کاهش قابل‌توجه ریسک عمل‌های پیوند عضو با بکارگیری هوش مصنوعی

عملکرد دقیق هوش مصنوعی در انتخاب اعضای قابل پیوند

سازندگان سیستم Organ Quality Assessment، یا به اختصار OrQA، معتقدند که این محصول جدید می‌تواند جان افراد را نجات دهد و در هزینه‌ها نیز صرفه‌جویی کند.

کالین ویلسون، جراح پیوند مجموعه بیمارستان‌های Tyne نیوکسل و یکی از سرپرستان پروژه در این باره می‌گوید: «اهدای عضو بهترین راه‌حل ممکن برای بیمارانی است که یکی از اعضای بدن‌شان از کار می‌افتد. با این حال، ترس از به کار نیفتادن اعضای پیوندی، باعث می‌شود بعضی از آن‌ها بدون استفاده بمانند. نرم‌افزار OrQA کیفیت و سلامت عضو پیوندی را ارزیابی می‌کند و آن را به جراحان نشان می‌دهد؛ این فناوری بدین ترتیب می‌تواند شمار عمل‌های موفقیت‌آمیز پیوند عضو را افزایش دهد و به طول عمر بیماران بیفزاید.»

مؤسسه ملی تحقیقات بهداشت‌ و درمان (NIHR) یک میلیون یورو در این پروژه سرمایه‌گذاری کرده است. در واقع، سیستم OrQA مانند مدل‌های تشخیص چهره عمل می‌کند، اما به جای ویژگی‌های چهره، کیفیت و سلامت عضو پیوندی را ارزیابی می‌نماید.

پژوهشگران برآورد کرده‌اند که این سیستم جدید، بی‌شک تعداد عمل‌های پیوند کلیه و کبد را به ترتیب ۲۰۰ و ۱۰۰ مورد در سال افزایش خواهد داد.

حسن اگیل، رئیس مرکز رایانش تصویری دانشگاه بردفورد، در این باره می‌افزاید: «وقتی عضو جدیدی برای پیوند در اختیار جراحان قرار می‌گیرد، آن‌ها برای ارزیابی آن عضو جدید در محل حاضر می‌شوند؛ گاهی اوقات، نتیجه ارزیابی نشان می‌دهد که آن عضو، غیر قابل استفاده است. در حقیقت، الگوریتم به‌کاررفته در OrQA بر اساس هزاران هزار تصویر از اعضای بدن آموزش می‌بیند، تا در نهایت بتواند با دقت بیشتری اعضای پیوندی را ارزیابی کند. بدین ترتیب، جراحان تصویر عضو موردنظر را در OrQA آپلود می‌کنند و سیستم بهترین نحوه استفاده از آن عضو را به آن‌ها نشان می‌دهد.»

نکته اینجاست که درحال‌حاضر، نزدیک به ۷,۰۰۰ بیمار در لیست انتظار پیوند عضو هستند. از سوی دیگر، اعضای پیوندی تنها برای مدت زمان محدودی خارج از بدن سالم می‌مانند؛ به همین دلیل است که بسیار اهمیت دارد در این باره سریع و درست تصمیم‌گیری شود.

لوسی چپل، مدیر ارشد اجرایی NIHR نیز در این مورد می‌افزاید: «الگوریتم OrQA در چارچوب برنامه اختراعات نوآورانه توسعه یافته است و این موضوع باعث می‌شود تعداد عمل‌های موفقیت‌آمیز پیوند کلیه و کبد افزایش یابد. این سیستم به‌خوبی نشان می‌دهد که هوش مصنوعی به منظور ارتقای خدمات بهداشت‌ و درمان کاربرد ویژه‌ای دارد. در واقع، این فناوری‌ها نویدبخش نجات جان انسان‌ها و بهبود کیفیت زندگی‌شان خواهند بود.»

سیستم OrQA تاکنون در حوزه عمل‌های پیوند کلیه، کبد و لوزالمعده ارزیابی شده و مورد آزمایش قرار گرفته است. پیش‌بینی‌ها حاکی از این هستند که این نرم‌افزار طی دو سال آینده، آمادگی لازم را کسب خواهد کرد که از NHS مجوز لازم را دریافت کند.