دبیرکل انجمن هوش مصنوعی و اقتصاد دیجیتال ایران: دولت جدید باید برای دیپلماسی فناوری برنامه‌ریزی کند
پریسا سلامتی- ۲۱ مرداد ۱۴۰۳
انجمن صنفی هوش مصنوعی ایران باهدف ارتقا و توسعه فناوری هوش مصنوعی در کشور، از اردیبهشت‌ماه امسال به طور رسمی فعالیت‌های خود را آغاز کرده است. این انجمن با شناسایی ظرفیت‌های داخلی و پاسخگویی به نیازهای مختلف، نقش مهمی در رشد اقتصاد دیجیتال و فناوری هوش مصنوعی ایفا می‌کند.
از ایده تا اجرا انجمن هوش مصنوعی و اقتصاد دیجیتال ایران
داوود مسعودی، درباره هدف و چگونگی تأسیس انجمن گفت: «انجمن صنفی هوش مصنوعی ایران توسط جمعی از فعالان حوزه هوش مصنوعی و صنایع مرتبط تأسیس شد. ایده اولیه تشکیل انجمن در پاییز گذشته مطرح شد و پس از مراحل قانونی در دی‌ماه به ثبت رسید. هدف اصلی ما ارتقا و توسعه فناوری هوش مصنوعی در کشور است و به همین منظور فعالیت‌های خود را از اردیبهشت امسال به طور رسمی آغاز کردیم.»
او درباره اهداف و فعالیت‌های اصلی انجمن افزود: «یکی از اهداف اصلی انجمن، شناسایی ظرفیت‌های موجود در حوزه هوش مصنوعی است. این ظرفیت‌ها شامل دانشجویان، اساتید، فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، شرکت‌های فعال در حوزه دیجیتال و هوش مصنوعی و افراد حقیقی می‌شود.»
پس از شناسایی ظرفیت‌های موجود در حوزه هوش مصنوعی، نیاز به راهکارهایی برای جذب این افراد است. دبیرکل انجمن درباره تعامل انجمن با دانشگاه‌ها و شرکت‌ها توضیح داد: «ما فراخوان‌هایی عمومی در دانشگاه‌ها و شرکت‌ها منتشر کرده‌ایم تا بتوانیم افراد و شرکت‌های علاقه‌مند را جذب کنیم. انجمن پروژه‌هایی را در حوزه‌های مختلف تعریف می‌کند و با افرادی که جذب شده‌اند، این پروژه‌ها را به انجام می‌رسانیم. یکی از وظایف مهم ما تسهیل ارتباط بین سازمان‌ها و متخصصان هوش مصنوعی است تا بتوانیم نیازهای مختلف را شناسایی و پاسخ دهیم.»
انجمن برای انجام فعالیت‌های خود با نهادهای گوناگونی در ارتباط است. مسعودی دراین‌رابطه گفت: «ما نیازهای کشور را در حوزه‌های مختلف شناسایی می‌کنیم و با نهادهای مختلفی چون دولت، مجلس و قوه قضاییه در ارتباط هستیم تا بتوانیم این نیازها را به بهترین نحو پاسخ دهیم.»
او درباره راه‌های تأمین منابع مالی این مجموعه گفت: «انجمن از طریق عضویت شرکت‌ها و افراد حقیقی درآمدزایی می‌کند. عضویت در انجمن برای شرکت‌ها سالیانه ۵ میلیون تومان و برای افراد حقیقی ۱ میلیون تومان است. همچنین با برگزاری دوره‌های آموزشی و پروژه‌های مختلف، منابع مالی خود را تأمین می‌کنیم.»
قوانین بیمه و مالیات برای فناوری جدید مناسب نیست
در ادامه، داوود مسعودی درباره فعالیت انجمن در حوزه آموزش و فرهنگ‌سازی از راه‌های گوناگون توضیح داد. او اظهار داشت: «ما در زمینه فرهنگ‌سازی و آموزش نیز فعالیت داریم. دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت و بلندمدت برای مدیران و کارشناسان بخش‌های دولتی و خصوصی برگزار می‌کنیم تا آن‌ها با کاربردهای هوش مصنوعی در صنعت و سازمان خود آشنا شوند. همچنین به دانشگاه‌ها کمک می‌کنیم تا رشته‌ها و دوره‌های تخصصی هوش مصنوعی را برگزار کنند و دانشجویان را با فناوری‌های روز آموزش دهیم.»
یکی از چالش‌های اصلی انجمن حول محور مسائل مالی و بیمه است. مسعودی در این باره بیان کرد: «یکی از چالش‌های مهم ما مسائل مالیاتی و بیمه‌ای است که با قوانین سنتی نوشته شده‌اند و برای فناوری‌های جدید مناسب نیستند. ما با شناسایی این مشکلات و تلاش برای رفع آن‌ها، به شرکت‌ها و افراد فعال در این حوزه کمک می‌کنیم.»
