نگاهی اجمالی به جایگاه هوش مصنوعی در کانادا
پیشرفتهای انجامشده در هوش مصنوعی در دهه گذشته، دنیای تجارت را متحول کرده است. کالاها و خدمات مصرفی جدید مبتنی بر هوش مصنوعی مانند اتومبیلهای خودران و خانههای هوشمند اکنون در دسترس عموم قرار گرفته است. هر دو شیوههای تجاری سنتی مانند فرایندهای استخدام و مدلهای کسبوکار جدید همگی بر هوش مصنوعی به عنوان سنگ بنا تکیه دارند و از طرفی گزینههای شغلی جدید، مانند توسعهدهنده یادگیری ماشین و دانشمند داده، در دسترس متخصصان هوش مصنوعی است. مطالعات اخیر نشان میدهد که درصد زیادی از مشاغل کانادایی پذیرش هوش مصنوعی را یک ضرورت برای رشد میدانند و عدم موفقیت در انجام آن را تضمینی برای ورشکستگی تلقی میکنند. در این مقاله سعی خواهد شد جایگاه هوش مصنوعی در کانادا و تأثیر آن بر صنعت و دانشگاههای این کشور را بررسی کنیم.
ظهور هوش مصنوعی در کانادا
با ظهور هوش مصنوعی در کانادا، تولیدکنندگان و شرکتهایی که فناوریهای پیشرفته را به بازار عرضه میکردند، از جمله روباتیک پیشرفته، هوش مصنوعی، دادههای بزرگ، کارخانههای دارای اینترنت اشیاء و مواد افزودنی، به سمت آنچه که در مجموع به عنوان تولید پیشرفته شناخته میشود، روی آوردند. از جمله Innovate UK، آژانس نوآوری داخلی دولت بریتانیا و MarS برای ارائه یک اقامت مجازی چهارماهه به هشت شرکت بریتانیایی در زمینه تولید پیشرفته شریک هستند. هدف این شرکت آن بود که کانادا را به جایگاه مطلوب در آمریکای شمالی برای شرکتهای پیشرو در تولید پیشرفته بریتانیا تبدیل کند و به آن کمک نماید، تا با قوانین محلی، مقررات، بازیگران اصلی بازار و مشارکتهای بالقوه آشنا شود که این موضوع در نهایت به طور کامل، منجر به ظهور هوش مصنوعی در کانادا خواهد شد. از این نظر، جاهطلبیهای کلی کانادا برای تولید پیشرفته بهخوبی با هدف آن برای افزایش فروش تولید تا چند سال آینده و همچنین ایجاد ارتباطات خارجی کانادا همخوانی دارد.
اهمیت هوش مصنوعی در کانادا
همانگونه که پیش از این بیان شد، مطالعات اخیر در خصوص ظهور هوش مصنوعی در کشورهای مختلف نشان میدهد که درصد زیادی از مشاغل کانادایی پذیرش هوش مصنوعی را یک ضرورت برای رشد میدانند و عدم موفقیت در انجام آن را تضمینی برای ورشکستگی تلقی میکنند. این موضوع در واقع، اهمیت هوش مصنوعی در کانادا را به نحو احسن بیان میکند. در مواجهه با این واقعیت، دولت کانادا قاطعانه برای پذیرش هوش مصنوعی و کاربردهای آن در صنعت اقدام کرده است و از طریق برنامههای جدید و افزایش بودجه، از سازمانهای تحقیقاتی خود NSERC و MITACS برای تقویت همکاریهای تحقیقاتی بین دانشگاهها و صنایع کانادا استفاده کرده است. علاوه بر این، سازمان تحقیقاتی CIFAR را به رهبری استراتژی هوش مصنوعی پان-کانادایی خود، اولین استراتژی ملی هوش مصنوعی در جهان، منصوب کرد که یکی از اهداف آن ترجمه اکتشافات هوش مصنوعی کانادا به برنامههای کاربردی در دنیای واقعی است. این کسبوکارهای جدید جایگاه هوش مصنوعی در کانادا را ثبات میبخشند و فرصتهای شغلی جدیدی در هوش مصنوعی و فناوری ایجاد میکنند و در نتیجه تعداد مشاغل در هوش مصنوعی با دو برابر میانگین ملی افزایش مییابد. آزمایشگاههای تحقیقاتی دانشگاه همچنین از افزایش بودجه تحقیقاتی و همکاریهای تحقیقاتی جدید برای جذب دانشجویان بااستعداد بهره میبرند.
