سوپر هوش مصنوعی چیست؟

در دهه 1950 عبارت «هوش مصنوعی» ابداع شد. با این حال، تمام تحقیقات اساسی در این بخش در اواخر دهه 2000 آغاز شد. از آن رو که این فناوری، مبتنی بر داده است و بر اساس داده‌ها رشد می‌کند، دهه 2000 شاهد ظهور مجموعه‌ای از داده‌های بزرگ‌تر و بهتر از همیشه بود. در آن دهه، مجموعه‌های بزرگی برای تجزیه و تحلیل متن، مجموعه داده‌های عظیم برای عکس‌ها و پردازش ویدئو توسعه داده شد. این امر دقت سیستم‌های هوش مصنوعی را تا حد زیادی افزایش داد. پس از آن واحدهای پردازش گرافیکی و پیشرفت در زمینه یادگیری عمیق، چنان روند رشدی را پیمودند که بیم آن می‌رود که در آینده‌ای نه چندان دور، نوعی از هوش مصنوعی جایگزین انسان شود که امور را بسیار بهتر از انسان انجام دهد، نوعی خاص از این فناوری به نام سوپر هوش مصنوعی.

در این مقاله سعی خواهد شد، ضمن تعریفی جامع و گویا از «سوپر هوش مصنوعی»، انواع فناوری هوش مصنوعی را به ترتیب هوشمند بودن و ایجاد تغییرات اساسی در روند زندگی، با ذکر مشخصات و کارکردهای آن‌ها بیان کنیم.

انواع هوش مصنوعی

بر اساس مطالعه اخیر تحلیلگران فناوری گارتنر، هوش مصنوعی به عنوان پرکاربردترین فناوری در زمان‌های اخیر نام برده شده است. اکثر مدیران ارشد، فناوری هوش مصنوعی را دارای بیشترین قابلیتی می‌دانند که الگوی زندگی و کسب‌وکار را تغییر خواهد داد و روند زندگی را متحول خواهد نمود.

حال، از آن رو که عنوان این مقاله «سوپر هوش مصنوعی» است، بهتر این است که برای شناخت درست و معرفی کامل سوپر هوش مصنوعی، انواع هوش مصنوعی را معرفی کنیم، تا دریابیم سوپر هوش مصنوعی در کجای کار قرار دارد. در حال حاضر، سه نوع مختلف از فناوری هوش مصنوعی وجود دارد: هوش مصنوعی باریک، هوش مصنوعی عمومی و سوپر هوش مصنوعی.

هوش مصنوعی باریک

هوش مصنوعی باریک یا ضعیف (ANI)، رایج‌ترین نوع از انواع هوش مصنوعی است. اصطلاح «باریک»، از این نظر برای این نوع هوش مصنوعی در نظر گرفته شده است که برای انجام یک کار در یک زمان معین توانایی دارد. هوش مصنوعی باریک، به طور گسترده‌ای برای تشخیص چهره، مرور وب و چت‌بات‌ها، تشخیص گفتار، دستیارهای صوتی هوشمند، خودروهای خودران و سیستم‌های خودکار و غیره استفاده می‌شود. هرچند هوش مصنوعی باریک، تنها می‌تواند با طیفی از محدودیت‌های مشخص کار کند، اما جدای از این محدودیت‌ها، این نوع هوش مصنوعی در خط مقدم توسعه اپلیکیشن‌های مبتنی بر هوش مصنوعی در تمامی بخش‌ها بوده است و در درجه اول به عنوان فناوری محبوب هوش مصنوعی در برنامه‌های عمومی مختلف در نظر گرفته می‌شود.

شایستگی اصلی هوش مصنوعی باریک این است که بر انجام یک کار واقعاً خوب تمرکز می‌کند و به جای تکرار کامل هوش انسانی، رفتار و فعالیت‌های انسانی را در محدوده تعریف‌شده‌ای شبیه‌سازی کند.

هوش مصنوعی عمومی

یکی دیگر از انواع هوش مصنوعی، هوش مصنوعی عمومی (AGI) است که اغلب به آن هوش مصنوعی قوی یا عمیق نیز گفته می‌شود و هوشی در سطح انسان دارد. بنابراین، می‌تواند به همان روشی که یک انسان در هر موقعیتی ممکن است بفهمد، فکر کند و عمل نماید. این نوع هوش مصنوعی، می‌تواند با تقلید از استدلال و هوش انسانی، در مورد یک مشکل و زمینه‌های آن، اطلاعات کسب کند و آن را حل نماید. این نوع هوش مصنوعی، ظرفیت بزرگ‌تر و گسترده‌تری برای تقلید از درک و هوش انسانی دارد و در یک زمینه خاص شبیه به هوش انسان باقی می‌ماند. بنابراین، در تئوری، هر کاری که یک انسان می‌تواند انجام دهد، یک هوش مصنوعی قوی نیز به عنوان یکی از مهم‌ترین انواع هوش مصنوعی، می‌تواند انجام دهد.

