۱۰ تحول تکنولوژیک که کسب‌وکارها را متحول می‌کنند

با وجود چالش‌های اقتصادی جهانی که در سال‌های اخیر بر کسب‌وکارها تأثیر گذاشته است، شرکت‌ها همچنان به دنبال فناوری‌های نوظهور و نوآوری‌هایی هستند که پتانسیل متحول کردن جهان را دارند. گزارش «ده روند استراتژیک فناوری برتر » از شرکت تحقیقاتی و مشاوره‌ای Gartner به بررسی فناوری‌های نوآورانه‌ای پرداخته که تحلیلگران این شرکت معتقدند بیشترین تأثیر را بر موفقیت کسب‌وکارها در حفظ موقعیت مالی مثبت و برتری عملیاتی در عصر تحول دیجیتال خواهند داشت. این گزارش فهرستی از فناوری‌های نوظهور برتر را برای نظارت معرفی می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه این فناوری‌ها می‌توانند به عنوان کلیدی برای رشد پایدار شرکت‌ها عمل کنند.

یکی از محورهای اصلی این گزارش، ظهور فناوری‌هایی است که به کسب‌وکارها کمک می‌کنند تا به سه اولویت کلیدی رسیدگی کنند:

• محافظت و حفظ سرمایه‌گذاری‌های گذشته و آینده: این فناوری‌ها به کسب‌وکارها کمک می‌کنند که از سرمایه‌گذاری‌های انجام شده و برنامه‌های آتی خود محافظت کنند.
• ایجاد راه‌حل‌های مناسب برای ذی‌نفعان مناسب در زمان مناسب: هدف، ارائه بهترین راه‌حل‌ها برای رفع نیازهای ذی‌نفعان در زمان مناسب است.
• ارائه ارزش در محیط‌های در حال تغییر برای مشتریان داخلی و خارجی: این فناوری‌ها توانایی ارائه ارزش افزوده در محیط‌های پویا و متغیر را دارند.

«بارت ویلسمسن»، معاون تحلیلگر Gartner، اظهار می‌دارد که : «اختلالات فناوری و عدم اطمینان‌های اجتماعی و اقتصادی نیازمند تمایل به اقدام جسورانه و تقویت استراتژیک انعطاف‌پذیری به جای اتکا به پاسخ‌های آگاهانه است.» او اضافه می‌کند که «برای ایجاد ارزش، رهبران فناوری اطلاعات باید ریسک‌های محاسبه‌شده را بپذیرند و به سرمایه‌گذاری‌های قابل اعتماد و بادوام روی آورند.»

ده فناوری نوظهور زیر، از جمله هوش مصنوعی (AI)، مدیریت مداوم قرار گرفتن در معرض تهدید (CTEM)، و فناوری‌های پایدار، باید در دهه آینده تحول و فرصت‌های جدیدی را به وجود آورند. این روندها به‌ویژه برای افرادی که به دنبال فناوری‌های جدید برای کسب‌وکار خود هستند یا در جستجوی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری‌های نوظهور هستند، بسیار حائز اهمیت خواهند بود.

مدیریت اعتماد، ریسک و امنیت هوش مصنوعی

Gartner پیش‌بینی کرده است که تا سال 2026، هوش مصنوعی مولد (Generative AI) به طور قابل توجهی 70 درصد از کارهای طراحی و توسعه در برنامه‌های وب و برنامه‌های موبایل را متحول خواهد کرد. این پیشرفت‌ها برای علاقه‌مندان به فناوری و کسب‌وکارها بسیار هیجان‌انگیز است؛ اما پیشرفت در فناوری‌های هوش مصنوعی مانند رباتیک و ChatGPT OpenAI بدون خطرات بالقوه نیست.

Gartner معتقد است که با وجود پتانسیل‌های مثبت هوش مصنوعی، نگرانی‌های اخلاقی و امنیتی قابل توجهی نیز وجود دارد. یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های شرکت‌ها در این زمینه، نقض داده‌ها و حملات سایبری است. گزارشی از Menlo Security در سال 2024 به تأثیرات منفی بالقوه امنیتی هوش مصنوعی مولد پرداخته و تمرکز ویژه‌ای بر نحوه استفاده کارمندان از این فناوری و خطرات مرتبط با آن داشته است.

این گزارش نشان می‌دهد که در طی یک دوره ۳۰ روزه در اوایل سال 2024، ۵۵درصد از حوادث مربوط به محافظت از داده‌ها ناشی از تلاش کارمندان برای افزودن داده‌های قابل شناسایی شخصی به برنامه‌های هوش مصنوعی مولد بوده است. همچنین، ۴۰ درصد از این حوادث شامل آپلود اسناد محرمانه بوده است.