هوش مصنوعی در دانشگاههای کانادا
کانادا با میزبانی نزدیک به نیم میلیون دانشجوی بینالمللی، ثابت کرده است که یکی از هیجانانگیزترین مکانها برای تحصیل در خارج از کشور است. در کنار فرصتهای تحصیلی عالی، یک دانشآموز از محیطی زیبا و آرام برخوردار خواهد شد. در واقع، دوره هوش مصنوعی در دانشگاههای کانادا در بین جوانان در حال رشد است. گستره وسیع فرصتهای آن، دانشجویان را متقاعد کرده است که هوش مصنوعی را به عنوان آینده خود انتخاب کنند.
در این کشور، دورههای برتر هوش مصنوعی در دانشگاهها به بهترین شیوه برگزار میشود که جایگاه هوش مصنوعی در کانادا را از این نظر تثبیت میکند؛ دورههایی همچون لیسانس کامپیوتر-هوش مصنوعی، مدرک تحصیلات تکمیلی هوش مصنوعی-معماری، طراحی و اجرا، گواهی پس از فارغالتحصیلی در هوش مصنوعی و تجزیه و تحلیل دادهها، دکترای فلسفه در علوم کامپیوتر-هوش مصنوعی، کارشناسی ارشد ریاضی در علوم کامپیوتر-هوش مصنوعی، کارشناسی ارشد مدیریت در هوش مصنوعی، تعاونی کارشناسی ارشد علوم داده و هوش مصنوعی (MDSAI)، لیسانس اتوماسیون و رباتیک (Co-op) و کارشناسی ارشد هوش مصنوعی.
دانشگاههای کانادا که اقدام به برگزاری این دورهها نمودهاند فراوانند که در اینجا به چند دانشگاه برتر در این خصوص اشاره میکنیم:
۱- دانشگاه کوئین: این دانشگاه به عنوان یکی از قدیمیترین دانشگاههای کانادا رتبهبندی میشود که دورههای مختلفی در زمینه هوش مصنوعی برای دورههای کارشناسی، کارشناسی ارشد و همچنین دکترا ارائه میدهد. دورههایی همچون لیسانس علمی-کاربردی در مهندسی کامپیوتر-هوش مصنوعی، کارشناسی ارشد مدیریت در هوش مصنوعی، کارشناسی ارشد در هوش مصنوعی، MASc در هوش مصنوعی و دکترای هوش مصنوعی.
۲- دانشگاه آلبرتا: این دانشگاه از نظر پروژههای تحقیقاتی خود در سطح جهانی شناخته شده است که شامل رباتیک، سیستمهای نرمافزار، مهندسی نرمافزار، سیستمهای پایگاه داده و هوش مصنوعی است. کارشناسی ارشد در علوم کامپیوتر دانشگاه آلبرتا برای هوش مصنوعی در زمینههای هوش مصنوعی و بازیهای ویدئویی، مدلسازی رفتار استراتژیک انسان، یادگیری ماشینی در جستوجوی اکتشافی بیدرنگ و زندگی مصنوعی و مقدمهای بر رباتیک و مکاترونیک ارائه میشود.
۳- دانشگاه سایمون فریزر: این دانشگاه دورههای متعددی مانند کارشناسی ارشد در علوم کامپیوتر، کارشناسی علوم کامپیوتر و سایر دورههای دیپلم را ارائه میدهد. حوزههای تحقیقاتی این دانشگاه شامل دادهکاوی، پایگاههای داده، هوش مصنوعی و زیستشناسی محاسباتی است. لازم به ذکر است بورسیهها و دورههای کارآموزی نیز در دانشگاه سیمون فریزر گنجانده شده است.
۴- دانشگاه تورنتو: THE دانشگاه تورنتو را به عنوان بیستمین دانشگاه برتر جهانی رتبهبندی میکند و این خود جایگاه هوش مصنوعی در کانادا را ارتقاء میبخشد. این دانشگاه که در سال 1827 تأسیس شد، عمدتاً بر نوآوری و خلاقیت تمرکز دارد. این دانشگاه همچنین دورههایی را برای مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد با موضوعات هوش مصنوعی، فناوری پیشرفته و اتوماسیون ارائه میدهد.
۵- دانشگاه مونترال: دانشگاه مونترال یک دانشگاه فرانسویزبان برای آموزش عالی است. این دانشگاه همچنین دورههای کارشناسی و کارشناسی ارشد را در رشته علوم محاسباتی ارائه میدهد. فرصتهای تحقیقاتی فراوان، این دانشگاه را به عنوان یکی از دانشگاههای دلخواه برای دانشجویان تبدیل کرده است.
۶- دانشگاه وینیپگ: دانشگاه وینیپگ نیز یکی دیگر از دانشگاههای کانادا است که به دلیل برتری آکادمیک، اندازه کلاسهای کوچک، تعهد زیستمحیطی و تنوع محوطه دانشگاه مورد توجه قرار گرفته است. در واقع، این دانشگاه بیش از 400 دوره کارشناسی با کیفیت بالا در 50 رشته تحصیلی ارائه میدهد.
