دستیار صوتی الکسا و امیدهای بشر برای هوشمندسازی هرچه بیشتر روندهای زندگی

رقابت غول‌های تکنولوژی جهان بر سر دستیابی به نافذترین دستیارهای صوتی، در دوره حاضر شدت قابل‌توجهی یافته است. به نحوی که در کنار آمازون، سایر شرکت‌ها نظیر گوگل، مایکروسافت و اَپل نیز برای طراحی بهترین دستیارهای صوتی می‌کوشند. این موضوع علاوه بر تولید ارزش افزوده، توانسته است سرعت رشد و توسعه هوش مصنوعی را افزایش دهد. فراتر از آن، در لوای این رقابت، فناوری‌های به کار رفته در دستیارهای صوتی ارتقاء یافته و منجر به هوشمندسازی روندهای بیشتری از زیست انسانی شده‌اند. در همین رابطه در این مقاله می‌کوشیم تا از جدیدترین نسل دستیار صوتی آمازون، یعنی دستیار صوتی الکسا صحبت کنیم و تمامی نکات لازم درباره آن را برایتان شرح دهیم. پس تا انتها با ما همراه باشید.

دستیار صوتی الکسا چیست؟

دستیار صوتی الکسا نام جدیدترین فناوری ارائه شده از سوی شرکت آمازون است. این دستیار، به هوش مصنوعی مجهز است و با بهره‌گیری از تکنولوژی زبان طبیعی می‌تواند دستورهایی که انسان صادر می‌کند را به Task تبدیل کرده و انجام دهد. به بیان دیگر، الکسا نشانه‌ای از آینده در حال آمدن است. زیرا بسیاری از کسانی که الکسا را از نزدیک دیده و لمس کردند، اظهار داشتند که انقلاب صنعتی پنجم توسط دستیارهای صوتی مجهز به هوش مصنوعی رُخ خواهد داد. براین‌اساس می‌توان الکسا را واسطه‌ای بین انسان و اشیاء معرفی کرد. اشیایی که دارای بلندگو و میکروفون هستند و می‌توانند داده‌های دریافتی از الکسا را به دستور تبدیل نمایند، بدون تردید در آینده جایگاه ویژه‌ای خواهند داشت.

به بیان ساده، الکسا یک تکنولوژی مبتنی بر هوش مصنوعی است که محیطی را فراهم می‌کند تا انسان و اشیاء بتوانند تعامل داشته باشند. در این معنا شاید عجیب نباشد که الکسا را یک پلتفرم بنامیم که در آن اشیایی که قابلیت جفت شدن یا اصطلاحاً Paring را با الکسا دارند، می‌توانند با انسان به یک زبان مشترک برسند و از او دستوراتی را دریافت کنند و نسبت به درخواست‌هایش پاسخ‌هایی را ارائه کنند. شرکت آمازون درباره معرفی الکسا می‌گوید: «الکسا یک هوش مصنوعی تشخیص صوت است که با استفاده از مکانیزم درک زبان طبیعی، به شما این امکان را می‌دهد تا با میکروفون، به هر دستگاهی متصل شوید».

البته منظور شرکت آمازون از «به هر دستگاهی متصل شوید» شامل دستگاه‌هایی است که بتوانند با میکروفون و بلندگو دستورات الکسا را بخوانند و در شبکه تحت پوشش او قرار بگیرند؛ بنابراین ناگفته پیداست که الکسا نمی‌تواند به تنهایی کاربردی داشته باشد. زیرا قابلیت‌های این دستیار صوتی در ایجاد یک شبکه بین انسان و سایر دستگاه‌هایی است که قدرت جفت شدن با آن را دارند.

