اسناد محرمانه پرده از روابط مالی پیچیده میان OpenAI و مایکروسافت برداشتند

پس از یک سال معاملات سنگین و شایعات مربوط به عرضه اولیه سهام، فشار نظارتی بر وضعیت مالی OpenAI شدت گرفته است. اکنون اسناد فاش‌شده توسط بلاگر فناوری اد زیتِرون تصویر واضح‌تری از درآمدها و هزینه‌های محاسباتی این غول هوش مصنوعی ارائه می‌کنند.

بر اساس این اسناد، در سال ۲۰۲۴ مایکروسافت ۴۹۳.۸ میلیون دلار از محل سهم درآمد خود از OpenAI دریافت کرده است. این رقم در سه‌ماهه‌های اول تا سوم سال ۲۰۲۵ به ۸۶۵.۸ میلیون دلار افزایش یافته. گفته می‌شود بر اساس توافق پیشین، مایکروسافت که بیش از ۱۳ میلیارد دلار در OpenAI سرمایه‌گذاری کرده، حدود ۲۰ درصد از درآمد این شرکت را دریافت می‌کند اگرچه این درصد به طور رسمی توسط طرفین تأیید نشده است.

ماجرا زمانی جالب‌تر می‌شود که بدانیم مایکروسافت نیز بخشی از درآمد Bing و سرویس Azure OpenAI را به OpenAI بازمی‌گرداند حدود ۲۰ درصد. موتور جستجوی Bing از مدل‌های هوش مصنوعی OpenAI بهره می‌گیرد و Azure OpenAI نیز دسترسی ابری به مدل‌ها را برای توسعه‌دهندگان و کسب‌وکارها فراهم می‌کند. با این حال، پرداخت‌های لو‌رفته صرفاً به سهم درآمد خالص مایکروسافت اشاره دارند، نه درآمد ناخالص، و ارقام بازگشتی از Bing و Azure از این عدد کسر شده‌اند.

با استفاده از آمار مربوط به سهم درآمد ۲۰ درصدی، می‌توان تخمین زد درآمد OpenAI در سال ۲۰۲۴ حداقل ۲.۵ میلیارد دلار و در سه‌ماهه‌های اول تا سوم ۲۰۲۵ نزدیک به ۴.۳۳ میلیارد دلار بوده است. گزارش‌های پیشین این رقم را برای سال ۲۰۲۴ حدود ۴ میلیارد دلار و برای نیمه اول ۲۰۲۵ نیز ۴.۳ میلیارد دلار اعلام کرده بودند. سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI، اخیراً گفته درآمد سالانه شرکت “بسیار بیشتر” از عدد ۱۳ میلیارد دلار گزارش‌شده است، پیش‌بینی کرده که تا پایان سال جاری نرخ درآمد سالانه به بیش از ۲۰ میلیارد دلار برسد و تا سال ۲۰۲۷ احتمالاً به ۱۰۰ میلیارد دلار افزایش یابد.

اما در سوی هزینه‌ها، جزئیات منتشرشده نشان می‌دهد OpenAI در سال ۲۰۲۴ حدود ۳.۸ میلیارد دلار فقط برای استنتاج (Inference) هزینه کرده است — فرآیند اجرای مدل‌های آموزش‌دیده به‌منظور تولید پاسخ — و این رقم در ۹ ماهه اول ۲۰۲۵ به حدود ۸.۶۵ میلیارد دلار رسیده است. بخش عمده این عملیات روی زیرساخت ابری مایکروسافت Azure انجام می‌شود، هرچند این شرکت اخیراً قراردادهایی با CoreWeave، Oracle، AWS و Google Cloud نیز امضا کرده است.

برآوردهای پیشین کل هزینه محاسباتی OpenAI برای سال ۲۰۲۴ را حدود ۵.۶ میلیارد دلار و “هزینه درآمد” نیمه اول ۲۰۲۵ را ۲.۵ میلیارد دلار تخمین زده‌اند. گفته می‌شود، هزینه‌های آموزش مدل‌ها عمدتاً از طریق اعتبار رایگان مایکروسافت پرداخت شده، در حالی که هزینه‌های استنتاج به شکل نقدی انجام می‌شود.

این ارقام نشان می‌دهند OpenAI ممکن است در حال حاضر برای اجرای مدل‌های خود بیش از درآمدی که کسب می‌کند، هزینه بپردازد؛ موضوعی که گمانه‌زنی‌ها درباره وجود یک حباب هوش مصنوعی را در صنعت تشدید کرده است. اگر پیشگام بزرگی مانند OpenAI هنوز در مرحله زیان عملیاتی باشد، این می‌تواند پیامدهای مهمی برای سایر بازیگران و سرمایه‌گذاری‌های عظیم در این حوزه داشته باشد.