۷- پلی تکنیک ساسکاچوان: این مؤسسه دارای پردیسهایی در ساسکاتون، موس جاو، پرنس آلبرت و رجینا است و بخشی از پلی تکنیک کانادا به همراه 12 مؤسسه تحقیقاتی فشرده و پاسخگو به صنعت است. افرادی که در پلی تکنیک ساسکاچوان تحصیل میکنند، دارای یک آموزش متمرکز بر صنعت هستند که دارای یک پیشنهاد علمی قوی، ارتباطات صنعتی ارزشمند و تحقیقات کاربردی مؤثر است. لازم به ذکر است پلی تکنیک ساسکاچوان از دانشجویان بینالمللی خود حمایت میکند.
هوش مصنوعی و تأثیر آن بر کسبوکار کانادا
بر اساس تحقیقاتی که در خصوص فناوری هوش مصنوعی در کانادا انجام گرفته است، بخش هوش مصنوعی این کشور بیشتر به نوآوری، ایجاد شغل و سرمایهگذاری در بخش خصوصی میپردازد که این موضوع خود برای تثبیت جایگاه هوش مصنوعی در کانادا راهگشاست. طبق این تحقیقات، تعداد شرکتهای فعال هوش مصنوعی در کانادا در چند سال اخیر بهشدت افزایش یافته است.
در اینجا به چند پروژه تحقیقاتی که در راستای رشد کسبوکار کانادا انجام میگیرد، اشاره میکنیم:
۱- در مؤسسه Vector، محققان در حال کار بر روی ابزارهایی برای درمان ویروس و کمک به دولتها در مدیریت اثرات بهداشت عمومی هستند. Alán Aspuru-Guzik، استاد دپارتمانهای شیمی و علوم کامپیوتر دانشگاه T، از هوش مصنوعی برای شناسایی مولکولهایی استفاده میکند که میتوانند به صورت درمانی برای هدف قرار دادن SARS-CoV-2، استفاده شود.
۲- استارتاپ U of T DNAstack نرمافزار تحقیقاتی زیستپزشکی خود را برای ایجاد COVID Cloud، ابزاری برای دانشمندان برای اشتراکگذاری و ردیابی رشد ژنتیکی ویروس، به کار گرفت.
۳- BenchSci که توسط دانشجویان دکترای U of T تأسیس شد و در U of T از طریق هچری کارآفرینی، H2i (مرکز نوآوری سلامت) و آزمایشگاه تخریب خلاق (CDL) توسعه یافت، از یادگیری ماشینی برای کمک به دانشمندان برای یافتن و خرید آنتیبادی برای آزمایشهای خود استفاده میکند.
۴- Deep Genomics، یک استارتاپ اکتشافی دارویی مبتنی بر هوش مصنوعی است که برای تولید داروی کاندید بیماری ویلسون، یک اختلال ژنتیکی نادر و بالقوه کشنده، تلاش میکند.
۵- Blue J Legal، یک استارتاپ در تورنتو است که توسط سه عضو دانشکده حقوق U of T تأسیس شده است. این استارتاپ از هوش مصنوعی برای پیشبینی نتایج پروندههای مالیاتی و قانون استخدام استفاده میکند که خود در سیستم کسبوکار کانادا تأثیرگذار است.
آینده هوش مصنوعی در کانادا
هوش مصنوعی بهعنوان یک فناوری سالهاست که بدون توجه بسیاری از ما در حوزههای مختلفی از زندگی و کسبوکارها استفاده میشود. این اعتماد به هوش مصنوعی و چگونگی تکامل آن در طول زمان، آینده هوش مصنوعی را تعیین خواهد کرد. در حقیقت، در آیندهای نهچندان دور، هوش مصنوعی تأثیرات چشمگیری بر آینده کشورها خواهد داشت. از جمله:
- هوش مصنوعی شرکتها را قادر میسازد تا اهداف زیستمحیطی، اجتماعی و حکمرانی (ESG) خود را مدیریت و بهبود بخشند و به تعهدات خود در زمینه مسئولیت اجتماعی شرکتی (CSR) عمل کنند.
- هوش مصنوعی به دولتها کمک میکند، تا برنامههای خطمشی خود را به طور مؤثر اجرا کنند، شاخصها را ردیابی کنند و پیشرفت را در سطوح مختلف نظارت کنند.
- هوش مصنوعی کاربران فردی را راهنمایی میکند، تا نهتنها از طریق مصرف مسئولانه، بلکه از طریق کار و سرمایهگذاری، مشارکت کنند.
