معرفی پرفروش‌ترین کتاب های هوش مصنوعی سال
تیم تحریریه- ۱۲ شهریور ۱۴۰۲
با وجود رشد تولید محتوای دیجیتال و محتوای تصویری و ویدئویی، هنوز هستند کسانی که ترجیح می‌دهند با خواندن کتاب، اطلاعاتشان را درباره موضوعاتی که به آن علاقه دارند، افزایش دهند. هر سال کتابهای زیادی درباره هوش مصنوعی برای طیف‌های مختلفی از مخاطبان نوشته می‌شود. در این مقاله به ۲۲ کتاب هوش مصنوعی اشاره کرده‌ایم که برای مخاطبان عام و مدیران کسب‌وکارها مناسب است. از این تعداد، سه کتاب اول جزو پرفروش‌ترین کتابهای هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۱ هستند و نه اثر بعدی در فهرست بهترین کتابهای هوش مصنوعی ۲۰۲۳-۲۰۲۲ جای دارند. ما قطعاً کتابهای فارسی در حوزه هوش مصنوعی را فراموش نخواهیم کرد و تعدادی از آن‌ها را در انتهای این مقاله معرفی می‌کنیم. البته لازم به ذکر است، برای خواندن تعدادی از کتابهای این فهرست، داشتن آشنایی اولیه با ریاضیات و پایتون ضروری است.
کتابهای هوش مصنوعی پرفروش
1. تحلیل یادگیری ماشین با اسکیت لرن، کراس و تنسورفلو:
مفاهیم، ابزارها و تکنیک‌هایی برای ساخت یک سیستم هوشمند
پرفروش‌ترین کتاب هوش مصنوعی سال 2021 نوشته ارلین گرون است. اگرچه این کتاب در مورد هوش مصنوعی است، اما محتوای آن بیش از همه برای برنامه‌نویسان مناسب است و راهکارهایی برای استفاده از کتابخانه‌های یادگیری عمیق به آن‌ها ارائه داده است. این روزها حتی برنامه‌نویسانی که تقریباً هیچ اطلاعاتی از فناوری یادگیری ماشین ندارند هم می‌توانند از این فناوری استفاده کنند و در این کتاب توضیح داده می‌شود که چطور باید چنین کاری را بکنند. همچنین هر فصل از این کتاب تمریناتی دارد که به تثبیت آموخته‌های افراد از این کتاب کمک شایانی خواهد کرد.
2. ابر هوشمندی: مسیرها، خطرات، استراتژی‌ها
همواره بزرگ‌ترین نگرانی مردم دنیا هنگام فکر کردن به فناوری هوش مصنوعی و پیشرفت‌های آن، این است که آیا این فناوری قدرت تسخیر دنیا و نابودی انسان را دارد؟ درنتیجه عجیب نیست که دومین کتاب پرفروش سال 2021 کتابی مرتبط با این موضوع است. در این کتاب به سوالاتی مانند وقتی هوش مصنوعی از هوش عمومی قوی‌تر شود چه می‌شود و آیا نماینده‌های هوش مصنوعی قرار است ما را نابود کرده یا نجاتمان دهند، پاسخ داده شده است. در واقع نیک بوستروم در این کتاب توضیحاتی درباره آینده مبتنی بر هوش مصنوعی و شرایطی که برای ابر هوش مصنوعی و هوش انسان پیش خواهد آمد، نوشته است.
3. یادگیری ماشین در الگوریتم‌های معاملاتی:
مدل‌های پیش‌بینی برای استخراج سیگنال‌های بازار و داده‌های جایگزین برای استراتژی‌های معاملاتی سیستمی با پایتون
در سالی که بیت‌کوین به اوج قیمت تاریخ خود رسید و توجه دنیا را بیش از پیش به بازارهای معاملاتی و تریدینگ جلب کرد، سومین کتاب پرفروش سال کتابی بود که به معاملات الگوریتمی پرداخته بود. این کتاب درباره هوش مصنوعی نوشته و به کاربردهای یادگیری ماشین در طراحی استراتژی معاملاتی با استفاده از کتابخانه‌های یادگیری عمیق، اشاره دارد. در حقیقت این کتاب با استفاده از فناوری‌های پردازش زبان طبیعی و یادگیری عمیق کمک می‌کند تا تریدرها سیگنال‌های معاملاتی بازار و داده‌های جایگزین را بشناسند.
