پای انحصار به بازار هوش مصنوعی کشیده می‌شود؟

در پی گسترش همکاری شرکت‌های بزرگ فناوری با استارتاپ‌های هوش مصنوعی، دو سناتور دموکرات آمریکایی از گوگل و مایکروسافت خواستار شفاف‌سازی درباره جزئیات این شراکت‌ها شدند. به گفته آن‌ها، این همکاری‌ها ممکن است رقابت را در صنعت نوظهور هوش مصنوعی محدود کرده و موجب نقض قوانین ضدانحصار در ایالات متحده شود.

«الیزابت وارن»، سناتور ایالت ماساچوست، و «ران وایدن»، سناتور ایالت اورگن که به ترتیب از اعضای ارشد کمیته‌های بانکی و مالی سنا هستند، در نامه‌هایی جداگانه از گوگل درباره همکاری‌اش با استارتاپ «Anthropic» و از مایکروسافت درباره رابطه‌اش با OpenAI، خالق ChatGPT، توضیح خواستند.

در این نامه آمده است: «ما نگران آن هستیم که شراکت‌های شرکتی در بخش هوش مصنوعی باعث تضعیف رقابت، دور زدن قوانین ضدانحصار و کاهش گزینه‌ها و افزایش قیمت‌ها برای کسب‌وکارها و مصرف‌کنندگانی شود که از ابزارهای هوش مصنوعی استفاده می‌کنند.»

هنوز سخنگویان گوگل و مایکروسافت به این نامه‌ها واکنشی نشان نداده‌اند. سناتورها در نامه خود خواستار شفاف‌سازی درباره میزان پرداخت استارتاپ‌های هوش مصنوعی به ارائه‌دهندگان خدمات ابری، حق انحصاری احتمالی در استفاده از مدل‌های هوش مصنوعی و برنامه‌های احتمالی گوگل و مایکروسافت برای تصاحب کامل این استارتاپ‌ها شده‌اند.

پیش‌تر نیز کمیسیون فدرال تجارت آمریکا (FTC) گزارشی درباره همکاری‌های میان مایکروسافت و OpenAI، آمازون و Anthropic، و همچنین گوگل و Anthropic منتشر کرده بود که برخی نگرانی‌های مشابه را بازتاب می‌داد. این گزارش نشان می‌داد در برخی از قراردادها، استارتاپ‌های هوش مصنوعی باید تصمیمات مهم خود را با ارائه‌دهنده خدمات ابری‌شان در میان بگذارند. همچنین در حداقل یکی از این توافق‌ها، شرکت هوش مصنوعی اجازه ندارد بدون هماهنگی و از طریق پلتفرم ابری شریک خود، مدل جدیدی را عرضه کند.

این مداخلات، زنگ خطرهایی جدی درباره تمرکز قدرت و محدود شدن فضای رقابتی در یکی از حساس‌ترین حوزه‌های فناوری را به صدا درآورده است، حوزه‌ای که قرار است آینده اقتصاد جهانی را شکل دهد.