بهترین دانشگاه‌های دنیا برای تحصیل در رشته یادگیری ماشین
تیم تحریریه- ۲ بهمن ۱۴۰۰
هوش مصنوعی امروزه به‌عنوان یک ابزار مهم برای توسعه صنایع زیربنایی و صنایع وابسته توصیف می‌شود. بر همین اساس است که بازارهای سرمایه‌گذاری در حوزه هوش مصنوعی رفته‌رفته درحال‌توسعه هستند و این موضوع اهمیت تحصیل در رشته یادگیری ماشین و هوش مصنوعی را دوچندان کرده است. بر اساس آمارهای منتشر شده در این زمینه پیش‌بینی می‌شود تا سال 2025، حجم سرمایه در گردش موجود در این بازار به 180 میلیارد دلار برسد. همچنین، نرخ رشد سالانه هوش مصنوعی در بین 2020 تا 2027 به میزان 33.2 درصد تخمین زده شده است.
برخی دیگر از آمارها پیش‌بینی می‌کنند که تا سال 2025 حجم سرمایه در گردش بازار این فناوری، خاصه در آمریکا که مرکز توسعه هوش مصنوعی جهان به‌حساب می‌آید، به 126 میلیارد دلار خواهد رسید. این آمار و نیز خلاصه گزارشی که در ادامه می‌آید، در واقع بیانگر علاقه مفرط جهان به هوش مصنوعی است.
بنا بر یک مطالعه انجام شده، تعداد دستیارهای صوتی مجهز به هوش مصنوعی تا سال 2023 به 8 میلیارد عدد خواهد رسید. همچنین، متخصصین توقع دارند که تا سال 2025 بازار جهانی هوش مصنوعی به 60 میلیارد دلار سرمایه در گردش دست پیدا کند. این موضوع توسعه روزمره هوش مصنوعی در زندگی و صنایع مختلف را رقم می‌زند. به‌عنوان نمونه در دستیار صوتی الکسا، تاکنون 66 هزار نوع فناوری و مهارت به کمک هوش مصنوعی توسعه داده شده است.
تولید ناخالص جهانی تا سال 2030 به کمک هوش مصنوعی به 15.7 تریلیون دلار افزایش پیدا خواهد کرد. بسیاری از کسب‌وکارها اعلام کرده‌اند که با استفاده از فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی توانسته‌اند تا 40 درصد بهره‌وری در کسب‌وکارشان را تجربه کنند. سرمایه‌گذاری بر روی استارت‌آپ‌های هوش مصنوعی از سال 2000 تاکنون شش برابر افزایش‌یافته است. همچنین، بیش از 77 درصد از دستگاه‌هایی که در طول زندگی روزمره استفاده می‌کنیم، سطحی از توسعه بر پایه هوش مصنوعی را در خود دارد.
[irp posts=”24094″]بنابراین پیداست که هوش مصنوعی در رگ و ریشه‌های زندگی روزمره نفوذ کرده و هر روز بیش از گذشته بر شدت این نفوذ نیز افزوده خواهد شد؛ لذا غیرمنتظره نیست اگر بگوییم زیرشاخه‌های هوش مصنوعی امروزه جزو جذاب‌ترین مشاغل دنیا به‌حساب می‌آیند. به گفته لینکدین، مشاغل زیرمجموعه این فناوری از سال 2019 32 درصد افزایش تقاضا را تجربه کرده‌اند. باتوجه‌به این شرایط، دشوار نیست که بفهمیم هوش مصنوعی به‌سرعت در حال پیشرفت است و می‌تواند آینده بسیار درخشانی داشته باشد. اما یک مسئله باقی ماند. مسئله‌ای که منجر به نگارش این مقاله شده است و آن تحصیل دانشجویان در رشته‌های هوش مصنوعی است.