بیشتر بخوانید: دستیار هوشمند با قابلیت گفتگو به زبان فارسی

تاریخچه و نام‌گذاری Amazon Alexa

زمانی که می‌خواهیم درباره تاریخچه Amazon Alexa یا هر فناوری دیگری صحبت کنیم، باید در نظر داشته باشیم که هیچ فناوری یک‌شبه ایجاد نشده و در پشت سر خود یک تاریخچه دارد. دستیار صوتی Alexa نیز از این موضوع مستثنی نیست. نسخه اولیه الکسا، ابتدا در سال ۲۰۱۴ معرفی شد. در آن زمان آمازون به دنبال معرفی یک Echo بود که بتواند صرفاً دستورات صوتی ساده‌ای را از انسان دریافت کند. Echo استوانه‌ای شکل بود و به میکروفون، بلندگو، بلوتوث و Wifi مجهز بود. علاوه بر آن، این نسخه ابتدا برای اعضای ویژه آمازون در دسترس بود. سپس در ۲۰۱۵ عمومی شد و اعضای غیرعضو نیز توانستند از این فناوری استفاده کنند.

دومین نسل Echo در ۲۰۱۶ معرفی شد. در آن سال Echo به صورت استوانه‌ای کوتاه‌تر، ضخیم‌تر و با پوشش پارچه‌ای بود. واقعیت آن است که در آن سال‌ها نسخه‌های پیشین الکسا اقبال عمومی نداشت. اما زمانی که این محصول به طور عمومی انتشار یافت و نیز با دستگاه‌های ثالث جفت‌سازی شد، توجه عموم مردم را به خود جلب کرد. خاصه آنکه در نسل سوم و حدفاصل سال‌های بین ۲۰۱۸ تا ۲۰۱۹ قابلیت‌های بیشتری در Echo تعبیه شده و فناوری‌های آن نیز ارتقاء یافته بود. در نسل سوم، این فناوری به صورت گرد مانند طراحی شده بود. نهایتاً، در سال ۲۰۲۰ فناوری جدید Echo که امروز با نام الکسا در بین ما معرفی شده است، ارائه گردید. در این نسخه، خبری از استوانه نبود. بلکه الکسا به شکل یک گوی طراحی شده بود که مجهز به فناوری Zigbee شده است.

در کنار تاریخچه تحول و تکامل فناوری Echo تا تولد الکسا، مهندسین و طراحان این تکنولوژی برای نام‌گذاری آن دلایل جذابی داشتند. نخست آنکه دستیار صوتی Alexa به دلیل داشتن حرف X به نوعی یک اسم استثنایی به حساب می‌آید که چندان عمومیت ندارد؛ لذا این اسم تا حد زیادی به این دلیل انتخاب شد تا الکسا با نام دیگری اشتباه گرفته نشود و تشخیص صدا از سوی این فناوری نیز دقیق باشد. دومین دلیل مربوط به تاریخچه واژه اسکندریه است که در دوران میانه دارای کتابخانه‌ای باشکوه بود. به‌طوری که در آن زمان به مرکز علم و اطلاعات جهان آن مشهور شده بود. همین موضوع با به‌کارگیری فناوری یادگیری ماشین در الکسا که از شاخه‌های هوش مصنوعی به‌حساب می‌آید، رفته‌رفته آن را به یک مرکز مهم از اطلاعات کاربران مبدل خواهد ساخت؛ بنابراین نام الکسا با ماهیت عملیاتی آن که دائماً در حال یادگیری است کاملاً تطابق دارد.

نحوه انجام کار دستیار صوتی الکسا

زمانی که صاحب الکسا شدید، می‌توانید سایر دستگاه‌های هوشمند را به آن وصل کرده و از طریق الکسا با آن‌ها صحبت کنید. این ماهیت عمیق سرویس الکسا را مشخص می‌کند. به بیان دیگر، این تصور اشتباه است که الکسا را یک دستیار صوتی، تنها و تک افتاده از سایر فناوری‌ها بدانیم. همان‌طور که در توصیف یک پرنده نباید بگوییم که «او دو عدد بال است!». بلکه باید بگویم که علاوه بر بال دارای چشم، پر، پا و سایر اجزا نیز است. در همین رابطه همچنان که الکسا صرفاً یک سامانه صوتی یا سخنگو نیست، زیرا در عقبه خود فناوری‌های بسیاری با هم یکپارچه شده‌اند تا الکسا شکل بگیرد. علاوه فناوری رایانش ابری و فناوری NLP، دستیار صوتی Alexa دارای یک پایگاه‌داده بوده که از میلیون‌ها دیتاست تشکل‌یافته است.