به لطف هوش مصنوعی عمیق، ماشین‌های هوش مصنوعی نیز استقلال قابل‌توجهی خواهند داشت و می‌توانند وظایف متعددی را از طریق دانش تجربی در همه زمینه‌ها انجام دهند. این نوع هوش مصنوعی، اساساً بر اساس نظریه چارچوب هوش مصنوعی ذهنی توسعه یافته است که مربوط به یادگیری در مورد ادراکات، نیازها، احساسات، باورها و فرایندهای فکری مختلف انسان در زمینه‌های مختلف است. مهندسان و محققان هوش مصنوعی در حال توسعه فناوری و ماشین‌هایی با هوش مصنوعی عمومی هستند که انتظار می‌رود راه را برای توسعه سوپر هوش مصنوعی هموار کند.

سوپر هوش مصنوعی

سوپر هو‌‌‌ش مصنوعی که به عنوان کامل‌ترین انواع هوش مصنوعی شناخته شده است، یک ایده آینده‌نگرانه در مورد قابلیت‌های هوش مصنوعی برای جانشینی هوش انسانی است. برای تحقق و واقعی شدن سوپر هوش مصنوعی، برنامه‌های محاسباتی باید در همه پارامترها و زمینه‌ها از هوش انسانی پیشی بگیرند. تنها زمانی که هوش مصنوعی از انسان‌ها باهوش‌تر شود، سوپر هوش مصنوعی می‌تواند به واقعیت تبدیل شود. اگر سوپر هو‌‌‌‌ش مصنوعی ممکن و واقعی شود، نقشی که انسان در تصمیم‌گیری، هنر و علوم انسانی و درک عاطفی از جنبه‌های مختلف زندگی بر عهده می‌گیرد، ممکن است در تقابل با ظهور ماشین‌ها قرار گیرد.

و اما سوپر هوش مصنوعی

سوپر هوش مصنوعی (ASI) به عنوان نوعی از هوش مصنوعی تعریف می‌شود که می‌تواند با نشان دادن مهارت‌های شناختی و توسعه مهارت‌های فکری خود، از هوش انسانی پیشی بگیرد. در حقیقت، این نوع هوش مصنوعی، پیشرفته‌ترین، قدرتمندترین و هوشمندترین نوع هوش مصنوعی است که از هوش برخی از درخشان‌ترین ذهن‌ها مانند آلبرت انیشتین فراتر می‌رود.

حقیقت آن است که سوپر هوش مصنو‌‌‌عی می‌تواند به انتزاعات و تفسیرهایی فکر کند که انسان نمی‌تواند. همچنین می‌تواند احساسات و تجربیات انسان را درک و تفسیر کند و بر اساس قابلیت درک هوش مصنوعی، درک عاطفی، باورها و خواسته‌های خود را توسعه ‌دهد. این مدل هوش مصنوعی، تقریباً در همه حوزه‌های علایق انسانی، اعم از ریاضی، علوم، هنر، ورزش، پزشکی، بازاریابی یا حتی روابط عاطفی کاربرد پیدا می‌کند. یک سوپر هوش مصنوعی می‌تواند تمام وظایفی را که انسان می‌تواند انجام دهد و به سرعت شرایط را برای تحریک اقدامات درک، تجزیه و تحلیل و پردازش کند. در نتیجه، انتظار می‌رود توانایی‌های تصمیم‌گیری و حل مسئله ماشین‌های سو‌‌‌پر هوش مصنوعی دقیق‌تر از انسان‌ها باشد.

برخی از ویژگی‌های معمولی سوپر هوش مصنوعی که آن را از سایر فناوری‌ها و اشکال هوش متمایز می‌کند، عبارت‌اند از:

۱- سوپر هوش مصنوعی یکی از بهترین و احتمالاً جزو آخرین اختراعاتی است که بشر باید انجام دهد، زیرا دائماً برای باهوش‌تر شدن تکامل می‌یابد.

