطحی استفاده کرد که همه تمرکز متوجه توسعه هوش مصنوعی باشد و از هدف اصلی که خدمت به انسان در جامعه است، غافل شویم. نباید فراموش کنیم که نهایتاً کاربر انسان خواهد بود، نه تکنولوژی. ما برنامه‌های هوش مصنوعی را توسعه نمی‌دهیم تا جامعه‌ای از الگوریتم‌ها تشکیل دهیم و آن‌ها را کاربر نهایی بدانیم.

باید نتیجه بگیریم که هدف تمرکز امروز بر هوش مصنوعی توسعه کامل‌ترین فناوری ممکن است.علاوه بر این، ما صرفاً به خاطر تکامل فناوری درحال‌توسعه آن هستیم و نه چیز دیگر.

باوجود ترسی که وجود دارد، آیا ما واقعاً روزی را خواهیم دید که در آن ماشین بر دنیا سلطنت می‌کند و فردای ما را شکل می‌دهد؟ به نظر این‌گونه نخواهد بود. همواره هدف باید استفاده از فناوری باشد و در این حالت باید از توسعه هوش مصنوعی به سود هویت انسانی و ارزش‌های معنادار برای بشریت استفاده کرد. در این صورت است که می‌توانیم کارآمدتر شویم و قدم‌های بهتری به سمت کسب نتایج مفید برای زندگی انسان برداریم.

امروزه بیش از هر زمان سازمان‌ها باید درباره نوع ارزش اجتماعی که می‌خواهند با تصمیم‌گیری‌های خود ایجاد کنند، آگاه باشند. در تابستان سال 2019، درنتیجه میزگرد تجارت به سرپرستی جیمی دیمون، مدیرعامل شرکت JPMorgan Chase و با حضور رهبرانی از بزرگ‌ترین شرکت‌های آمریکا، اعلام شد که تصمیمات گرفته‌شده توسط سازمان‌ها نه‌تنها باید در جهت منافع سهامداران خرد و کلان باشد. تعیین این نوع ارزش‌های اجتماعی همچنان یک وظیفه انسانی است.

اخلاق در هوش مصنوعی

اگرچه امروزه علاقه به مبحث اخلاق در هوش مصنوعی بسیار زیاد شده، اما واقعیت این است که هوش مصنوعی مبتنی بر آمار است و بنابراین معنای احساسات برای تصمیم‌گیری و استدلال را درک نمی‌کند. همان‌طور که ملانی میچل در کتاب هوش مصنوعی خود اشاره کرد: «یک راهنمایی برای تفکر انسان: حتی قدرتمندترین سیستم‌های هوش مصنوعی امروزی نیز محدودیت‌های اساسی دارند. آن‌ها فقط در انجام وظایف کاملاً مشخص مهارت دارند و هیچ شناختی از جهان فراتر از آن ندارند.» به همین دلیل است که اگر هوش مصنوعی معنای دنیا برای انسان و معنای انسان بودن در یک دنیای اجتماعی را درک نکند، حق تصمیم‌گیری اخلاقی از طرف انسان را ندارد.

همچنین AiTH معتقد است که توسعه هوش مصنوعی باید با هدف همکاری و ایجاد تعامل مشترک با انسان باشد. هدف بشر مطالعه، کاوش و توسعه بینش عمیق در مورد چگونگی پیشرفت فناوری‌ هوش مصنوعی انسان‌محور و همچنین ارتقا خلاقیت و خوشبختی در عین خدمت و تقویت هویت انسانی است. AiTH  برای ارتقا دیدگاه انسان‌محور اقدام به انتشار مقاله‌ای کرده که در آن به موضوع آینده دنیا بعد از همکاری و تعامل انسان و هوش مصنوعی پرداخت است.

در این مقاله همچنین تحقیقاتی با محوریت فناوری، علوم اجتماعی، علوم انسانی و اشتراکات این علوم، صورت گرفته است. این سازمان امیدوار است با انتشار این مقاله در تدوین دیدگاه بشر درباره نقش هوش مصنوعی در زندگی شخصی و حرفه‌ای انسان‌ها و ارزشی که می‌تواند ایجاد کند، مفید واقع شده باشد.

انواع کاربردهای هوش مصنوعی در صنایع مختلف را در هوشیو بخوانید