طبق گزارش مجله Security Magazine، استفاده‌های غیرمجاز از هوش مصنوعی مولد خطرات امنیتی سایبری جدیدی را به دلیل سادگی و سرعت ورودی اطلاعات به وجود می‌آورد. برای مثال، داده‌هایی مانند لیست مشتریان یا اطلاعات قابل شناسایی شخصی می‌توانند به سادگی در معرض خطر قرار گیرند.

مطالعه‌ای که در مارس 2024 توسط HiddenLayer منتشر شد، شامل یک نظرسنجی است که نشان می‌دهد در حالی که 98 درصد از رهبران فناوری اطلاعات، مدل‌های هوش مصنوعی را به عنوان جزء حیاتی برای موفقیت کسب‌وکار خود می‌دانند، 77 درصد از کسب‌وکارها گزارش داده‌اند که در سال گذشته یک نقض امنیتی مرتبط با هوش مصنوعی را تجربه کرده‌اند.

برای کاهش ریسک‌ها و حفاظت از داده‌ها، داشتن یک چارچوب دقیق که از مدیریت مدل هوش مصنوعی پشتیبانی کند، ضروری است. یکی از رویکردهای موثر در این زمینه، مدیریت اعتماد، ریسک و امنیت هوش مصنوعی (AI TRiSM) است که به کنترل‌های حریم خصوصی و جلوگیری از نقض امنیت کمک می‌کند.

مدیریت مداوم قرار گرفتن در معرض تهدید

با افزایش خطرات حملات سایبری، شرکت تحقیقاتی و مشاوره‌ای Gartner مدیریت مداوم قرار گرفتن در معرض تهدید (CTEM) را به عنوان یک نیاز فوری برای کسب‌وکارهایی که به دنبال پیشگیری و کاهش تأثیر تهدیدات آینده هستند، شناسایی کرده است.

NSFOCUS، که به عنوان یک رهبر در شبکه و امنیت سایبری شناخته می‌شود، توضیح می‌دهد که امروزه شرکت‌ها به طور یکپارچه فناوری‌های نوآورانه مختلفی مانند محاسبات ابری، داده‌های بزرگ، اینترنت اشیا (IoT)، امنیت موبایل و عملیات هوشمند را در تمامی جنبه‌های عملیات خود ادغام می‌کنند. این روند به طور قابل توجهی سطح حمله را برای شرکت‌ها گسترش می‌دهد، زیرا هر یک از این فناوری‌ها می‌تواند نقاط آسیب‌پذیری جدیدی ایجاد کند.

با افزایش استفاده از کارکنان دورکار، نیاز به CTEM بیش از پیش محسوس است. این برنامه باید نه تنها بر تهدیدات خارجی تمرکز کند، بلکه باید تهدیداتی که از پلتفرم‌های نرم‌افزار به عنوان سرویس (SaaS) مبتنی بر ابر ناشی می‌شوند را نیز در نظر بگیرد. ابزارهای خودکار مانند مدیریت وضعیت

امنیتی SaaS، به همراه مشارکت فعال تمام ذینفعان در برنامه CTEM کسب‌وکار، می‌توانند به طور مؤثری در این زمینه کمک کنند.

طبق گزارش Gartner، تا سال 2026، سازمان‌هایی که سرمایه‌گذاری‌های امنیتی خود را بر اساس یک برنامه مدیریت قرار گرفتن در معرض مداوم (CTEM) اولویت‌بندی می‌کنند، سه برابر کمتر احتمال دارد که دچار نقض امنیتی شوند. این نشان‌دهنده اهمیت و تأثیر مثبت پیاده‌سازی چنین برنامه‌ای در کاهش خطرات امنیتی است.

فناوری پایدار

در ادامه شرکت تحقیقاتی و مشاوره‌ای Gartner فناوری پایدار را به عنوان یکی از 10 روند کلیدی معرفی می‌کند. فناوری پایدار به معنای مجموعه‌ای از راه‌حل‌های دیجیتال است که می‌تواند نتایج مربوط به محیط زیست، اجتماعی و حکومتی (ESG) را برای شرکت‌ها و مشتریانشان فعال کند.