۲- سوپر هوش مصنوعی، پیشرفت تکنولوژی را در زمینه‌های مختلف مانند برنامه‌نویسی هوش مصنوعی، تحقیقات فضایی، کشف و توسعه داروها، تحقیقات دانشگاهیان و… تسریع خواهد کرد.

۳- سوپر هو‌‌‌‌ش مصنوعی ممکن است رشد بیشتری پیدا کند و اشکال پیشرفته‌ای از ابرهوش را توسعه دهد که حتی ممکن است ذهن مصنوعی را قادر به کپی‌برداری کند.

در حالی که سوپر هوش مصنوعی، پیروان و حامیان متعددی دارد، بسیاری از نظریه‌پردازان و محققان فناوری درباره ایده پیشی گرفتن ماشین‌ها از هوش انسانی هشدار داده‌اند. آن‌ها معتقدند که چنین شکل پیشرفته‌ای از هوش می‌تواند منجر به یک فاجعه جهانی شود، همان‌طور که در چندین فیلم هالیوود مانند «پیشتازان فضا» و «ماتریکس» نشان داده شده است. علاوه بر این، حتی کارشناسان فناوری مانند بیل گیتس و ایلان ماسک نیز از سو‌‌‌‌پر هوش مصنوعی نگرانند و آن را تهدیدی برای بشریت می‌دانند.

توسعه سوپر هوش مصنوعی

هرچند هوش مصنوعی در شرایط فعلی خود از فوق هوشمند بودن فاصله زیادی دارد، اما در درازمدت، به طور حتم ما شاهد توسعه سوپر هوش مصنو‌‌‌‌عی خواهیم بود، به طوری که از هر نظر از بشریت پیشی خواهد گرفت. در واقع، محدودیت‌های شیمیایی و بیولوژیکی، مغز انسان را محدود می‌کنند؛ اما برای یک سوپر هوش مصنوعی، هیچ کدام وجود ندارد، بلکه با گذشت زمان فقط هوشمندتر و بهتر می‌شود.

در حقیقت، محققان در سراسر جهان در حال توسعه هوش مصنوعی هستند. راه رسیدن به امکانات بی‌پایان سو‌‌‌پر هوش مصنوعی با این ایده هموار می‌شود که ماشین‌ها می‌توانند از ذهن انسان تقلید کنند، تا حدی که به‌زودی قادر خواهند بود جایگزین انسان شوند. در این شرایط، بدون شک، سوپر هوش مصنوعی در نتیجه‌گیری از وظایفی که بشر در انجام آن‌ها ناکام خواهد بود، بهتر عمل خواهد کرد. حتی پیش‌بینی می‌شود در آینده، این ابرهوش، آگاه‌تر، خودپایدارتر و خودآموزتر خواهد شد، چراکه لحظه به لحظه شاهد توسعه سو‌‌‌‌پر هوش مصنوعی و بهبود مستمر عملکرد آن هستیم، به‌گونه‌ای که می‌تواند حوزه‌هایی همچون آلودگی، فقر، مبارزه با بیماری‌ها و موارد دیگر را کنترل کند و به‌زودی برای کنترل اتفاقات و مسئله شهاب‌سنگ‌ها و همچنین محافظت در برابر تهاجم بیگانگان مجهز خواهد شد.

نتیجه‌گیری

هوش مصنوعی به عنوان یکی از محبوب‌ترین اصطلاحات علوم کامپیوتر در حال حاضر نمود یافته است. این فناوری که در همه عرصه‌های زندگی و روندهای مختلف کسب‌وکار خود را نشان داده، توانسته است در امور مختلف، تحولات چشمگیری را ایجاد نماید. گذشته از تغییرات کلی که پیشرفت‌های جدید این فناوری در زمینه‌های مختلف ایجاد کرده است، اخیراً پیشرفت‌هایی در یادگیری ماشین، قابلیت‌های محاسباتی و الگوریتم‌های خودآگاه بررسی شده‌اند و در نتیجه پتانسیل واقعی سوپر هوش مصنوعی ترسیم شده است. با وجود این، اگر سوپر هوش مصنوعی محقق شود، عصر جدیدی در فناوری با پتانسیل آغاز یک انقلاب صنعتی دیگر با سرعتی چشمگیر آغاز خواهد شد و ما شاهد الگوهای جدیدی در روند کسب‌وکارها خواهیم بود.

جدیدترین اخبار هوش مصنوعی ایران و جهان را با هوشیو دنبال کنید