4. هوش مصنوعی: رویکردی مدرن
«هوش مصنوعی: رویکردی مدرن» نوشته استوارت جی راسل و پیتر نورویگ، ضمن آنکه در لیست بهترین کتابهای هوش مصنوعی ۲۰۲۳-۲۰۲۲ قرار گرفته، به‌عنوان یک کتاب درسی پرکاربرد در دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی نیز تبدیل گردیده است. این کتاب با پوشش گسترده موضوعات و توضیحات واضح، خوانندگان را مجذوب خود ساخته و درک آن‌ها از دنیای شگفت‌انگیز هوش مصنوعی را عمیق‌تر می‌سازد. «هوش مصنوعی: رویکردی مدرن» مروری جامع بر آخرین تکنیک‌های هوش مصنوعی، از جمله یادگیری ماشینی، پردازش زبان طبیعی و شبکه‌های عصبی دارد. نویسندگان در این اثر به عمق الگوریتم‌ها و مفاهیم ریاضی مبتنی بر هوش مصنوعی پی برده‌اند و با توضیحات واضح و مثال‌های پرتعداد خود، آن را به مرجعی استاندارد برای دانشجویان، محققان و دست‌اندرکاران هوش مصنوعی در سراسر جهان تبدیل کرده‌اند.
5. زندگی ۳٫۰: انسان بودن در عصر هوش مصنوعی
کتاب «زندگی ۳٫۰» نوشته مکس تگمارک، برای هر کسی که می‌خواهد از پیشرفت‌های اخیر هوش مصنوعی و تأثیرات بالقوه آن بر آینده بشر مطلع باشد، اثری خواندنی است. تگمارک در این کتاب، سؤالات مهمی در خصوص پیامدهای باهوش‌تر شدن هوش مصنوعی نسبت به انسان‌ها و نوع آینده‌ای که می‌خواهیم با کمک این فناوری ایجاد نماییم، مطرح می‌کند. این کتاب تأمل‌برانگیز خوانندگان را تشویق می‌کند، تا در بحث‌های مربوط با آینده هوش مصنوعی مشارکت نمایند و پیامدهای اقدامات انسانی در توسعه و اجرای فناوری هوش مصنوعی را در نظر بگیرند. کتاب مذکور به‌عنوان یکی از بهترین کتابهای هوش مصنوعی ۲۰۲۳-۲۰۲۲، طیف گسترده‌ای از دیدگاه‌ها را ارائه می‌دهد و به موضوعات بحث‌برانگیزی همچون محدودیت‌های فیزیکی زندگی در کیهان می‌پردازد.
6. ابرقدرت‌های هوش مصنوعی: چین، سیلیکون‌ولی و نظم نوین جهانی
کتاب پرفروش «ابرقدرت‌های هوش مصنوعی» را کسانی باید بخوانند که علاقه‌مند به درک وضعیت فعلی و آینده هوش مصنوعی و تأثیر آن بر جامعه هستند. دکتر کای فو لی، دانشمند و نویسنده بزرگ هوش مصنوعی در این کتاب استدلال می‌کند که چگونه چین با سرعت غیرمنتظره‌ای در زمینه هوش مصنوعی به ایالات‌متحده رسیده است و این اتفاق برای آینده سیاست و اقتصاد جهانی چه معنایی دارد. لی پیش‌بینی می‌کند که هوش مصنوعی تأثیرات قابل‌توجهی بر کسب‌وکارهای یقه آبی و یقه‌سفید خواهد داشت. این نویسنده با تکیه بر تجربه خود به‌عنوان مدیر اجرایی اپل، مایکروسافت و گوگل و همچنین اداره یک صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر در چین، سلطه هوش مصنوعی چین را به اخلاق کاری قوی‌تر و استانداردهای حفظ حریم خصوصی ضعیف‌تر این کشور نسبت می‌دهد. لی در‌نهایت پیش‌بینی می‌کند که چین در زمینه هوش مصنوعی از ایالات‌متحده پیشی خواهد گرفت. «ابرقدرت‌های هوش مصنوعی» بینش شگفت‌انگیزی از چشم‌انداز دیجیتالی و سیاسی هوش مصنوعی و اینکه چگونه آینده جهان ما را شکل خواهد داد، ارائه می‌دهد.