آغاز فعالیت الکسا و چالشی‌ترین بخش آن نیز تجزیه‌وتحلیل صوت است. زیرا سیگنال‌هایی که الکسا از کاربر دریافت می‌کند، هدف او را مشخص خواهد ساخت. برای بیدار کردن الکسا، کاربر باید یکی از کلمات دستوری که بر روی دستگاه مشخص شده است را صدا بزند. برای تدقیق پردازش صوت، از هفت میکروفون ضبط صدا استفاده می‌شود؛ بنابراین کاربر می‌تواند با اعلام کلمه تنظیم شده به‌عنوان بیدارباش الکسا، دستگاه را Active نماید. سپس، صوت‌های دستوری برای پردازش، پس از دریافت از سوی میکروفون‌ها، به سرورهای آمازون و از آن جا در پایگاه‌داده مدنظر، از طریق فناوری یادگیری ماشین، شناسایی می‌شود. در واقع در پایگاه‌داده مشخص می‌گردد که جمله ایراد شده، حاوی چه کلمات و آن کلمات به کدام دستور ذخیره شده نزدیک‌تر است.

در حال حاضر شرکت آمازون مشغول توسعه قابلیت‌های الکسا است. علاوه بر آن، فناوری الکسا بر روی اغلب محصولات آمازون قابل کاربست هستند. همچنین، از سال ۲۰۱۹ با ورود دستگاه‌های ثالث به حوزه کنترل دیجیتالی الکسا، جذابیت این فناوری دوچندان شده و کاربران قادر خواهند بود با تجربه آن، نمونه کوچک شده‌ای از خانه هوشمند را امتحان کنند.

بیشتر بخوانید: طراحی دستیار هوشمند فارسی‌زبان با ۱۰ قابلیت متفاوت

قابلیت‌ها و کاربردهای دستیار صوتی الکسا

واقعیت آن است که شما به کمک دستیار صوتی الکسا می‌توانید دنیای اطراف خود را کنترل کنید. به کمک این دستیار صوتی بسیاری از روندهای زندگی هوشمند می‌شود. الکسا دارای قابلیت‌های متعددی است که همگی آن‌ها در حوزه وسایل هوشمند هستند. به بیان دیگر، الکسا می‌تواند تمام وسایل هوشمند را، خواه مربوط به آشپزخانه باشد، خواه مربوط به رسانه‌های اجتماعی باشد، یا حتی خریدهای آنلاین، انجام امور روزمره مانند کنترل ملاقات‌ها و یادآوری لیست برنامه‌هایتان را یادآوری و مدیریت کند.

به بیان دیگر، در هر دسته از قابلیت‌ها، کاربردهای خاصی وجود دارد که در ادامه با جزئیات بیشتری به تعریف و بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

