یادگیری زبان اشاره به کمک یک بازی مبتنی بر هوش مصنوعی

خواندن آهنگ الفبا از اولین دروسی است که کودکان باید بیاموزند. اهمیت این درس و یادگیری زبان اشاره برای خانواده‌هایی که کودک ناشنوا یا کم‌شنوا دارند، به هیچ‌وجه کمرنگ‌تر نیست. در این شرایط، زبان‌های بصری جای محرک‌های شنیداری را گرفته و نقشی حیاتی در رشد اولیه‌ی کودک ایفا می‌کنند.

استودیوی هنرهای دیجیتال Hello Monday با همکاری انجمن کودکان ناشنوای آمریکا، بازی آنلاین جدیدی به نام Fingerspelling.xyz ارائه داده است تا این مسئله را از پیش رو بردارد. توسعه‌دهندگان این بازی ابراز امیدواری کرده‌اند که این بازی می‌تواند با تکیه بر فناوری یادگیری ماشین به خانواده‌ها کمک کند تا یادگیری زبان اشاره را به خوبی مدیریت کنند.

چری دولینگ، رئیس بخش رسیدگی و برنامه‌ انجمن کودکان ناشنوای آمریکا، در مورد هدف ساخت این بازی توضیح می‌دهد: «این ابزار که با همکاری استودیوی Hello Monday طراحی شده، این فرصت را در اختیار والدین قرار می‌دهد تا به فرزندان خویش برای تسلط به زبان اشاره کمک کنند. بدین ترتیب والدین می‌توانند لذت برقراری ارتباط با کودک ناشنوای خود را تجربه کنند.»

یادگیری زبان اشاره با هوش مصنوعی

بازی مذکور برنامه‌ای رایگان و مبتنی بر جستجوگر است. با در دست داشتن یک کامپیوتر و وب‌کم به راحتی می‌توان از آن استفاده کرد. این فناوری، با ردگیری حرکات دست کاربران، الفبای زبان اشاره‌ی آمریکایی (ASL) یا هجی کردن را به آن‌ها می‌آموزد. این آموزش در قالب یک بازی رقابتی انجام می‌گیرد و سه سطح دارد؛ بازیکنان حرف موردنظر را به سرعت با دست خود نشان می‌دهند و اگر این کار را درست انجام دهند، امتیاز دریافت می‌کنند.

اندرز جسن، از بنیان‌گزاران Hello Monday، معتقد است این بازی، نسخه‌ای جدید، جالب و هیجان‌انگیز از روش‌های یادگیری سنتی است. وی همچنین خاطرنشان می‌کند: «این بازی از یادگیری ماشینی و جدیدترین فناوری‌ها برای تشخیص حالت دست استفاده می‌کند تا از طریق وب‌کم کاربران، برای هر علامت و کلمه‌ای که به درستی هجا می‌شود به آن‌ها بازخورد لحظه‌ای ارائه دهد.» هوش مصنوعی، در حین بازی یک مدل سه‌بُعدی از دست بازیکن می‌سازد؛ بر اساس نقاطی که روی مفاصل دست و انگشتان قرار می‌گیرد، هر حرکت را به عنوان یک حرف در نظر می‌گیرد و در نهایت بر اساس دقت کلی، به فرد نمره می‌دهد. اگرچه در این بازی نقش پررنگی برای والدین در نظر گرفته شده است و می‌توانند از آن به عنوان منبعی برای یادگیری زبان اشاره به فرزندان خویش استفاده کنند، اما کار با این بازی آنقدر ساده است که کودکان بتوانند هجی کردن را به تنهایی تمرین کنند.

برای شروع بازی، ابتدا باید به هوش مصنوعی بگویید چپ‌دست هستید یا راست‌دست؛ سپس یکی از چهار سطح موجود که محل قرارگیری دستتان را به درستی نشان می‌دهد، انتخاب کنید.

