هوش مصنوعی در خدمت پرواز
هوش مصنوعی با ورود به صنعت هوانوردی، تجربه سفر هوایی را دگرگون کرده است؛ از چتباتهای هوشمند در خدمات مشتری تا نگهداری پیشبینانه و بهینهسازی ترافیک هوایی. این فناوری با افزایش ایمنی، کاهش هزینهها و بهبود بهرهوری، آیندهای کارآمدتر و پایدارتر را برای خطوط هوایی رقم میزند.
اگرچه هوش مصنوعی (AI) یک پیشرفت نسبتاً جدید محسوب میشود اما به طور گستردهای مورد توجه قرار گرفته است. یکی از بخشهایی که در خط مقدم پذیرش این نوآوری قرار دارد، صنعت هواپیمایی است. در سالهای اخیر بخش هوانوردی از طریق ادغام هوش مصنوعی در خطوط هوایی در جنبههای مختلف عملیات خود، تحول قابل توجهی داشت. هوش مصنوعی (AI) قرار است در تمام حوزههای هوانوردی نقش ایفا کند. معرفی چنین فناوری، امکان کمک پیشرفته به متخصصان هوانوردی و بهینهسازی فرآیندها و امکان ایجاد یک بخش هوانوردی امنتر و پایدارتر را فراهم میکند. در ادامه به بررسی چگونگی استفاده از هوش مصنوعی در خدمت پرواز میپردازیم.
اهمیت هوش مصنوعی در خدمات مشتریان پرواز
هوش مصنوعی (AI) به بخش جدایی ناپذیر صنعت هوانوردی تبدیل شده است و نحوه تجربه سفر هوایی ما را متحول میکند. از رزرو بلیط گرفته تا فرود ایمن در مقصد، هوش مصنوعی سفر هوایی را کارآمدتر، راحتتر و ایمنتر میکند. در این بخش از مقاله اهمیت هوش مصنوعی در خدمات مشتریان پرواز را مورد بررسی قرار میدهیم.
چت باتها و دستیاران مجازی
یکی از بارزترین کاربردهای هوش مصنوعی در خدمت پرواز، استفاده از چت باتها و دستیاران مجازی است. خطوط هوایی و فرودگاهها از چت باتهای مبتنی بر هوش مصنوعی در وب سایتها و برنامههای تلفن همراه خود برای ارائه کمک در لحظه به مسافران استفاده میکنند. این سیستمهای مبتنی بر هوش مصنوعی میتوانند به سؤالات پاسخ دهند، در رزرو پرواز کمک کنند، اطلاعات مربوط به سیاستهای حمل بار را ارائه دهند و حتی کارتهای پرواز الکترونیکی نیز صادر کنند.
نگهداری پیش بینانه
هوش مصنوعی همچنین در نگهداری هواپیما انقلابی ایجاد کرده است. از طریق تجزیه و تحلیل دادههای حسگرها و سوابق نگهداری تاریخی، هوش مصنوعی میتواند پیش بینی کند که چه زمانی احتمال خرابی یک قطعه هواپیما وجود دارد. این رویکرد پیشگیرانه به خطوط هوایی اجازه میدهد تا قبل از وقوع خرابی، تعمیر و نگهداری را برنامه ریزی کنند، خطر مشکلات حین پرواز را کاهش دهند و دسترسی به هواپیما را آسان کنند.
نگهداری پیش بینانه نه تنها ایمنی را افزایش میدهد بلکه موجب کاهش هزینههای عملیاتی میشود. خطوط هوایی میتوانند از تاخیرها و لغوهای پرهزینه ناشی از مشکلات غیرمنتظره تعمیر و نگهداری جلوگیری کنند و مطمئن شوند که مسافران به موقع به مقصد خود میرسند.

بهینهسازی و مدیریت ترافیک هوایی
مدیریت ترافیک هوایی یک کار پیچیده است و یکی دیگر از کاربردهای هوش مصنوعی در خدمت پرواز، بهینهسازی جریان ترافیک هوایی است. الگوریتمهای هوش مصنوعی میتوانند حجم عظیمی از دادهها از جمله الگوهای آب و هوایی، ترافیک هوایی و شرایط فرودگاه را برای پیش بینی ازدحام و تأخیر پردازش کنند. کنترلکنندگان ترافیک هوایی نیز میتوانند این اطلاعات را برای تصمیم گیری در زمان واقعی، تغییر مسیر هواپیماها برای به حداقل رساندن تاخیرها و افزایش کارایی کلی مورد استفاده قرار دهند.