جایگاه هوش مصنوعی در کانادا نیز حتی قبل از شیوع بیماری همهگیر، جایگاهی تثبیتشده بود، بهگونهای که پذیرش هوش مصنوعی در این کشور با خودروهای خودران شتاب گرفته بود. در واقع، کانادا با تأمین بودجه دولتی تحت برنامه ابرخوشههای خود، بخش هوش مصنوعی را هدف قرار داده است، به طوری که دانشگاههای کانادا برخی از بهترین محققان را در زمینههای خاص مانند یادگیری عمیق در اختیار دارد و میتوان گفت این کشور جزو 10 کشور برتری است که مقالات ارزشمندی در زمینه هوش مصنوعی منتشر میکند. حتی ۵ استارتاپ کانادایی در فهرست 100 استارتاپ برتر در هوش مصنوعی قرار دارند. این موارد باعث میگردند که هم فناوری و هم نیروهای بازار در حال تغییر سریع باشند و آینده هوش مصنوعی را در این کشور متعالی کنند.
در حقیقت، کانادا از مزیت جمعیت زیاد (مانند هند یا چین) برخوردار نیست که بتواند به آن کمک کند، تا به دادههایی که میتواند برای آموزش مدلهای هوش مصنوعی برای برنامههای آینده استفاده شود، دسترسی پیدا کند یا بر آنها کنترل داشته باشد. بنابراین، بهتر است شرکتهای کانادایی بر توسعه ابزارهای منحصربهفرد و محافظتشده از IP تمرکز کنند که میتواند توسط همه در سراسر جهان استفاده شود، بهویژه در مناطقی که هنوز دادههای زیادی وجود ندارد.
یکی از زمینههای بالقوه مفید میتواند اقدام آبوهوا باشد. هوش مصنوعی آبوهوا یک زمینه نوظهور با چند شرکت کانادایی است که نرمافزاری را برای برنامهریزی، ردیابی و بهبود مثبت تأثیرات محیطی هر کسبوکاری ارائه میکنند. به نظر میرسد بیشتر کارهای فعلی هوش مصنوعی بر تولید، ساختوساز، شهرهای هوشمند و برنامهریزی بلایای طبیعی تمرکز دارد؛ اما با وجود بودجه بیشتر و مکرر شدن رویدادهای آبوهوایی، احتمالاً شاهد استفاده از هوش مصنوعی برای یافتن بهترین راه روبهجلو در سایر زمینهها نیز خواهیم بود.
کاربردهای هوش مصنوعی صنعتی در مراقبتهای بهداشتی، تولید، خانههای هوشمند، غذا و کشاورزی، حملونقل، تدارکات زنجیره تأمین، انرژی و معدن، بخشهایی هستند که کانادا میتواند در آینده هوش مصنوعی پیشرو باشد. اگر دولت کانادا استفاده از هوش مصنوعی را برای انجام تجزیه و تحلیل مقایسهای از نتایج در شهرها یا بخشهای مختلف آغاز کند، جایگاه هوش مصنوعی در کانادا به نحوی مشخص خواهد شد که این کشور میتواند سیاستگذاران در سراسر جهان را راهنمایی کند که کدام یک از چندین اقدام تغییر آبوهوا احتمالاً بیشترین تأثیر را دارد.
و در آخر
در حال حاضر، هوش مصنوعی بر روی ریلهای پیشرفت بهخوبی پیش میرود: اطلاعات را بر اساس کلمات کلیدی جستوجو میکند، تصاویر را شناسایی میکند و از دستورات شرطی پیروی میکند. اما اگر این فناوری به پتانسیل خود دست یابد، آینده هوش مصنوعی بسیار متفاوت به نظر خواهد رسید. با توجه به صنعتی شدن کشور کانادا و گستردگی و تنوع جمعیت آن، این کشور قادر است جهان را در تکامل بعدی برنامههای کاربردی هوش مصنوعی رهبری کند و در حقیقت جایگاه هوش مصنوعی در کانادا بهنوعی ارتقاء خواهد یافت. به نظر میرسد در آینده، هوش مصنوعی به یک ورودی مکمل برای همه چیز تبدیل خواهد شد. بسیار شبیه به رانندگی با ماشین یا استفاده از تلفن همراه. همه آن را خواهند آموخت و بدون نیاز به دانستن جزئیات فنی از آن استفاده خواهند کرد. در واقع، شرکتهای کانادایی بهزودی در بخشهای مختلف قادرند این «دستورالعملهای زندگی» یا «طرحهایی برای انجام هر کاری» را با استفاده از هوش مصنوعی تولید نمایند.
جدیدترین اخبار هوش مصنوعی ایران و جهان را با هوشیو دنبال کنید