در هر مرحله، بازی ده کلمه به شما می‌دهد که باید بر آن‌ها مسلط شوید. زمان انجام هر تمرین ثبت شده و بر اساس دقت کار، نمره‌ای دریافت می‌کنید. دستتان باید تا حد امکان به نمونه‌ای که روی صفحه مشاهده می‌کنید نزدیک باشد (ممکن است در ابتدا لازم باشد دستتان را چند بار جابجا کنید تا در جای درست قرار گیرد و وبکم بتواند آن‌را به صورت کامل مشاهده کند). بعد از هجی هر حرف، بازی نمره‌ای بین 0 تا 100 (به درصد) به شما ارائه می‌دهد. بعد از این‌که هر ده کلمه را هجی کردید، می‌توانید وارد مرحله‌ی بعدی شوید یا همین مرحله را تکرار کنید تا رکورد بهتری بزنید.

سازمان‌ها امیدوارند این ابزار جدید، خانواده‌ها و والدین شنوا را به یادگیری زبان اشاره ترغیب کند تا بدین ترتیب، کودکان ناشنوا حتی قبل از این‌که دروس ASL را در مدرسه بیاموزند، قادر به برقراری ارتباط باشند. به گفته‌ی سازندگان Fingerspelling.xyz، این بازی این فرصت را در اختیار خانواده‌ها قرار می‌دهد تا ملزومات یادگیری ASL را هرچه زودتر بیاموزند.

به گزارش انجمن کودکان ناشنوای آمریکا، 90 درصد از کودکان ناشنوا یا کم‌شنوا، والدین شنوا دارند. بسیاری از این خانواده‌ها تا به حال اصلاً از زبان اشاره استفاده نکرده‌اند و حتی در معرض آن هم قرار نگرفته‌اند. این گونه مسائل کودکان را از نظر زبانی و سایر مهارت‌های شناختی عقب نگه می‌دارد.

یکی از سازندگان بازی fingerspelling.xyz می‌گوید: «در صورتی که کودکان ناشنوا در همان مراحل ابتدایی رشد با زبان اشاره آشنا نشوند، ممکن است هیچ‌گاه زبان را نیاموزند و این منجر به تأخیر یا حتی محرومیت زبانی خواهد شد. این مسائل تأثیرات منفی بلندمدتی بر زندگی کودکان می‌گذارند.» انجمن کودکان ناشنوای آمریکا معتقد است دسترسی زودهنگام به زبان‌های بصری همچون ASL به بهبود توجه، دایره‌ی لغات و … کودکان کمک می‌کند.

ابزارهای رایگان و آنلاین همچون fingerspelling.xyz با فراهم آوردن امکان آشنایی مقدماتی با این زبان‌ها، در چندزبانه کردن خانواده به والدین کمک کرده و مهارت‌های بصری لازم برای برقراری ارتباط با محیط اطراف را در اختیار کودکان قرار می‌دهند. در همین راستا، جسن توضیح می‌دهد که بعد از تسلط بر بازی fingerspelling.xyz، گام بعدی که والدین کودکان ناشنوا باید بردارند، ثبت‌نام برای دوره‌های آنلاین یا حضوری ASL است.

انجمن کودکان ناشنوای آمریکا در این لینک منابع آنلاین دیگری هم برای یادگیری ASL معرفی می‌کند که شامل کتاب، دوره‌های آموزشی برای والدین و کودکان (در سطوح مقدماتی، متوسط و پیشرفته)، و سایر مباحث آموزشی می‌شود. این سازمان یک دیرکتوری از قصه‌های بچگانه دارد که به زبان ASL ترجمه شده‌اند و به صورت رایگان قابل دانلود هستند. علاوه بر این‌ها، یک نقشه‌ی تعاملی از منابع ASL (همچون برنامه‌های مداخلاتی و برنامه‌های مخصوص جوانان) که در هرکدام از ایالات آمریکا وجود دارند نیز توسط این انجمن تهیه شده است.