• خانه هوشمند: با در اختیار داشتن آن دسته از وسایل منزل که می‌توانند به الکسا متصل شوند، قادر خواهید بود تا به واسطه صوت، تمام خانه را کنترل کنید. از این طریق، به کمک الکسا تنظیمات وسایلی مانند چراغ‌ها، دوربین‌های درب منزل، تلویزیون، ترموستات و غیره را می‌توانید مدیریت نمایید.
• خرید آنلاین: دستیار صوتی الکسا با دسترسی به فروشگاه‌های آنلاین، از طریق گوشی هوشمندتان، می‌تواند اقلام مورد نیازتان را خریداری کند. می‌توانید از الکسا بخواهید در فروشگاه آنلاین، اقلام موردنیازتان را جستجو کند، توضیحات هر کدام را برایتان بخواهند و سپس به انتخاب محصول دلخواهتان بپردازید.
• برنامه‌ریزی‌های روتین: یادداشت روزانه و یادآوری برنامه‌ریزی‌هایتان یکی دیگر از قابلیت‌های دستیار صوتی Alexa است. این فناوری می‌تواند بر اساس تقویم و نیز بر طبق دستوری که به وی می‌دهید، شما را در زمان تعیین شده و از رویداد درج شده مطلع سازد.
• کار در آشپزخانه: اگر مشغول آشپزی هستید و به دنبال دستور غذا می‌گردید، یا اگر دنبال یک نوع رژیم خاص هستید و نمی‌دانید برای امروز چه غذایی درست کنید و یا اگر شیوه پختن یک نوع غذا را فراموش کرده‌اید و به‌خاطر نمی‌آورید. می‌توانید از الکسا بخواهید با جستجوی اینترنتی، دقیق‌ترین پاسخ‌ها را برای شما بیابد.
• ورزش و سرگرمی: تکنولوژی Amazon Alexa قادر است با توجه به نیازتان بهترین برنامه ورزشی را برای شما تهیه کند؛ بنابراین می‌توانید جزئیات برنامه ورزشی‌تان را مرور کرده و با پخش موزیک در حین تمرین، لحظات شگفت‌انگیزی را خلق نماید. علاوه بر آن، اگر بتوانید دستیار صوتی الکسا را به کنسول بازی خود، به طور مثال XBOX متصل کنید، می‌توانید با فرمان‌های صوتی آواتارهای خود را در بازی هدایت و کنترل کنید و از این طریق کاربری جدیدی در پلتفرم‌های سرگرمی را تجربه نمایید.

محدودیت‌های دستیار صوتی الکسا

هر فناوری دارای محدودیت‌های خاصی است. این موضوع شامل دستیار صوتی الکسا نیز می‌شود. در ادامه برخی از محدودیت‌های الکسا که می‌تواند برایتان جذاب باشد را مرور می‌کنیم.

• دستیار صورتی الکسا نمی‌تواند دشنام دادن را درک کند. شاید این ناشی از مراقبت دقیق طراحان آن باشد که در صدد جلوگیری از ورود اطلاعات مخرب یا هنجارشکن به این فناوری هستند
• شما می‌توانید با استفاده از این دستیار صوتی با دوستان خود تماس بگیرد. اما تماس با شماره‌تلفن اضطراری ۹۱۱ برای دستیار صوتی الکسا تعریف نشده است
• الکسا تنها می‌تواند یک دستور را از شما دریافت و اجرا کند؛ بنابراین زمانی که چندین درخواست را به او بگویید، الکسا تنها یکی از آن‌ها را انجام خواهد داد
• یکی از محدودیت‌های عجیب الکسا عدم توانایی در درج یادداشت صوتی است. شما تنها می‌توانید از او بخواهید رویدادها را برایتان یادآوری کند
• واژه دستوری برای بیدار کردن الکسا، تنها محدود به شش کلمه است. یعنی کاربر باید از بین شش واژه پیش‌فرض، یکی را به‌عنوان دستور صوتی برای بیدار شدن الکسا انتخاب کند
• دستیار صوتی الکسا نمی‌تواند به طور هم‌زمان لهجه و زبان مناطق یا کشورهای مختلف را تشخیص دهد. بلکه به طور پیش‌فرض، باید بر روی یک زبان تنظیم شود
• نکته دیگر درباره محدودیت‌های الکسا، عدم درک رفتارهای غیرگفتاری انسان، مانند سکسکه کردن است

دستورالعمل استفاده از الکسا

اگر دستیار صوتی الکسا را تهیه کردید، لطفاً دستورالعمل زیر را دنبال کنید تا بتوانید از مزایای در اختیار داشتن یک دستیار صوتی هوشمند در منزلتان بهره‌مند شوید.