افزایش ایمنی و امنیت
ایمنی و امنیت در سفرهای هوایی بسیار مهم هستند و هوش مصنوعی از چندین روش به آنها کمک میکند. الگوریتمهای هوش مصنوعی میتوانند فیلمهای دوربینهای امنیتی را تجزیه و تحلیل و رفتار یا اشیاء مشکوک را در فرودگاهها تشخیص دهند که با این کار اقدامات امنیتی میسر میشود. علاوه بر این، هوش مصنوعی میتواند با تجزیه و تحلیل رفتار مسافران و مقایسه آن با الگوهای شناخته شده فعالیت مشکوک، در شناسایی تهدیدات امنیتی بالقوه کمک کند.
هوش مصنوعی در توسعه سیستمهای کمک خلبان از جمله عملکردهای خلبان خودکار و سیستمهای جلوگیری از برخورد، استفاده میشود. این فناوریها احتمال خطای انسانی را تشخیص داده و ایمنی کلی پرواز را افزایش میدهند.

مزایای استفاده از هوش مصنوعی برای خلبانها
از جمله موارد کاربرد هوش مصنوعی در خدمت پرواز میتوان به اهمیت آن برای خلبانها اشاره کرد. از هوش مصنوعی برای تطبیقپذیری شبیه سازهای سبک و آموزش استفاده میشود. سیستمهای هوش مصنوعی میتوانند دادههای عملکرد خلبان مانند زمان واکنش، ورودیهای کنترل حتی شاخصهای استرس بیومتریک را ردیابی کرده و به طور خودکار آموزش را بر اساس آن تنظیم کنند. پیشرفتهای کلیدی مبتنی بر هوش مصنوعی برای خلبانها عبارتند از:
شبیه سازهای پرواز تطبیقی
شبیه سازهای مبتنی بر هوش مصنوعی تمرینات را بر اساس اقدامات کارآموز تنظیم میکنند. به عنوان مثال یک هوش مصنوعی میتواند شدت طوفان را در صورت عملکرد عالی کارآموز افزایش دهد یا در صورت مشکل، تمرین اضافی ارائه دهد.
بازخورد خودکار عملکرد
سیستمهای آموزشی پیشرفته از هوش مصنوعی برای تجزیه و تحلیل هر جلسه پرواز استفاده میکنند. آنها میتوانند خطاها را مشخص و گزارشهای فوری در مورد مانورها، تصمیم گیری و پایبندی به رویهها را ارائه دهند.
تولید سناریوهای پیچیده
هوش مصنوعی میتواند طیف گستردهای از سناریوهای پرواز از جمله موارد اضطراری نادر اما بحرانی مانند خرابی موتور، تلاطم شدید و نقص سیستم را تولید کند. خلبانان میتوانند این موارد را بدون خطر در دنیای واقعی بارها و بارها تمرین کنند.
چگونه هوش مصنوعی صنعت هواپیمایی را متحول میکند؟
نمونه بارز تغییر و تحول هوش مصنوعی در خدمت پرواز انتصاب (بن دیاس) به عنوان دانشمند ارشد هوش مصنوعی برای گروه بینالمللی خطوط هوایی (IAG) است. بن ۲۰ سال سابقه کار در علوم داده و هوش مصنوعی دارد. دیاس رهبری استراتژی هوش مصنوعی این گروه را بر عهده دارد و بر ایجاد محصولات هوش مصنوعی مقیاسپذیر تمرکز دارد که میتوانند تجربه مشتری و بهره وری عملیاتی را بهبود دهند و روشهای پایدار را پیش ببرند.
بن گفت: «فرصت بزرگی برای استفاده از هوش مصنوعی در نوآوری وجود دارد و ارزش و سرمایهگذاری IAG روی این فناوری چشمگیر است.» اهمیت انتصاب دیاس را نمیتوان نادیده گرفت زیرا نشان دهنده تمرکز فزاینده این شرکت هواپیمایی بر بهره برداری از پتانسیل هوش مصنوعی است.
در حال حاضر IAG آزمایشگاههایی را در لندن و بارسلونا افتتاح کرده است تا نوآوری هوش مصنوعی را در سراسر خطوط هوایی فعال خود از جمله بریتیش ایرویز، ایر لینگوس، ایبریا و ویولینگ هدایت کند. خورخه ساکو مدیر ارشد اطلاعات، خدمات تدارکات و نوآوری IAG پس از این انتصاب گفت: «هوش مصنوعی این پتانسیل را دارد که عملکرد کسب وکارهای ما را بهبود بخشد، به کارمندان ما کمک کند و برای موفقیت بلند مدت ما ضروری است.»