به بیان دیگر، اهمیت هوش مصنوعی منجر به رشد تقاضای بازار، و نیز به‌موازات آن رشد نهادهای آموزشی گردیده است. این موضوع خواسته و ناخواسته بیش از آنکه به دانشجویان و علاقه‌مندان به رشته‌های هوش مصنوعی کمک کند، منجر به آشفتگی آن‌ها خواهد شد. بر همین اساس است که باید مقالات متعدد آموزشی و پژوهشی در این زمینه تألیف شود تا علاقه‌مندان به هوش مصنوعی به کمک این دست از محتواهای تولید شده بتوانند راه درست را با انتخاب مؤسسات آموزش عالی معتبر پیدا کنند. ما در این مقاله نیز می‌کوشیم به دنبال پاسخ به این مشکل، بر روی رشته یادگیری ماشین تمرکز کرده و معتبرترین مراکز آموزشی جهان را مرور کنیم تا از خلال آن، محصلان و محققان بتوانند دقیق‌تر از گذشته تصمیم بگیرند.
هوش مصنوعی و یادگیری ماشین
هوش مصنوعی شاخه‌ای از دانش است که به شبیه‌سازی هوش انسانی در ماشین‌ها می‌اندیشد. فناوری هوش مصنوعی می‌کوشد این هدف را به کمک رشته‌ها و شاخه‌های متفاوت انجام دهد که یکی از آن‌ها یادگیری ماشین است. برای درک مفهوم یادگیری ماشین، باید ابتدا خود مفهوم یادگیری درک شود. یادگیری یکی از کارکردهای غریزی مغز انسان است. آدمی با استفاده از تجربیاتش می‌آموزد. می‌فهمد، تصمیم می‌گیرد و عمل می‌کند؛ بنابراین عمل‌کردن و تصمیم گرفتن به‌واقع بخشی از همان فرایند یادگیری است که با تجربه‌کردن شکل می‌گیرد.
متخصصین برای طراحی همین ساختار در هوش مصنوعی سعی کردند تا برای این کار یک الگوریتم عمومی طراحی کنند که بتواند داده‌ها را دریافت و سپس بر اساس آن‌ها منطق درک خود از واقعیت را بسازد؛ بنابراین در این معنا در رشته یادگیری ماشین، متخصصین سعی نمی‌کنند تا به‌ازای هر دستوری برنامه‌نویسی لازم را انجام دهند. بلکه به نحوی الگوریتم عمومی را طراحی می‌کنند که ماشین بتواند به کمک آن تجربه‌ها و یا داده‌های ورودی‌اش را درک کند.
انواع یادگیری ماشین
تا به امروز دانشمندان از سه نوع یادگیری ماشین صحبت کرده‌اند. این سه نوع یادگیری به شرح زیر هستند.
- یادگیری نظارت شده: در این حالت سیستم از نمونه‌های پیش‌بینی شده‌ای که دارد می‌تواند الگویی مشابه برای تحلیل بسازد. به بیان دیگر در این نوع یادگیری ورودی و خروجی به سیستم داده می‌شود
- یادگیری نظارت نشده: در این حالت الگوریتم خود به‌تنهایی به دنبال ساختن سازه مطلوب برای تجزیه‌وتحلیل خواهد رفت. به بیان دیگر سیستم در این حالت فقط دارای ورودی است
- یادگیری تقویت شده: این حالت عمیق‌ترین نوع یادگیری است که در آن یک الگوریتم عمومی در تعامل پویا با محیط می‌تواند به سازه مطلوب برای تحلیل، یعنی خروجی و نیز دریافت ورودی‌های دلخواه دست پیدا کند
از تاریخ 1950 که آلن تورینگ در مقاله خود «امکان فهم جهان از سوی ماشین‌ها» را به پرسش کشید تا به امروز هوش مصنوعی توانسته است در عرصه‌های متفاوتی به پرسش تورینگ پاسخ مثبت بدهد. یکی از این عرصه‌ها همان‌طور که شاهد آن هستیم، یادگیری ماشین است. در این رشته از هوش مصنوعی، ماشین به نحوی خود بنیاد می‌فهمد و عمل می‌کند و نیازی به برنامه‌نویسی خط به خط برای اعلان رفتارها و واکنش‌های او نیست.