فناوری پایدار به لحاظ عملیاتی اهمیت فزاینده‌ای پیدا کرده است. این فناوری‌ها می‌توانند به بهینه‌سازی هزینه‌ها، بهبود عملکرد انرژی و استفاده بهینه از دارایی‌ها کمک کنند. علاوه بر این، فناوری پایدار به نتایج ESG نیز توجه دارد، از جمله بهبود رفاه و فراهم کردن قابلیت ردیابی برای تضمین شیوه‌های تجاری مسئولانه. آوتوم استنیش، تحلیلگر مدیر Gartner، توضیح می‌دهد که این فناوری‌ها همچنین مدل‌های تجاری جدید و محصولات مبتنی بر فناوری را برای ارائه خدمات بهتر به مشتریان تسهیل می‌کنند.

Gartner پیش‌بینی می‌کند که در سال‌های آینده، شرکت‌های بیشتری به سرمایه‌گذاری در فناوری‌های پایدار روی خواهند آورد. این سرمایه‌گذاری‌ها به دنبال کاهش مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه‌ای، کاهش زباله‌های الکترونیکی و مدیریت تأمین اخلاقی از طریق شفافیت در زنجیره تأمین هستند. به علاوه، Gartner بر این باور است که تا سال 2027، 25 درصد از پاداش‌های مدیران فناوری اطلاعات به تأثیر فناوری پایدار آنها مرتبط خواهد بود.

فرصت‌های فناوری پایدار برای کسب‌وکارها شامل استفاده از اتوماسیون برای کاهش فعالیت‌های پر مصرف منابع، به کارگیری هوش مصنوعی و پردازش زبان طبیعی برای پیش‌بینی تأثیرات آب و هوا بر کسب‌وکار، تحلیل پیشرفته برای ضبط و تجزیه و تحلیل عملکرد به صورت همزمان، و استفاده از فناوری ابر برای تحول فرآیندها و فعال کردن کار از راه دور است.

مهندسی پلتفرم

مهندسی پلتفرم به عنوان یک فناوری نوظهور، به توسعه‌دهندگان و کاربران نهایی ابزارها و گردش کارهای لازم را برای فعال کردن قابلیت‌های خودکار و کاربرپسند ارائه می‌دهد. هدف این فناوری، افزایش بهره‌وری کاربر نهایی و کاهش حجم کار تیم‌های توسعه نرم‌افزار است.

پل دلوری، معاون تحلیلگر Gartner، توضیح می‌دهد که مهندسی پلتفرم به منظور پاسخ به پیچیدگی‌های روزافزون معماری‌های نرم‌افزار مدرن پدید آمده است. در حال حاضر، از کاربران نهایی غیرمتخصص معمولاً خواسته می‌شود که مجموعه‌ای از خدمات پیچیده و گاهی غیرقابل دسترس را مدیریت کنند. به همین دلیل، شرکت‌های پیشرو در حال ساخت پلتفرم‌های عملیاتی هستند که رابطی بین کاربر نهایی و خدمات پشتیبانی مورد استفاده آنها فراهم می‌آورند.

Gartner پیش‌بینی می‌کند که تا سال 2026، 80 درصد از سازمان‌های مهندسی نرم‌افزار تیم‌های پلتفرمی را تشکیل خواهند داد که مسئول ارائه خدمات داخلی، اجزا و ابزارهای قابل استفاده مجدد برای تحویل برنامه‌های کاربردی خواهند بود.

توسعه تقویت‌شده با هوش مصنوعی

در حالی که روندهای فناوری نوظهور اولیه به بررسی معایب و چالش‌های هوش مصنوعی می‌پردازند، باید به مزایای آن نیز توجه کرد، به‌ویژه در زمینه توسعه نرم‌افزار. هوش مصنوعی مولد و دستیاران کدنویسی می‌توانند فعالیت‌ها را در تمامی مراحل توسعه نرم‌افزار، از طراحی تا آزمایش، بهینه کنند. این فناوری‌ها قادر به خودکارسازی کارهای تکراری و تسریع در تولید کد هستند.

Gartner می‌گوید ابزارهای تولید کد مبتنی بر هوش مصنوعی مانند GitHub Copilot، Amazon CodeWhisperer و Google Codey گزینه‌های مناسبی برای شرکت‌ها هستند که به دنبال ابزارهای تولید کد فعال‌شده با هوش مصنوعی هستند. پیش‌بینی می‌شود که تا سال 2027، 70 درصد از توسعه‌دهندگان حرفه‌ای از این ابزارها استفاده خواهند کرد، در حالی که این رقم در حال حاضر تنها 10 درصد است.

