نگاهی به مطالعات جدید متا در حوزه هوش مصنوعی

شرکت متا به‌تازگی اعلام کرده است که در پژوهشی بلند‌مدت برای مطالعه مغز انسان، همکاری خواهد داشت. این شرکت قصد دارد از نتایج این مطالعه برای «هدایت توسعه هوش مصنوعی» استفاده کند، تا به کمک این شرکت، فناوری هوش مصنوعی بتواند گفتار و متن را به‌خوبی انسان‌ها پردازش کند و بدین طریق، مطالعات جدید متا در حوزه هوش مصنوعی انجام خواهد گرفت.

در همین راستا «تولید فکر از زبان» جدیدترین گامی است که به‌عنوان مطالعات جدید متا در حوزه هوش مصنوعی برای دستیابی به معجزه‌ای در یادگیری ماشین برداشته شده است. در واقع، متا قصد دارد بفهمد در مغز افراد هنگام پردازش زبان چه می‌گذرد. سپس از داده‌هایی که به دست می‌آورد، برای توسعه یک هوش مصنوعی با قابلیت درک زبان استفاده کند.

طبق گفته‌های هوش مصنوعی شرکت متا، این شرکت دو سال گذشته را صرف توسعه یک سیستم هوش مصنوعی برای پردازش دیتاست اطلاعات امواج مغزی کرده است، تا متوجه شود مغز چگونه ارتباطات را مدیریت می‌کند.

در حال حاضر، این شرکت، با همکاری پژوهشگران دیگر، در تلاش است، تا دیتابیس مختص به خود را ایجاد کند.

همکاران ما نیز در نورواسپین در حال ایجاد یک دیتابیس تصویربرداری عصبی اصلی برای گسترش این پژوهش هستند، تا به‌گونه‌ای مفید مطالعات جدید متا در حوزه هوش مصنوعی شکل گیرد. دیتابیس، مدل‌های یادگیری عمیق، کدها و مقالات تحقیقاتی حاصل از این تلاش‌ها به صورت متن‌باز ارائه داده شده تا هم در انجمن‌های هوش مصنوعی و هم عصب‌شناسی به اکتشافات کمک کنند.

این فعالیت‌ها بخشی از سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌تر هوش مصنوعی شرکت متا در راستای توسعه هوش مصنوعی در سطح انسانی است که می‌تواند بدون نظارت بیاموزد. این طرح برای ایجاد یک رمزگشای سرتاسری برای مغز انسان است. این امر مستلزم ساخت یک شبکه عصبی است که می‌تواند داده‌های خام امواج مغزی را به کلمات یا تصاویر ترجمه کند.

گزارش متا در ادامه، تحت عنوان «به سوی هوش مصنوعی شبه‌انسانی»، به موضوعات جالب‌تری اشاره می‌کند. از جمله اینکه:

به طور کلی، مطالعات حاکی از این هستند که بین مغز و مدل‌های هوش مصنوعی احتمالاً شباهت‌های قابل سنجشی وجود دارند و این شباهت‌ها می‌توانند به ایجاد دیدگاه‌های جدید در مورد نحوه عملکرد مغز کمک کنند. بدین شکل، راهکار‌های جدیدی شکل می‌گیرند؛ جایی که عصب‌شناسی، به هوشمندتر شدن هوش مصنوعی کمک می‌کند و در نتیجه، از طریق این مطالعات جدید متا در حوزه هوش مصنوعی به کشف شگفتی‌های مغز منجر خواهد شد.

به نظر می‌رسد متا در اینجا مسیر OpenAI را در پیش گرفته است. هر دو شرکت، علاقه خاصی به توسعه هوش عمومی مصنوعی دارند؛ هوش مصنوعی عمومی، فناوری است که به طور کلی قادر به انجام کارهای یک انسان است.

در واقع، متا با تمرکز بر ساخت متاورس، کمی ساده‌لوحی به خرج داده، در حالی که OpenAI ادعا می‌کند که AGI تنها مأموریت آن است. با این حال، هر دو یک رویه را در پیش گرفته‌اند و آن این است که از طریق پردازش زبان طبیعی سعی در بازگشت به AGI داشته‌اند.

البته مشخص نیست پیش‌بینی گفتار از طریق امواج مغزی چگونه منجر به قابلیت تشخیص گفتار در سطح انسان می‌شود. همان‌طور که مشخص نیست GPT-3 یا هر مولّد متنی چگونه در آینده می‌تواند به خلق AGI منجر شود.

با این حال، بحثی که وجود دارد این است که به‌منظور تکمیل مطالعات جدید متا در حوزه هوش مصنوعی به جای یک هدف روشن، محققان صرفاً در تلاش‌اند، تا با حل مسائل کلی (و پراکنده) در مسیر دستیابی به AGI گامی به جلو بردارند؛ اما این نظریه نیز وجود دارد که یادگیری عمیق قدرت کافی برای تقلید مؤثر از مغز انسان را ندارد، تا ماشین‌هایی قادر به استدلال در سطح انسان را توسعه دهد.

در پایان، مطالعات جدید متا در حوزه هوش مصنوعی به‌نوعی در توسعه مدل‌های یادگیری ماشینی برای تجزیه و تحلیل فعالیت مغز مهم است و ممکن است برای درک بیشتر ما از نحوه عملکرد مغز مفید باشد.

اما به سختی می‌توان این دستاورد را جزو اقداماتی دانست که به خلق ماشین‌هایی قادر به استدلال شبه‌انسانی منجر می‌شوند، چون به هوش مصنوعی یاد نمی‌دهند که گفتار را درک کند، بلکه به آن یاد می‌دهند تا فعالیت امواج مغزی را پیش‌بینی کند.

بر اساس پژوهش‌هایی که در اعلامیه شرکت نیز به آن‌ها اشاره شده است، به نظر می‌رسد که متا در قیاس با تسلا یا OpenAI نتوانسته به آن فوت کوزه‌گری دست یابد که دیدگاه‌های مبتنی بر داده‌ را تبدیل به هوش مصنوعی کند؛ به‌‌خصوص اینکه با توجه به ظهور اپتیموس، می‌توان گفت تسلا نقش مهمی در دستیابی به AGI ایفا می‌کند؛ چون از دنیای واقعی می‌آموزد. (ایلان ماسک، 19 ژانویه 2022 در @elonmusk)

در پایان این مبحث قابل ذکر است که اهمیت مطالعات جدید متا در حوزه هوش مصنوعی ثابت کرده است که فعالان در این خصوص باید به اهمیت این فناوری پی ببرند و البته شرکت‌های بزرگ فناوری دیگر نباید هرگونه پیشرفتی در عرصه هوش مصنوعی را طوری جلوه دهند که انگار راهی تا دستیابی به ربات‌های هوشمند و هوش مصنوعی عمومی باقی نمانده است. شاید زمان آن نیز رسیده است که رویکرد متفاوتی برای تحقق AGI در نظر گرفته شود.

جدیدترین اخبار هوش مصنوعی ایران و جهان را با هوشیو دنبال کنید