دیپلماسی فناوری در اولویت دولت جدید
مسعودی به نکته مهمی درباره ارتباط قدرت و سهم داشتن در فناوری هوش مصنوعی اشاره کرد و گفت: «من معتقدم که درگذشته می‌گفتند کشوری که شیر نفت را در دست دارد، قدرت در دست اوست، اما ازاین‌پس هر کس فناوری هوش مصنوعی را در اختیار داشته باشد، قدرت را در دست خواهد داشت. این فناوری را نمی‌توان با دیگر فناوری‌ها مقایسه کرد، زیرا واقعاً باعث تحول در زندگی‌ها و کسب‌وکارها می‌شود.»
او ادامه داد: «اگر می‌خواهیم در آینده جهانی جایگاهی داشته باشیم، باید در حوزه فناوری هوش مصنوعی قدرت داشته و فقط به مصرف‌کننده تبدیل نشویم. احتمال می‌دهم تا سه یا چهار سال آینده، هوش مصنوعی به موضوعی مشابه انرژی هسته‌ای تبدیل شود. پس از آن که تعدادی از کشورها به اهداف خود رسیدند، پروتکل‌هایی برای محدودکردن دسترسی دیگر کشورها به این فناوری تعریف خواهند کرد.»دبیرکل انجمن هوش مصنوعی و اقتصاد دیجیتال به وظایف دولت جدید در این حوزه اشاره کرد. او در این باره گفت: «پیش‌بینی من این است که به نقطه‌ای خواهیم رسید که تعدادی از کشورها معاهده‌ای تنظیم کرده یا سازمانی راه‌اندازی می‌کنند که دیگر کشورها باید تابع قوانین آن باشند. اما در حال حاضر فضا برای دسترسی به این فناوری باز است و ما باید خود را در سطح اول نگه داریم. «دیپلماسی فناوری» نکته‌ای است که معتقدم دولت جدید باید آن را مدنظر قرار دهد و در برنامه‌های جدید خود برای آن تدابیری بیندیشد و آن را در اولویت‌های بالا قرار دهد.»
ضعف ایران در استفاده از ظرفیت‌ها
او در ادامه افزود: «تلاش انجمن بر این است که ایران را به یکی از کشورهای پیشرو در حوزه هوش مصنوعی تبدیل کرده و از ظرفیت‌های انسانی و فنی کشور برای ارائه خدمات و محصولات به سایر کشورها بهره ببرد.»
دبیر انجمن هوش مصنوعی، همچنین درباره برنامه‌های آینده این سازمان گفت: «ایران در حوزه آموزش و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی رتبه بالایی در دنیا دارد، اما در استفاده از این نیروها و فناوری‌های جدید ضعف دارد. ما تلاش می‌کنیم تا جایگاه ایران را در منطقه و دنیا بهبود بخشیم و از ظرفیت‌های موجود برای ارائه خدمات و محصولات به سایر کشورها استفاده کنیم. با عضویت ایران در سازمان‌هایی چون شانگهای، امیدواریم بتوانیم زمان دستیابی به اهداف خود را کوتاه‌تر کنیم.»
در ادامه داوود مسعودی در پاسخ به این سؤال که آیا انجمن در فعالیت‌های نمایشگاهی و بین‌المللی هم نقش دارد، گفت: «ما در برگزاری نمایشگاه‌های مختلف نیز نقش فعالی داریم. به‌عنوان‌مثال، نمایشگاهی در شهریورماه در منطقه آزاد کیش با حضور کشورهای مختلف برگزار می‌شود که ما در برنامه‌ریزی و اجرای آن نقش مهمی داریم. این نمایشگاه‌ها فرصتی مناسب برای معرفی ظرفیت‌های داخلی و جذب بازدیدکنندگان خارجی به‌خصوص کشورهای عربی است که با ایجاد امتیازهایی مانند امتیازهای گمرکی برای آن‌ها، می‌توانند جذب بازار ایران شوند.»
تفاوت میان انجمن هوش مصنوعی و اقتصاد دیجیتال ایران و سازمان ملی هوش مصنوعی
بعد از بازگشایی سازمان ملی هوش مصنوعی، یکی از سال‌هایی که در ذهن افراد ایجاد می‌شود، تفاوت انجمن صنفی هوش مصنوعی با سازمان ملی هوش مصنوعی است. مسعودی در این باره توضیح داد: «انجمن صنفی هوش مصنوعی یک سازمان خصوصی است که وظیفه شناسایی ظرفیت‌ها و ارائه آموزش‌های تخصصی را بر عهده دارد. در مقابل، سازمان ملی هوش مصنوعی یک سازمان دولتی است که وظیفه سیاست‌گذاری و هماهنگی در سطوح مختلف دولتی را بر عهده دارد و به مدیریت کلی امور هوش مصنوعی در کشور می‌پردازد.»
درنهایت، انجمن صنفی هوش مصنوعی ایران باهدف ارتقا و توسعه فناوری هوش مصنوعی در کشور تأسیس شده است و با شناسایی ظرفیت‌های داخلی و پاسخگویی به نیازهای متنوع کشور، به رشد اقتصاد دیجیتال و فناوری هوش مصنوعی کمک می‌کند. این انجمن با برگزاری دوره‌های آموزشی، پروژه‌های مختلف، و تعامل با نهادهای دولتی و خصوصی، بهبود جایگاه ایران در حوزه هوش مصنوعی را هدف قرار داده است.