7. انقلاب هوش مصنوعی در پزشکی: GPT-4 و فراتر از آن
در میان بهترین کتابهای هوش مصنوعی ۲۰۲۳ – ۲۰۲۲، کتاب «انقلاب هوش مصنوعی در پزشکی: GPT-4 و فراتر از آن»، نوشته پیتر لی، کری گلدبرگ و آیزاک کوهان، برای کسانی که علاقه‌مند به تلاقی فناوری و پزشکی هستند، اثری خواندنی، جذاب و آموزنده خواهد بود. این کتاب که توسط تیمی از متخصصان در زمینه هوش مصنوعی و مراقبت‌های بهداشتی نوشته شده، ضمن بررسی مدل زبانی GPT-4 و آخرین پیشرفت‌ها در پردازش زبان طبیعی، یک نمای کلی از تغییرات سریع صنعت مراقبت‌های بهداشتی، توسط هوش مصنوعی ارائه می‌دهد. این اثر، همچنین، نگاهی اجمالی به آینده فناوری پزشکی و پتانسیل آن، به‌منظور بهبود نتایج برای بیماران و متحول کردن روش‌های پزشکی دارد. از کشف دارو گرفته تا مراقبت از بیمار، نویسندگان این کتاب روش‌هایی را بررسی می‌کنند که در آن‌ها می‌توان از هوش مصنوعی برای بهبود هر جنبه‌ای از مراقبت‌های بهداشتی و همچنین مسائل اخلاقی و فلسفی پیرامون آن استفاده نمود که با ادغام عمیق‌تر هوش مصنوعی در زندگی‌مان به وجود می‌آیند.
8. من، انسان: هوش مصنوعی، اتوماسیون و تلاش برای بازپس‌گیری آنچه ما را منحصر‌به‌فرد می‌کند
اگر می‌خواهید از پیشرفت‌های قرن بیست‌ویکم جلوتر باشید، خواندن کتاب «من، انسان» را به شما پیشنهاد می‌کنیم، زیرا از معدود کتاب‌هایی است که توسط یک روان‌شناس نوشته شده و با رویکردی کاملاً متفاوت به مقوله هوش مصنوعی پرداخته است. این کتاب نوشته توماس چامورو پریموزیک، در فوریه ۲۰۲۳ منتشر شده و به‌جای تمرکز صرف بر جنبه‌های تکنولوژیکی هوش مصنوعی، رابطه پیچیده میان انسان و فناوری را نیز بررسی می‌کند. «من، انسان» کاوشی جامع از فواید بالقوه و اثرات منفی هوش مصنوعی ارائه می‌کند و دیدگاه متفاوتی در زمینه هوش مصنوعی از جنبه روان‌شناختی در اختیار خوانندگان قرار می‌دهد. در این کتاب جذاب، نویسنده با تکیه بر تحقیقات پیشرفته خود در زمینه روان‌شناسی، علوم اعصاب و سایر زمینه‌ها، چشم‌انداز قانع‌کننده‌ای از این موضوع ارائه می‌دهد که چگونه می‌توانیم از قدرت هوش مصنوعی استفاده کنیم و در‌عین‌حال، انسانیت خود را نیز حفظ نماییم.
9. یک جاده
بسیاری از افراد در فهرست بهترین کتابهای هوش مصنوعی ۲۰۲۳-۲۰۲۲ تنها به‌دنبال کتابهای فنی هستند، در‌حالی‌که به‌عنوان شخصی که به هوش مصنوعی علاقه‌مند است، این موضوع اهمیت دارد که نه‌تنها کتابهای تخصصی، بلکه کتابهای غیرفنی این حوزه را نیز بررسی نماید. به عنوان مثال، «یک جاده» یک رمان تجربی جذاب است که توسط هوش مصنوعی نوشته شده و راس گودوین این کتاب را گردآوری کرده است. برای نوشتن این رمان، هوش مصنوعی به حسگرها و یک ماشین‌تحریر قابل‌حمل متصل گردیده. این اثر در سال ۲۰۱۸ بدون هیچ‌گونه ویرایشی منتشر شد.