«آرون باتچو»، معاون تحلیلگر Gartner، می‌گوید که ابزارهای مهندسی نرم‌افزار تقویت‌شده با هوش مصنوعی به توسعه‌دهندگان کمک می‌کنند تا کد بیشتری و بهتری بنویسند. این ابزارهای نوظهور قادر به توصیه بهترین قطعات کد برای برآورده کردن نیازهای عملکردی و عملیاتی هستند. مهندسان نرم‌افزاری که از این ابزارها استفاده می‌کنند، بهره‌وری بیشتری دارند، شادتر هستند و تمایل دارند بیشتر در مشاغل خود باقی بمانند، در مقایسه با کسانی که از این ابزارها استفاده نمی‌کنند.

پلتفرم‌های ابری صنعت

طبق آمار منتشر شده توسط Statista، درصد داده‌های شرکتی ذخیره‌شده در فضای ابری از 30 درصد در سال 2015 به 60 درصد در سال 2022 افزایش یافته است. این رشد نشان‌دهنده انتقال مداوم منابع شرکت‌ها به محیط‌های ابری به منظور بهبود امنیت، قابلیت اطمینان و پیشرفت کسب‌وکار است.

پلتفرم‌های ابری صنعت، مجموعه‌ای از راه‌حل‌ها و برنامه‌های ابری شامل SaaS (نرم‌افزار به عنوان سرویس)، پلتفرم به عنوان سرویس و فناوری زیرساخت به عنوان سرویس هستند که برای صنایع خاص مانند خدمات مالی، مراقبت‌های بهداشتی، دولتی، علوم زندگی و خرده‌فروشی طراحی شده‌اند.

بر اساس نظرسنجی جدید Gartner، نزدیک به 39 درصد از سازمان‌های پاسخ‌دهنده گزارش داده‌اند که به اجرای پلتفرم‌های ابری صنعت پرداخته‌اند، در حالی که 14 درصد دیگر در حال آزمایش پروژه‌های خود هستند. 17 درصد دیگر نیز قصد دارند تا سال 2026 این پلتفرم‌ها را مستقر کنند.

برنامه‌های هوشمند

برنامه‌های هوشمند، که با هوش مصنوعی تقویت شده‌اند، توانایی یادگیری از تعاملات خود با داده‌ها و کاربران را دارند و می‌توانند از این دانش برای بهبود پاسخ‌ها و تجربه کاربری استفاده کنند. Gartner پیش‌بینی می‌کند که تا سال 2026، 30 درصد از برنامه‌های جدید از هوش مصنوعی برای توسعه رابط‌های کاربری تطبیقی شخصی بهره خواهند برد، در حالی که این رقم در حال حاضر کمتر از 5 درصد است.

یکی از مثال‌های برنامه‌های هوشمند، برنامه‌های بیمه املاک و مستغلات است که می‌توانند با استفاده از داده‌های آب و هوا و ماهواره، خسارات ناشی از بلایای طبیعی مانند سیل را به طور خودکار ثبت کنند.

نرخ بالای نوآوری، کاهش هزینه‌ها و افزایش علاقه کسب‌وکارها به راه‌حل‌های تقویت‌شده با هوش مصنوعی، به عنوان عوامل محرک تقاضا در این بخش فناوری شناخته می‌شود. جیم هیر، معاون تحلیلگر برجسته Gartner، می‌گوید: «برنامه‌های هوشمند به جای صرفاً ارائه تحلیل، قادر به توصیه یا خودکارسازی اقدامات هستند، بنابراین می‌توانند بهبودهایی مانند شخصی‌سازی بهتر، استفاده کارآمدتر از منابع، دقت بیشتر، افزایش خودکارسازی، پاسخ‌های دقیق‌تر و پشتیبانی از تصمیم‌گیری را هدایت کنند.»

هوش مصنوعی مولد دموکراتیزه شده

دموکراتیزه کردن هوش مصنوعی مولد یکی از روندهای کلیدی فناوری نوظهور است که Gartner بر آن تمرکز دارد. این فناوری با هزینه نسبتاً پایین، نیازهای مهارتی پایین و در دسترس بودن گسترده، به سرعت در حال تبدیل شدن به یک اختلال بزرگ در فضای فناوری است.

مزایای این دموکراتیزاسیون شامل افزایش بهره‌وری نیروی کار، کاهش زمان ورود به بازار برای محصولات جدید و فرصت‌های بیشتر برای سفارشی‌سازی است. Amazon Web Services و FWB اخیراً با همکاری برای ادغام فناوری‌های پیشرفته هوش مصنوعی مولد Amazon Bedrock در اکوسیستم Siemens Xcelerator، اقدامات مهمی در این راستا انجام داده‌اند.