با چنین ابتکاراتی IAG قصد دارد بخشی از ارزش بالقوه تخمینی ۴۵ میلیارد دلاری که هوش مصنوعی میتواند برای صنعت هواپیمایی در سطح جهان ایجاد کند، به ویژه از طریق افزایش بهرهوری عملیاتی، بهینهسازی درآمد و بهبود خدمات مشتری را به دست آورد.
گام بعدی فناوری هوش مصنوعی در خدمت پرواز چیست؟
با نگاهی به آینده میتوان بیان کرد که هوش مصنوعی قرار است، پیشرفتهای چشمگیری را در تلاشهای پایداری خطوط هوایی و حتی توسعه بالقوه هواپیماهای خودران ایجاد کند. با توجه به نگرانیهای جهانی در مورد تأثیرات زیست محیطی، هوش مصنوعی ابزاری برای بهینهسازی مسیرهای پرواز برای بهره وری سوخت و در نتیجه کاهش انتشار گازهای گلخانهای ارائه میدهد.
انتظار میرود هوش مصنوعی مدلهای قیمتگذاری پویا را اصلاح کند و بر اساس دادههای بلادرنگ و الگوهای رزرو، قیمتگذاریهای متناسبتری را به مسافران ارائه دهد. رویکردی که سود آوری را با رضایت بیشتر مشتری متعادل میکند. از نظر تغییرات انقلابی، هوش مصنوعی به طور بالقوه آیندهای را ممکن میسازد که در آن پروازها با حداقل دخالت انسان انجام میشوند.
در حالی که پروازهای تجاری کاملاً خودران هنوز در مراحل توسعه هستند، فناوری هوش مصنوعی در خدمت پرواز میتواند این صنعت را تغییر شکل دهد، هزینههای عملیاتی را کاهش، مسیرها را بهینه و به طور بالقوه انتظارات مسافران از ایمنی و کارایی را دوباره تعریف کند.
ظهور نوآوریهای مبتنی بر هوش مصنوعی در خطوط هوایی نشان میدهد که آنهایی که مایل به سرمایهگذاری و سازگاری هستند، در موقعیت بهتری برای مواجهه با چشمانداز در حال تغییر سفرهای هوایی قرار دارند. به ویژه با توجه به اینکه مسافران انتظار تجربیات بهتری را دارند و خطوط هوایی راههایی برای مقابله با انتشار گازهای گلخانهای پیدا میکنند.
نتیجه گیری
با پیشرفت هوش مصنوعی در خدمت پرواز میتوانیم انتظار نوآوریهای بیشتری را در صنعت هوانوردی داشته باشیم. از هواپیماهای خودران گرفته تا خدمات بهبود یافته در حین پرواز هوش مصنوعی راه را برای یک تجربه سفر هوایی کارآمدتر، ایمنتر و لذت بخشتر هموار میکند. صنعت هوانوردی با پذیرش این پیشرفتهای تکنولوژیکی، آماده است تا سفر هوایی را برای مردم در سراسر جهان در دسترستر و راحتتر کند.

سؤالات متداول
- در فرودگاهها از هوش مصنوعی در چه مواردی استفاده میشود؟
از هوش مصنوعی در فرودگاه به منظور پیش بینی ترافیک مسافران، بهینهتر کردن کنترل بار، کنترل گذرنامههای مسافران، هدایت اتوماتیک وسایل نقلیه زمینی و آنالیز دادههای عملکردی سیستمهای مختلف استفاده میشود.
- هوش مصنوعی در امنیت پرواز چه تاثیری دارد؟
با آنالیز اطلاعات پروازی، رفتار سیستمهای فنی، خطاهای انسانی و شرایط جوی، هوش مصنوعی موجب میشود که خلبانان بتوانند تصمیمهای دقیقتری بگیرند و از حوادث احتمالی پرواز نیز جلوگیری کنند.
- آیا هوش مصنوعی میتواند جایگزین خلبانان در هواپیماها شود؟
هوش مصنوعی در حال حاضر تنها نقش کمکی دارد و تصمیم گیری نهایی را خلبان میگیرد. هدف از هوش مصنوعی در خدمت پرواز افزایش دقت و در اجرای عملیات هوانوردی است اما نیروی انسانی را حذف نمیکند.