10. هوش مصنوعی به زبان ساده
«هوش مصنوعی به زبان ساده» نوشته بلی ویتبای، مقدمه‌ای عالی برای دنیای پیچیده و به‌سرعت در حال تکامل هوش مصنوعی است. این کتاب به زبانی واضح و قابل‌درک نوشته شده و این ویژگی صرف‌نظر از پیشینه فنی، آن را برای همه قابل‌درک می‌سازد. نویسنده در این اثر کوشیده تا یک نمای جامع از هوش مصنوعی، یادگیری ماشینی، یادگیری عمیق و پردازش زبان طبیعی به خواننده ارائه دهد. «هوش مصنوعی به زبان ساده» یک منبع عالی برای مبتدیانی است که می‌خواهند اصول هوش مصنوعی و کاربردهای عملی آن را در صنایع مختلف، از مراقبت‌های بهداشتی و مالی گرفته تا حمل‌و‌نقل و تولید درک کنند.
11. یادگیری عمیق
چه یک مبتدی کنجکاو باشید یا یک حرفه‌ای با‌تجربه، کتاب «یادگیری عمیق» برای هر کسی که به‌دنبال پیشرفت در دنیای هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی است، منبعی خواندنی خواهد بود. کتاب مذکور مبانی نظری یادگیری عمیق را پوشش داده و کاربردهای عملی آن در زمینه‌های مختلف همچون بینایی کامپیوتر، پردازش زبان طبیعی و رباتیک را بررسی می‌کند. «یادگیری عمیق» برای کسانی که به‌دنبال گسترش دانش و مهارت‌های خود در این زمینه هستند، منبعی ضروری به شمار می‌‌رود. این کتاب که توسط یکی از پدرخوانده‌های هوش مصنوعی، یعنی «یوشوا بنجیو» تألیف شده است، به دلیل توضیحات واضح و روشنگرانه خود از یک موضوع پیچیده، تحسین گسترده‌ای به دست آورده و توانسته نام خود را در فهرست بهترین کتابهای هوش مصنوعی ۲۰۲۳-۲۰۲۲ بگنجاند. این تألیف، مقدمه‌ای جامع و در دسترس برای مقوله یادگیری عمیق بوده و به منبعی پرکاربرد برای دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد و همچنین مهندسان نرم‌افزار، محققان و دست‌اندرکاران این حوزه تبدیل گردیده است.
12. عصر هوش مصنوعی و آینده ما انسان‌ها
کتاب «عصر هوش مصنوعی و آینده ما انسان‌ها»، با ایده‌های جسورانه و نثر جذابش، برای هر فردی که به دنبال درک تغییرات عمیقی است که آینده ما را در عصر هوش مصنوعی شکل می‌دهد، خواندنی خواهد بود. این کتاب که توسط تیمی از افراد برجسته از‌جمله هنری کیسینجر، اریک اشمیت و دانیل هوتنلوچر نوشته شده است، مروری متقاعدکننده و روشنگرانه بر آخرین پیشرفت‌ها و روندهای هوش مصنوعی داشته، ضمن آنکه به بررسی دقیق تأثیر این فناوری بر جامعه، سیاست و فرهنگ نیز می‌پردازد. این کتاب همچنین به بررسی مسائل اخلاقی و فلسفی پیرامون هوش مصنوعی پرداخته و بینش‌هایی ارائه می‌کند در مورد اینکه چگونه می‌توانیم با حفظ ارزش‌ها و انسانیت خود در این دوره تحول‌آفرین و جدید حرکت کنیم. به‌طورکلی، «عصر هوش مصنوعی و آینده ما انسان‌ها» را می‌توان یک اثر خواندنی و جذاب دانست که به شما درک عمیق‌تری از نقش هوش مصنوعی در شکل‌دهی آینده می‌دهد.
به غیر از این سه کتاب، امکان خرید دیگر کتاب‌ها که پرفروش‌ترین‌های هوش مصنوعی هستند نیز از طریق آمازون میسر است.
معرفی پرفروش‌ترین کتاب هوش مصنوعی فارسی
هوش مصنوعی
کتاب «هوش مصنوعی» جزو پرفروش‌ترین کتابهای هوش مصنوعی فارسی در سال جاری است. مریم آقاجانی به عنوان نویسنده این کتاب، تمامی موضوعات مرتبط با هوش مصنوعی، از سطح مقدماتی تا سطوح پیشرفته آن را توضیح می‌دهد. بر این اساس، خواندن این کتاب برای تمامی فعالان و پژوهشگران حوزه کامپیوتر و کسانی که می‌خواهند در خصوص فناوری هوش مصنوعی بیشتر بدانند، مفید خواهد بود.