«رولان بوش»، مدیرعامل زیمنس، اظهار می‌کند: «با ادغام Amazon Bedrock در پلتفرم کم‌کد خود، ما فناوری هوش مصنوعی مولد را دموکراتیزه می‌کنیم و به همه امکان ایجاد برنامه‌های کاربردی رقابتی‌تر، انعطاف‌پذیرتر و پایدارتری را می‌دهیم. این امر نوآوری را تسریع کرده و به شرکت‌ها کمک می‌کند تا کمبود نیروی کار ماهر را جبران کنند.»

Gartner پیش‌بینی می‌کند که تعداد شرکت‌هایی که از برنامه‌های کاربردی رابط برنامه‌نویسی یا مدل‌های هوش مصنوعی مولد، یا برنامه‌های فعال‌شده با هوش مصنوعی مولد – یا هر دو – در محیط‌های تولید خود استفاده می‌کنند، از 5 درصد در سال 2023 به 80 درصد تا سال 2026 افزایش خواهد یافت.

نیروی کار متصل تقویت‌شده

Gartner مفهوم نیروی کار متصل تقویت‌شده (ACWF) را به عنوان یک استراتژی کلیدی برای بهینه‌سازی ارزش حاصل از کارکنان انسانی معرفی می‌کند. این استراتژی با ترکیب برنامه‌های هوشمند، تحلیل نیروی کار و اتوماسیون، به شرکت‌ها کمک می‌کند تا شکاف‌های مهارتی را برطرف کرده و استعدادهای خود را به سرعت برای دستیابی به اهداف تجاری مقیاس‌بندی کنند.

طبق پیش‌بینی‌های Gartner، تا سال 2027، 25 درصد از مدیران فناوری اطلاعات از ابتکارات ACWF بهره‌برداری خواهند کرد تا زمان دستیابی به صلاحیت برای نقش‌های کلیدی را تا 50 درصد کاهش دهند.

راکتم سینگ، رهبر ارشد محصولات در شرکت مشاوره فناوری اطلاعات INFY، تأکید می‌کند که نیروی کار متصل تقویت‌شده با ترکیب قابلیت‌ها با فناوری‌های پیشرفته، محیط کاری مشارکتی، متصل و توانمند را ایجاد می‌کند. این شامل استفاده از هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، واقعیت افزوده و پلتفرم‌های مشارکتی برای افزایش بهره‌وری، ساده‌سازی فرآیندهای ارتباطی و ارائه بینش‌های تصمیم‌گیری به صورت همزمان است.

مشتریان ماشین

مدیران اجرایی پیش‌بینی می‌کنند که تا سال 2030، حداقل 25 درصد از تمام خریدهای مصرف‌کننده و درخواست‌های تکمیل مجدد کسب‌وکار توسط ماشین‌ها انجام شود. این ماشین‌ها، دستگاه‌های هوشمند مجهز به فناوری‌های هوش مصنوعی و اینترنت اشیا هستند که برای خرید کالاها و خدمات استفاده می‌شوند.

Gartner تأکید می‌کند که برای موفقیت در این زمینه، بخش‌های فروش، بازاریابی و خدمات مشتری باید آماده جذب، حفظ و پاسخ به نیازهای منحصر به فرد مشتریان ماشین باشند. در غیر این صورت، شرکت‌ها ممکن است با خطر از دست دادن درآمد مواجه شوند.

طبق گزارشی از CNBC، شرکت‌هایی نظیر آمازون، والمارت، تسلا و کاروانا در حال حاضر با مشتریان ماشین همکاری می‌کنند. دان شایبنریف، معاون و تحلیلگر گروه تحقیقات تجربه مشتری Gartner، تصریح می‌کند: «مشتریان ماشین در میان ما هستند. آنها وظایفی را انجام می‌دهند که معمولاً به عهده مشتریان انسانی است.»

به صورت کلی فناوری‌های نوظهور مانند مدیریت امنیت هوش مصنوعی، مدیریت مداوم تهدیدات، فناوری‌های پایدار و مهندسی پلتفرم به طور قابل توجهی بر موفقیت و بهره‌وری کسب‌وکارها تاثیر خواهند گذاشت. پیشرفت در ابزارهای هوش مصنوعی و پلتفرم‌های ابری، همراه با نوآوری در برنامه‌های هوشمند و گسترش دسترسی به فناوری‌ها، فرصت‌های جدیدی برای بهینه‌سازی عملکرد و پاسخگویی به نیازهای بازار فراهم می‌آورد. در این راستا، کسب‌وکارها باید به این روندها توجه ویژه‌ای داشته باشند تا بتوانند از مزایای آن‌ها بهره‌برداری کنند و در محیط دیجیتال به سرعت در حال تغییر، رقابتی باقی بمانند.