کشورهای برتر جهان برای تحصیل در رشته یادگیری ماشین و هوش مصنوعی
پیش از آنکه به بررسی دانشگاه‌های جهان بپردازیم، لازم است تا کشورهای مطلوب دانشجویان هوش مصنوعی و خاصه علاقه‌مندان به یادگیری ماشین را بررسی کنیم. در ادامه برترین کشورهای جهان برای دانشجویان هوش مصنوعی و یادگیری ماشین را لیست خواهیم کرد.
- ایالات متحده آمریکا: این کشور نه‌تنها قلب تجارت هوش مصنوعی جهان به‌حساب می‌آید. بلکه مرکز صدور فناوری و پیشرانه توسعه هوش مصنوعی جهان به شمار می‌رود. دانشجویان می‌توانند برای مقطع A. آمریکا را در نظر داشته باشند. اگرچه باید توجه کرد که آمریکا به نسبت سایر کشورها گران‌تر بوده و الزامات سختگیرانه‌ای برای صدور روادید نظیر تافل 89 موردنیاز است
- استرالیا: این کشور نسبت به آمریکا ارزان‌تر است. اما آن‌چنان که باید در مقایسه با ایالات متحده در هوش مصنوعی حرفه‌ای نیست. یکی از شاخه‌های محبوب هوش مصنوعی در این کشور یادگیری عمیق است
- آلمان: آلمان از آمریکا و استرالیا ارزان‌تر است و به‌عنوان قلب صنعتی هوش مصنوعی در اروپا به‌حساب می‌آید. شرکت‌های پیشرو بسیاری در این کشور وجود دارند که به طور ماهانه تکنولوژی‌های جدیدی را به جهان ارائه می‌کنند
- ایرلند: در این کشور کیفیت آموزش بسیار بالا است. خاصه دانشجویان فنی درصورتی‌که بتوانند در این کشور مشغول به تحصیل شوند، می‌توانند موقعیت‌های شغلی خوبی را در پیش روی خود تجربه کنند و این تا حد زیادی ناشی از اهمیت مدرک این کشور و مهارت‌های آموزش آکادمیک آن است. برای ورود به ایرلند شما به تافل، آیلتس و GRE نیاز پیدا می‌کنید
- کانادا: جالب است بدانید که جمعیت بسیار زیادی از هندی‌ها این کشور را مقصد مهاجرت و تحصیل خود قرار می‌دهند. زیرا امکانات آن خوب است و کیفیت آموزش در دانشگاه‌های این کشور بسیار بالا است. این کشور نیز نسبت به آمریکا ارزان‌تر بوده و دانشجویان می‌توانند خود را با موقعیت‌های شغلی متعددی پیدا کنند. ارزش دریافت درجه علمی A. از این کشور بسیار بالا است و جزو معتبرترین مدارک جهان در زمینه هوش مصنوعی به‌حساب می‌آید
- انگلستان: در این کشور شما شاهد فعالیت استارت‌آپ‌های متنوعی خواهید بود. این یعنی موقعیت‌های شغلی فراوانی پیش روی شما قرار خواهد داشت. علاوه‌برآن، ساختار هزینه‌های این کشور ارزان است و شما می‌توانید یک زندگی دانشجویی مطلوب را در آن تجربه کنید.
برترین دانشگاه‌های جهان برای تحصیل رشته یادگیری ماشین
در ادامه بر اساس گزارشی که نشریه Towards AI در سال 2022 در زمینه یادگیری ماشین منتشر کرده است، به بررسی برترین دانشگاه‌های جهان در زمینه تحصیل رشته یادگیری ماشین می‌پردازیم. لازم به ذکر است که نشریه Towards AI یک مجله پیش‌گام در زمینه هوش مصنوعی به‌حساب می‌آید و دارای جایگاه قابل‌توجهی در جهان است.
Carnegie Mellon University
دانشگاه کارنگی ملون در زمینه پژوهش و تدریس یادگیری ماشین رتبه یک دارد. همچنین، در زمینه هوش مصنوعی نیز دارای رتبه یکم در جهان است. این دانشگاه دارای یک دوره برنامه کارشناسی ارشد یادگیری ماشین است. طول دوره به مدت 9 ماه تا 2 سال بوده و محل برگزاری آن پتسبورگ و پنسیلوانیا است. آنچه که در این دوره تدریس می‌شود عبارت است از یادگیری ماشین پیشرفته، آمار، تحقیق، یادگیری ماشین آماری، تجزیه‌وتحلیل داده، هوش مصنوعی و علم داده است.