معرفی 9 کتاب هوش مصنوعی برای علاقه‌مندان و سرمایه‌گذاران
1.هوش مصنوعی؛رهیافتی مدرن(ویراست سوم)
شاید انتخاب بهترین کتاب هوش مصنوعی کار سختی باشد؛ اما بی‌شک این کتاب یکی از بهترین‌هاست. کتاب هوش مصنوعی؛رهیافتی مدرن نوشته استوارت راسل و پیتر نوریگ از مشهورترین کتاب‌ها برای شروع یادگیری هوش مصنوعی است. ویراست سوم این کتاب آخرین تغییرات و پیشرفت‌های حوزه هوش مصنوعی را نیز در برمی‌گیرد و در مقایسه با ویراست سال 2003 آن تغییرات زیادی در کتاب اعمال شده است. مطالب افزوده شده به این کتاب هوش مصنوعی شامل موضوعاتی چون بازشناسی گفتار، ماشین ترجمه، خودروهای خودران و ربات‌های خانگی می‌شود.
2. موتورهای هوش مصنوعی: درآمدی آموزشی بر ریاضیات یادگیری عمیق
کتاب موتورهای هوش مصنوعی: درآمدی آموزشی بر ریاضیات یادگیری عمیق را جیمز استون نوشته است. در این کتاب هوش مصنوعی مهم‌ترین الگوریتم‌های یادگیری عمیق توضیح داده می‌شود و منطق ریاضیاتی پشت این الگوریتم‌ها به‌صورت مفصل به بحث گذاشته می‌شود. این کتاب را می‌توان یکی از بهترین مقدمه‌ها به الگوریتم‌های هوش مصنوعی دانست که برای مبتدیان بسیار مناسب است.
3.هوش مصنوعی با مثال
هوش مصنوعی با مثال نوشته دنیس روتمن تلاش می‌کند تا نحوه کار سیستمهای هوش مصنوعی را با مثال‌های عینی و ملموس برای خواننده توضیح دهد. یکی از مهم‌ترین مشکلات کسانی که می‌خواهند هوش مصنوعی را شروع کنند این است که درکی از مشکلات عینی و واقعی که هوش مصنوعی به‌دنبال حل آن‌هاست ندارند. با خواندن این کتاب خواننده درمی‌یابد که چگونه هوش مصنوعی می‌کوشد که برای حل مشکلی روزمره سیستمی مبتنی‌بر الگوریتم‌های هوش مصنوعی تولید کند. همچنین در این کتاب هوش مصنوعی خواننده با نحوه کار مدل‌های یادگیری ماشین آشنا می‌شود و کاربردهای AI در حوزه‌هایی مانند بلاکچین را نیز می‌آموزد.
پس از خواندن کتاب، خواننده درکی از بنیادهای هوش مصنوعی خواهد داشت و روش کار سیستمهای هوش مصنوعی را با مثال‌های عینی خواهد فهمید. برای درک مطالب این کتاب هوش مصنوعی آشنایی اولیه با پایتون و مباحث آماری ضروری است.
4.هوش مصنوعی و یادگیری ماشین
هوش مصنوعی و یادگیری ماشین را چاندرا اس.اس.وی نوشته است. مخاطب هدف این کتاب دانشجویان کارشناسی رشته کامپیوترند و بنابراین این کتاب هوش مصنوعی بیشتر یک کتاب درسی است. نقطه قوت این کتاب نیز توضیح مباحث انتزاعی با استفاده از مثال‌های کاربردی و واقعی است. علاوه بر بحث‌هایی که درباره رابطه میان هوش مصنوعی و یادگیری ماشین می‌توانید در این کتاب بیابید، مطالبی نیز درباره انواع یادگیری مثل یادگیری نظارتی، غیرنظارتی و تقویتی هم در کتاب آورده شده است. از دیگر نقاط قوت کتاب استفاده از شبه‌کدها در توضیح هر کدام از این مباحث است که درک مطالب را برای خواننده راحت‌تر می‌سازد.
