
چین میخواهد تا سال ۲۰۳۵ با «AI+» اقتصاد خود را بازنویسی کند
هفته گذشته، شورای دولتی چین از برنامهای بلندپروازانه با عنوان «AI+» رونمایی کرد؛ طرحی ۱۰ ساله که هدف آن ادغام کامل هوش مصنوعی در همه بخشهای اقتصاد تا سال ۲۰۳۵ است. بر اساس این طرح، هوش مصنوعی قرار است به «موتور اصلی رشد اقتصادی چین» تبدیل شود؛ تحولی که بسیاری آن را با انقلاب اینترنت مقایسه میکنند.
چین در سالهای اخیر بهطور گسترده از هوش مصنوعی در زیرساختهای خود بهره گرفته است؛ از صنعت و هواشناسی گرفته تا خودروهای خودران ساخت این کشور؛ تفاوت بزرگ چین با ایالات متحده در این است که پکن به جای تمرکز صرف بر مدلهای پرزرقوبرق تولید متن و تصویر، سرمایهگذاریهای کلان خود را روی کاربردهای عملی و زیرساختی متمرکز کرده است.
رقابت تنگاتنگ با آمریکا
آمارها نشان میدهد آمریکا در سال ۲۰۲۴ حدود ۱۲ برابر بیشتر از چین روی توسعه هوش مصنوعی هزینه کرده است. با این حال، چین تنها چند ماه از نظر شاخصهای کلیدی هوش مصنوعی از ایالات متحده عقبتر است. این در حالی است که در آمریکا، بخش عمدهای از توسعه در انحصار چند غول فناوری قرار دارد و خروجی آن بیشتر ابزارهای مصرفگرا مثل چتباتها و تولیدکنندههای تصویر است.
از سوی دیگر، دولت آمریکا روی پروژهای عظیم به ارزش ۵۰۰ میلیارد دلار متمرکز شده که هدف آن نزدیکتر شدن به هوش مصنوعی همسطح انسان است. اما چین مسیر متفاوتی را برگزیده و سرمایههای دولتی را به سمت استارتاپها و پروژههای کاربردی هدایت میکند. اوایل امسال نیز یک صندوق سرمایهگذاری دولتی به ارزش ۸.۴ میلیارد دلار برای حمایت از استارتاپهای هوش مصنوعی راهاندازی شد که در کنار بانکها و صندوقهای محلی، به توسعه کاربردهای عملی اختصاص یافته است.
شهر آینده چین
نمونه بارز این رویکرد در شهر تازهتأسیس «شیونگآن» در استان هِبِی مشاهده میشود؛ شهری که از سال ۲۰۱۷ با هدف ادغام فناوریهای نوین ساخته شده است. در این شهر، شبکه ۵G، هوش مصنوعی، خودروهای خودران و انرژیهای تجدیدپذیر بهصورت یکپارچه طراحی شدهاند. شرکت چینی DeepSeek تقریباً در همه سطوح شهر حضور دارد؛ از برنامهریزی کشاورزی گرفته تا کافههای رباتیک و حتی مدیریت تماسهای مردمی با شهرداری.
آیندهای نامعلوم اما پرشتاب
کارشناسان معتقدند پکن هوش مصنوعی را نه بهعنوان فناوری آینده، بلکه بهعنوان ابزاری برای همین امروز میبیند. با این حال، موفقیت یا شکست این طرح هنوز قطعی نیست. چین پیشتر نیز تجربههای متفاوتی در اجرای پروژههای ملی بزرگ داشته است. با این وجود، شتاب سرمایهگذاری و تمرکز این کشور بر کاربردهای عملی نشان میدهد که رقابت جهانی بر سر هوش مصنوعی وارد مرحلهای تازه شده است.