University of California — Berkeley
دانشگاه برکلی در زمینه یادگیری ماشین دارای رتبه دوم پژوهشی است. دوره موجود در این دانشگاه تحت عنوان کارشناس ارشد در علوم داده است. طول این دوره بیش از 2 سال بوده و مکان اصلی برگزاری آن در برکلی کالیفرنیا خواهد بود. دروس و سرفصل‌های این دوره آموزشی عبارت است از: طراحی تحقیق، مهندسی داده، یادگیری ماشین، داده‌کاوی، اخلاق و حریم خصوص، تجسم داده‌ها، علوم کامپیوتری، تجزیه‌وتحلیل. می‌توانید
Stanford University
این دانشگاه در زمینه هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، رتبه سوم جهان را دارد. همچنین، برنامه یادگیری ماشین در این دانشگاه تحت عنوان کارشناسی ارشد علوم کامپیوتری برگزار می‌شود. مدت این دوره بین یک تا دو سال است. مکان این دوره نیز در کالیفرنیا و دانشگاه استنفورد خواهد بود. سرفصل‌هایی که در این دوره تدریس خواهد شد عبارتاند از: مبانی و نظریه ریاضیات، سیستمهای کامپیوتری، برنامه‌های کاربردی، تحقیق، هوش مصنوعی.
Massachusetts Institute of Technology
این دانشگاه در زمینه یادگیری ماشین دارای رتبه چهارم و نیز در هوش مصنوعی رتبه پنجم دارد. دوره این دانشگاه تحت عنوان کارشناسی ارشد EECS فعال بوده و طول آن حدود 2 سال است. این دوره در کمبریج و ماساچوست برگزار خواهد شد. سرفصل‌هایی که در این دوره بررسی می‌شوند عبارتاند از:
- معماری کامپیوتر
- طراحی منطق
- علوم کامپیوتر
- ریاضیات عمیق
- مهندسی برق
- هوش مصنوعی
Cornell University
رشته یادگیری ماشین در این دانشگاه رتبه پنجم را دارد. در هوش مصنوعی اما با اندکی اختلاف، توانمندی‌های این دانشگاه در رتبه دوم قرار دارد. برنامه یادگیری ماشین در این دانشگاه تحت نام کارشناسی ارشد علوم کامپیوتری ارائه می‌شود. مدت دوره دو سال بوده و مکان برگزاری آن ایتاکای نیویورک است. حوزه‌هایی که این دوره مطالعاتی بر روی آن تمرکز کرده عبارت است از:
- هوش مصنوعی
- یادگیری ماشین
- علوم کامپیوتری
- نظریه سیستم‌ها
- نظریه و محاسبات
- زبان‌های برنامه‌نویسی و منطق
- محاسبات علمی و برنامه‌های کاربردی
University of California — San Diego (UCSD)
دوره یادگیری ماشین در این دانشگاه تحت نام کارشناسی ارشد علوم کامپیوتر برگزار خواهد شد. رتبه پژوهشی این دانشگاه در زمینه یادگیری ماشین شش بوده و نیز در زمینه هوش مصنوعی دارای رتبه دوازده است. طول دوره 2 سال بوده و مکان برگزاری آن در کالیفرنیا – سن‌دیه‌گو خواهد بود. سرفصل‌های این دوره شامل معماری کامپیوتر، طراحی منطق، علوم کامپیوتر، ریاضیات عمیق، مهندسی برق، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین است. این دوره همچنین بر روی حوزه‌هایی تمرکز دارد که پاره‌ای از آن‌ها در ادامه ذکر خواهد شد.