5.بنیادهای هوش مصنوعی: درآمدی غیرفنی
کتاب بنیادهای هوش مصنوعی: درآمدی غیرفنی تلاش می‌کند فهمی کلی از هوش مصنوعی و تاثیرات آن به مخاطب عرضه کند. این کتاب هوش مصنوعی را تام تاولی نوشته است. نقطه قوت این کتاب که آن را برای علاقه‌مندان تازه‌کار هوش مصنوعی جذاب می‌سازد تلاشی است که نویسنده برای توضیح غیرفنی مفاهیمی مثل یادگیری ماشین، یادگیری عمیق، پردازش زبان طبیعی، رباتیک و نظایر آن دارد. در بخش‌های پایانی کتاب نویسنده تصویری از تاثیرات آینده هوش مصنوعی ترسیم می‌کند.
6.هوش مصنوعی:
راهنمای ضروری برای مبتدیان در هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، رباتیک، اینترنت اشیا، شبکه‌های عصبی، یادگیری عمیق، یادگیری تقویتی و آینده ما
احتمالاً عنوان کتاب در نگاه اول کمی طولانی و عجیب به نظر می‌رسد. اما نباید فراموش کنید که این کتاب کتابی مقدماتی است. در این کتاب هوش مصنوعی نیل ویلکینز، نویسنده کتاب، نگاهی اجمالی به حوزه‌های مختلف هوش مصنوعی دارد. کتاب با کلیشه‌های نادرستی که درباره هوش مصنوعی وجود دارد آغاز می‌شود. سپس تعریف ساده‌ای از برخی از مفاهیم اساسی هوش مصنوعی داده می‌شود و بعد بخش اصلی کتاب آغاز می‌شود.
7.دوره اول در هوش مصنوعی
دیپاک خمانی، نویسنده کتاب، رهیافتی پایین به بالا را در این کتاب هوش مصنوعی در پیش گرفته است. کتاب بیشتر درباره استراتژی‌های اساسی و اولیه در حل هوشمند مسائل واقعی است.
8.هوش مصنوعی کاربردی: کتاب راهنمای مدیران کسب‌وکارها
امروز دیگر علاقه‌مندان هوش مصنوعی دانش‌آموزان و دانشجویان نیستند. گروه مهم دیگری هم هستند که با علاقه تغییرات حوزه هوش مصنوعی را دنبال می‌کنند: سرمایه‌گذاران و مدیران کسب‌وکارها. کتابی که ماریا یائو با همکاری همکارانش نوشته راهنمایی عملی است برای بالا بردن بهره‌وری در سازمان‌ها و بهبود بخشیدن به کیفیت زندگی مشتریان با استفاده از هوش مصنوعی.
مسئله پیوند بازار هوش مصنوعی و سرمایه‌گذاران همواره از بحث‌های چالش‌برانگیز استارتاپ‌ها و کسبوکار هوش مصنوعی بوده است. از این نظر سرمایه‌گذاران با خواندن این کتاب هوش مصنوعی می‌توانند تصویری کلی از هوش مصنوعی داشته باشند. تمرکز اصلی این کتاب بر استفاده از یادگیری ماشین و هوش مصنوعی در حل مشکلات عینی سازمان‌ها و کسب‌وکارهاست. این کتاب را می‌توان یکی از بهترین مقدمه‌ها برای رهبران کسب‌وکارهایی دانست که ارزش واقعی به‌کارگیری فناوری یادگیری ماشین را در شرکت‌هایشان درک کرده‌اند.
9.هوش مصنوعی در بهداشت و درمان
ماجان ام‌دی و پاراگ سورش در این کتاب ظرفیت‌های هوش مصنوعی را برای به کار بستن آن در حوزه بهداشت و درمان بررسی می‌کنند. کتاب هوش مصنوعی با مثال‌هایی از پزشکی امروز آغاز می‌شود و در ادامه به امکان‌های تحول‌آفرین استفاده از هوش مصنوعی در بهداشت و درمان می‌رسد. از نقاط قوت این کتاب بحث‌هایی است که درباره مسائل اخلاقی استفاده از هوش مصنوعی در حوزه پزشکی دارد.
چنانچه شما هم کتاب هوش مصنوعی مفیدی می‌شناسید که در این مطلب به آن اشاره نشده در قسمت کامنت‌ها به ما معرفی کنید.