• پیش از هر چیز باید Amazon Alexa App را بر روی تلفن همراه خود نصب کنید
• برای ورود به این برنامه باید Log in کنید. در صورتی که حساب کاربری ندارید، می‌توانید یک حساب برای خود ایجاد کنید
• پس از ورود به برنامه و انجام مراحل نصب، دستگاه Echo را به برق وصل نمایید
• سپس بر روی پنل برنامه Amazon App بر روی Devices کلیک کرده و دستیار هوشمند Echo را انتخاب نمایید
• همچنان که Echo به برق متصل است. در صورتی برنامه آمازون بر روی تلفن همراهتان با موفقیت دستگاه Echo را به آمازون متصل کرده باشد، رنگ نارنجی دور Echo به رنگ بنفش تغییر می‌کند
• سپس به گوشی بازگردید. به Wifi متصل شوید. مشخص کنید که الکسا در کدام یک موقعیت‌های منزلتان قرار دارد. به طور مثال در Living Room است یا در Kitchen
• پس از انجام این مراحل، الکسای شما آماده استفاده است. شما می‌توانید در صفحه خانه برنامه آمازون که بر روی تلفن همراهتان نصب شده، وسایل متصل شده به الکسا را مدیریت کنید و یا با انتخاب گزینه More طبقه‌بندی‌های جذابی از سرویس‌های الکسا را مشاهده کرده و از آن‌ها لذت ببرید

Amazon Alexa با کدام دستگاه‌ها سازگاری دارد؟

بر طبق مقاله تحلیلی که وب‌سایت Tomsguide.com در زمینه سازگارترین دستگاه‌های ۲۰۲۱ با الکسا منتشر کرده است، پنج محصول برتر جهان که بهترین انطباق با این دستیار صوتی دارد را مرور می‌کنیم.

• Amazon Fire TV Cube: این وسیله می‌تواند به الکسا در کنترل تلویزیون و سیستم پخش خانگی کمک کند و در میان دستگاه‌های موجود، بیشترین انطباق را با این دستیار صورتی دارد
• Philips Hue White LED: امروزه همه می‌دانند که چراغ‌های هوشمند بسیاری می‌توانند با الکسا سازگاری پیدا کنند. اما این نوع از چراغ‌های LED سفیدرنگ، در حال حاضر بهترین قابلیت جفت شدن با الکسا را دارد
• Wemo WiFi Smart: دوشاخه هوشمند Wemo قابلیت کنترل ظرفیت برق و نیز نظارت هوشمند بر جریان الکتریسیته را دارد
• August WiFi Smart Lock: اگر از آن دسته از افراد هستید که بعضاً هنگام خروج از منزل فراموش می‌کنید درب ورودی را قفل کنید، می‌توانید با کمک الکسا، قفل هوشمند منزلتان را فعال نمایید
• Arlo Q: این دستگاه یک دوربین امنیتی است که در میان دستگاه‌های مشابه، بهترین سازگاری را با الکسا دارد. می‌توانید در شب یا روز با کیفیت ۱۰۸۰ پیکسل، نسبت به درب منزل و محیط اطراف کنترل کافی داشته باشد. در صورتی که این دوربین به الکسا متصل شود، می‌توانید با فرمان صوتی، از الکسا بخواهید تا گزارش تصویری از درب منزلتان به شما بدهد

بیشتر بخوانید: دستیار شخصی مجهز به هوش مصنوعی به زبان پایتون

محصولات دارای دستیار صوتی الکسا

هراندازه زمان به جلو می‌رود، محصولات بیشتری با دستیار صوتی الکسا منطبق می‌شوند. این صرفاً شامل محصولات شرکت آمازون نیست. بلکه محصولات ثالثی نیز هستند که به نحوی، بهترین انطباق را با هوش مصنوعی الکسا به نمایش گذاشته‌اند. همچنین، رفته‌رفته بر تعداد و طیف این دستگاه‌ها افزوده می‌شود. چنان‌که بسیاری بر این عقیده‌اند که دستیارهای صوتی دروازه ورود به شهر هوشمند و زندگی دیجیتالی به‌حساب می‌آیند؛ بنابراین اینکه امروز می‌توانیم با دستیار صوتی الکسا Wifi، دوربین‌های درب منزل، تلویزیون، ترموستات، یخچال و گاز یا حتی دوشاخه‌های هوشمند را کنترل کنید، بدون شک عصر جدیدی آغاز شده که نوید تسریع در هوشمندسازی فرایندهای زندگی را می‌دهد.