- یادگیری ماشین
- هوش مصنوعی
- NLP
- بینایی کامپیوتر
- یادگیری عمیق
- داده‌کاوی
- وب و بازیابی اطلاعات
Georgia Institute of Technology
این دانشگاه در زمینه یادگیری ماشین رتبه ششم را داشته و در حوزه پژوهش هوش مصنوعی دارای رتبه 16 بوده است. دوره یادگیری ماشین در این دانشگاه تحت عنوان کارشناسی ارشد علوم کامپیوتری ارائه می‌شود. طول دوره آن شامل دو سال است و مکان آن در آتلانتای ایالت جورجیا قرار دارد. سرفصل‌های این دوره شامل یادگیری ماشینی پیشرفته، آمار، تحقیق، یادگیری ماشینی پیشرفته، تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و هوش مصنوعی است. این دوره آموزشی بر روی حوزه‌هایی نظیر یادگیری ماشینی، هوش مصنوعی، NLP، بینایی کامپیوتر، یادگیری عمیق، داده‌کاوی، وب و بازاریابی اطلاعات، علوم کامپیوتری است.
University of Washington
این دانشگاه در حوزه یادگیری ماشین رتبه هفتم و هوش مصنوعی رتبه ششم را دارد. دوره این دانشگاه تحت عنوان کارشناسی ارشد در علوم کامپیوتر، کارشناسی ارشد علوم داده معرفی شده است. این دوره در سیاتل واشنگتن برگزار خواهد شد و به مدت 2 سال نیز به طول می‌انجامد. سرفصل‌های این دوره نیز عبارت است از:
- معماری کامپیوتر
- طراحی منطق
- علوم کامپیوتر
- ریاضیات عمیق
- هوش مصنوعی
- علم داده
University of California — Los Angeles (UCLA)
رتبه دانشگاه کالیفرنیا – لس‌آنجلس در زمینه هوش مصنوعی هفتم و در زمینه یادگیری ماشین هشتم است. در این دانشگاه دوره مورد اشاره تحت نام کارشناسی ارشد علوم کامپیوتر معرفی شده و دو سال به طول می‌انجامد. سرفصل‌ها و دوره‌های یادگیری ماشین در این دانشگاه مشابه دانشگاه سن‌دیه‌گو بوده و می‌توانید
University of Illinois at Urbana-Champaign (UIUC)
دوره یادگیری کامپیوتر در این دانشگاه در قالب دوره کارشناسی ارشد علوم کامپیوتر برگزار خواهد شد. طول دوره به مدت 1 تا 2 سال است. همچنین، مکان برگزاری این دوره در ایلینوی قرار دارد. گفتنی است که سرفصل‌ها و حوزه‌های این دوره مشابه دوره یادگیری ماشین در دانشگاه سن‌دیه‌گو بوده و گفتنی است که رتبه مطالعاتی این دانشگاه در زمینه هوش مصنوعی چهارم و در زمینه یادگیری ماشین نهم بوده است.
سخن پایانی
در این مقاله علاوه بر آنکه از ضرورت و چیستی رشته یادگیری ماشین صحبت کردیم، همچنین کوشیدیم تا جایگاه این رشته را در بهترین کشورهای جهان بررسی کنیم. در نهایت مشخص کردیم که کدام دانشگاه‌ها در زمینه یادگیری ماشین دارای برترین رتبه و جایگاه هستند. اما زمانی که دقیق‌تر به محتوای گردآورده شده بنگریم، ملاحظات دیگری نیز خواهیم داشت که شامل دو نکته است.
نخست آنکه رشته یادگیری ماشین هرگز به‌تنهایی یک محتوای یکسان را در بر نمی‌گیرد. به بیان دیگر یادگیری ماشین در کنار فناوری‌های دیگر می‌تواند کارآمد باشد. به همین دلیل است که سرفصل‌های متنوعی در کنار یادگیری ماشین قرار می‌گیرند. نکته دیگر مربوط به تمرکز دانشگاه‌های برتر جهان در ایالات متحده است. این موضوع نشان از یکه‌تازی این کشور در جمع‌آوری ثروت انسانی جهان و ساختاربندی این نیرو برای توسعه هوش مصنوعی در شاخه‌های متنوع آن دارد. فراتر از این موارد، یکی دیگر از دستاوردهای این مقاله، مشخص‌شدن این نکته است که نیروی متخصص که منحصراً توسط دانشگاه‌ها تربیت می‌شوند، نیروی پیشرانه توسعه هوش مصنوعی به‌حساب می‌آیند.