مکتوبات حوزه هوش مصنوعی در ایران
هوش مصنوعی ابزاری است که می‌تواند به ماشین‌ها قدرت اندیشیدن بدهد. به دنبال قابلیت اندیشیدن، ماشین می‌تواند انتخاب کند و تصمیم بگیرد. می‌تواند صاحب اراده شده و در بسیاری از روندهای موجود در زندگی و تمدن انسانی، جایگزین نیروی کار شود. این چشم‌انداز منجر شده تا بسیاری از کشورهای جهان برای توسعه هوش مصنوعی و ادغام‌سازی هر چه بیشتر آن با صنایع مختلف مانند کشاورزی، دامپروری، عمران و ساخت‌وساز، نفت و گاز، صنعت دریانوردی و نیز راه و شهرسازی برنامه‌ریزی‌های بلند مدتی انجام دهند.
باتوجه‌به اهمیت هوش مصنوعی در توسعه صنایع کشور، محققان و دانشجویان بسیاری به‌سوی فراگیری این رشته و تولید دانش در این زمینه روی آورده‌اند. اما در حال حاضر شتاب توسعه هوش مصنوعی در کشورمان در مقایسه با سایر کشورهای منطقه و جهان بسیار اندک است. به بیان دیگر می‌توان گفت که در زمینه تولید نظریه‌های هوش مصنوعی و تجزیه‌وتحلیل‌های علمی در سطح جهان، رتبه قابل قبولی را کسب کرده‌ایم. اگرچه مقصود از پژوهش در هوش مصنوعی فراهم‌کردن شرایطی است که بتوان به کمک آن به هوشمندسازی روندهای زندگی پرداخت، اما در کشورمان جریان فکری نیز وجود دارد که می‌کوشد تنها در زمینه تولید علم هوش مصنوعی فعالیت کند.
اگرچه در چند وقت اخیر با توجه به مطالبه مبارک رهبر معظم انقلاب درباره کاربست هر چه بیشتر هوش مصنوعی در روندهای زندگی، شاهد توجه چشمگیر متخصصان و محققان هوش مصنوعی، خاصه کنشگران این عرصه هستیم. این موضوع سبب جنب‌وجوش بسیاری در کشور و به‌خصوص در میان کنشگران هوش مصنوعی شد. اما همچنان در عرصه مکتوبات داخلی حوزه هوش مصنوعی دچار ضعف هستیم و هنگامی که تألیفات موجود به زبان فارسی در زمینه هوش مصنوعی را تورق کنیم، متوجه این ضعف خواهیم شد که البته پس از مطالبه رهبر معظم انقلاب، این نقصان نیز به‌تدریج در حال رفع شدن است.
معرفی کتاب های هوش مصنوعی فارسی و ایرانی
واقعیت آن است که از جنبه توسعه هوش مصنوعی در کشور، خاصه در بعد مکتوبات تألیفی به زبان فارسی شاهد توسعه چشمگیری نسبت به قبل نیستیم. بر اساس بررسی این مقاله، کارهای منتشر شده در این زمینه یا قدیمی هستند و از تحولات حوزه هوش مصنوعی فاصله گرفته‌اند. یا صرفاً معطوف به تحولات خارج از کشور در زمینه هوش مصنوعی بوده و به زبان لاتین و یا درباره آثاری که به زبان لاتین نوشته شده است پرداخته‌اند. از طرفی، تألیفات خلاقانه به زبان انگلیسی نیز نمی‌تواند مخاطبان عمومی در سطح کشور پیدا کند، اگرچه می‌تواند رتبه علمی کشورمان به لحاظ تولید علم در زمینه هوش مصنوعی را افزایش دهد، اما بدون تردید بخش مهمی از جامعه نمی‌توانند مخاطب نظریات و ایده‌های تولید شده در این زمینه باشند.
اکنون به پاره‌ای از تألیفات فارسی موجود در زمینه هوش مصنوعی خواهیم پرداخت. لازم به ذکر است که منبعی که این آثار از آن گردآوری شده است، کتابخانه ملی کشور بوده و به همین دلیل برخی از آثار بدون توضیح درج خواهند شد.
- کتابخانه‌های پایتون برای هوش مصنوعی، نوشته ساسان کرمی‌زاده
کتابخانه‌ها در دنیای کدنویسی، کدهای آماده و ذخیره شده‌ای هستند که برنامه‌نویس می‌تواند از آن‌ها استفاده کند. مدت‌زمان برنامه‌نویسی با این روش بسیار کوتاه خواهد شد. در این کتاب، نویسنده به بررسی کتابخانه‌های زبان پایتون که یکی از قدرتمندترین زبان‌های برنامه‌نویسی حال حاضر جهان است می‌پردازد.
- هوش مصنوعی، نوشته مهدیه شادی
این کتاب مشتمل بر درس‌نامه‌ای جامع برای هوش مصنوعی است. دانشجویان و محصلانی که علاقه‌مند به تحصیل در رشته هوش مصنوعی هستند، می‌توانند با مطالعه این کتاب و نیز تمرین تست‌های درج شده در آن، برای آزمون‌های هوش مصنوعی، به‌ویژه برای ورود به مقطع ارشد آماده شوند.
- هوش مصنوعی در یک نگاه، نوشته سمیه بیات
نویسنده این کتاب، کوشیده است تا جلد نخست کتاب استوارت جاناتان راسل و پیتر نورویگ را شرح و بسط بدهد. این تألیف از جمله کارهای فارسی است که معطوف به توضیح و بررسی یک اثر مهم خارجی است.
- حل مسائل هوش مصنوعی: قابل‌استفاده دانشجویان مهندسی و علوم کامپیوتر، فناوری اطلاعات ومتاترونیک، نوشته رامین رهنمون
باتوجه‌به اهمیتی که اثر جاناتان استوارت در زمینه هوش مصنوعی دارد، بسیاری از نویسندگان و از جمله نویسنده این کتاب، کوشیده است تا به بررسی و شرح و بسط این اثر بپردازد.
- هوش مصنوعی. نوشته نگار ایلاقی
نویسنده این کتاب کوشیده است تا بسته‌های آموزشی برای دانشجویان هوش مصنوعی فراهم کند تا بتوانند با موفقیت در دوره‌ای کارشناسی ارشد فراگیر (پیام‌نور) شرکت کنند.
- دروس تخصصی هوش مصنوعی. نوشته امیر آسیایی طاهری
نویسنده این کتاب به گردآوری خلاصه‌ای از دروس رشته هوش مصنوعی پرداخته است. دانشجویان می‌توانند با مطالعه این کتاب نسبت به دروسی که ضریب بالایی در آزمون این رشته دارند، مطلع شوند.
- هوش مصنوعی. نوشته رضوانه امانتی کاشانی
- هوش مصنوعی. نوشته جواد حمید زاده و دیگران
- هوش مصنوعی: مفاهیم، اجرائیات و الزامات. نوشته علیرضا احمدی‌نژاد
- کاربرد هوش مصنوعی در تشخیص بیماری‌های قلبی. نوشته رهبر زارعی
- هوش مصنوعی: برگرفته از کتاب راسل و نورویگ. نوشته سعید فرخی و رضا اکبری
فصلنامه «دیده‌بان هوش مصنوعی»
سال ۱۳۹۷ بود که مجموعه دیده‌بان هوش مصنوعی، فعالیت خود را آغاز کرد؛ هدف از تشکیل این مجموعه، قراردادن محتوای تحلیلی و توصیفی دست اول هوش مصنوعی در دسترس فعالان اکوسیستم هوش مصنوعی کشور و علاقه‌مندان فناوری‌های نوین بود.
طی ۶ سال فعالیت خود، مجموعه دیده‌بان هوش مصنوعی موفق به انتشار چندین جلد کتاب و نشریه با موضوعیت هوش مصنوعی و فناوری‌های مرتبط شد و موفق شد علاوه‌بر تأمین اطلاعات اولیه تصمیم‌گیران و بازیگران اصلی این زیست‌بوم، به عنوان مرجعی معتبر و قابل‌اطمینان نزد اساتید، دانشجویان و پژوهشگران شناخته شود.
سخن آخر
همان‌طور که مشخص شد، اغلب تألیفات فعلی موجود در زمینه هوش مصنوعی به زبان فارسی، آن‌چنان عمیق نیستند. بیشتر آن‌ها معطوف به تولید محتوا برای دانشجویان ورودی رشته هوش مصنوعی در دانشگاه هستند. اما همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، در کنار نهضت ترجمه آثار انگلیسی در زمینه هوش مصنوعی و نیز تأکیدات رهبر معظم انقلاب می‌توان این انتظار را داشت که حرکت آغاز شده برای تولید علم به زبان فارسی در زمینه هوش مصنوعی در کشور بیشتر از گذشته رایج شود و شاهد آثار عمیقی به زبان فارسی درباره هوش مصنوعی باشیم.
